هەر بژی فەیس بووق..

ئەڵێن: جنێو دانێ له سەر عەرز، خاوەنەکەی هەڵیئەگرت و ئەینێتە گیرفانی.. ئیتر کەسی وەها هەیه، بڵێ "ئحم"، به لووت بەرزیەوە ئەڵێ ئەوە له گەل منت بوو.. جا تۆ پێت خۆشە له گەل تۆم بێ با له گەل تۆم بێ، بینێ گیرفانت..
ئەکرێ بڵێم زیاتر له هەر سەرەڕۆییەک، سەرەڕۆیی ئایدۆلۆژیایه که باڵی به سەر کۆمەڵگای ئێمەش داگرتوە و تاکەکانمان زۆر به زەحمەت ئەتوانن خۆیان لەو گێژاوی ئایدۆلۆژیایه دەرباز بکەن.. ئۆتۆماتیک ئایدۆلۆژیا ئەمانکاته "مالک". هەر بۆیه زۆربەمان خۆمان به خاوەن دەسەڵات و خاوەن کەسایەتی و خاوەن ژن و خاوەن مناڵ و خاوەن تەڵاق و خاوەن زۆر شتی دیکە ئەزانین.. 
نکوولی ناکرێ لەوەی له دونیای ئەمڕۆژیدا میدیا و نووسین و رۆژنامەگەری بۆ رووماڵ کردنی راستییەکان و هەڵوەشاندنەوەی تەخت و تاراجی دیکتاتۆرەکان رۆڵێکی بەرچاوی هەیه.. پانتایی ئەم دونیای فەیس بووق و ئەنتەرنێته بەهاری عەرەبی ئەخولقێنێت و بۆ دیکتاتۆرەکان خەزان دێنێت و تەنانەت تاکی لووت بەرز و دیکتاتۆریش به چۆک دادێنێت.. 
هەر بژی فەیس بووق..

سەعید نەجاڕی / "ئاسۆ"

شاعیر و نووسەری کورد مامۆستا سەعید نەجاڕی، ناسراو به "ئاسۆ"، له ساڵی ١٣٣٥ هەتاوی له گوندی "سەرئاوقامیش" سەر به ناوچەی بۆکان له دایک بوە. خوێندنی سەرەتایی له گوندەکەی خۆیان تەواو کردوە و بۆ درێژەی خوێندنی رۆشتوەتە شارەکانی سەقز و بۆکان. دواتر بوە به مامۆستای قوتابخانه و له هەمان کات دا بەکالرێوسی له زانکۆی ورمێ تەواو کرد و دواتریش بۆ وەرگرتنی ماستەری رۆشتوەتە زانکۆی تەورێز. هەنووکه مامۆستا ئاسۆ پاش خانوونشینی وەک مامۆستای زانکۆکانی بۆکان و مەهاباد خەریکی وانە کوتنەوەیه.

بەرهەمەکانی مامۆستا ئاسۆ

1.      گەزیزە (دەفتەرە شێعرێک)

2.      تەوژمی خەیاڵ (دەفتەرە شێعرێک)

3.      شرۆڤەی دیوانی مسباح‌ئەلدین ئەدەب

4.      وەرگێڕانی "ناڵەی جوودایی"

5.      رێبوار – رۆمان

6.      چەند گەڵایەک به دەم باوە (کۆی وتار و شێعرە ئامۆژگارییەکان)

7.      له قەڵاوە بۆ قەڵا (سەفەرنامه)

8.      شرۆڤەی دیوانی وەفایی

9.      کوردانی پارسی وێژ

مامۆستا ئاسۆ و کوردەگیان

گورچیلەمان ڕۆ!

له کۆنەوە تا ئەمڕۆ، تێر کردنی زگی ژن و منداڵ بوەتە گرفتی بەشێک له خەڵکی دانیشتووی ئێران.. بۆ ئەم تێر کردنەش، دەیان دیاردە سەری هەڵداوە و دەیان شتی ناخۆش بونەته دیاردە.. یەک لەوانە دیاردەی فرۆشتنی گورچیلەیه. لەم ناوەشدا (بێ هیچ قسە و باسێک) دەوڵەت بەرپرسی سەرەکییه له پەرەپێدانی ئەم گەرمه بازاڕە تا رادەیەک نرخی هەر یەک گورچیله گەیشتوەته ٣٠ میلیون تمەن.

 ئەم بڕە زۆرە بەردانەی که دەیبینن، بەردی ناو گورچیلەی خاڵۆم بوە که توانیویانه به نەشتەرگەرییەک دەریان بهێنن.. تەنانەت بۆ منداڵەکەیشی له تەمەنی سێ ساڵیدا ناچار بوون نەشتەرگەری گورچیلەی بۆ بکەن و بەردی گورچیلەی ئەویش دەربێنن.. جا ئەگەر ئاو پاک بێت و به شێوەیەکی گونجاو زێرئابەکان تێکەڵی ئاوی خواردنەوە نەبن، ئەوا ئەم هەموو بەردەش له گورچیلەدا دروست نابێ و بازاڕی گورچیله کڕین و گورچیله فرۆشتن نابێته بازاڕی مریشک فرۆشتن.

بەرپرسانی دەوڵەت، کاتی هەڵبژاردن بۆ سواڵی دەنگ له تارانەوە خۆیان ئەگەیەنه شارە کوردیەکان، دەی فەرموون خزمەتگوزارییەکیش هەڵڕێژن؟ کەی ئەتانەوێ چاوێک بخشێنن به باری تەندرووستی تاکەکانی ئەم کۆمەڵگا لێقۆماوە؟

مەهێڵن لە سێدارەم بدەن / Stop Them from Executing Me

تکایە بڵاویبکەنەوە، بەتایبەت بە ناوەندە نێودەوڵەتییەکاندا، دەقی نامەکەی بە ئینگلیزی هەیە بۆ ئەو مەبەستە..

ئەمەی خوارەوە بەشێکی نامەی "زانیار مورادی"یە گەنجێکی کوردی ڕۆژهەڵاتی کوردستانە، کە لە گرتوخانەیەکی وڵاتی ئێراندایە و داوا دەکات نەهێڵین لە سێدارە بدرێه‌ت. تكایه بە ئاگادارکردنەوەی ڕێكخراوە نێودەوڵەتییەکان لەم تاوانە هه‌وڵی خۆتان بخه‌نه گه‌ڕ.

Stop Them from Executing Me

Zanyary Muradi is a Kurdish citizen who lives in Iran. Due to political activities, he is condemned to death. In his latest letter which he wrote in prison, he is asking for help from international community so that he would be saved from being executed.
This is a part of the letter from Zanyar Mouradi who is condemned to death:

‘’ I am tired of thinking of death; I don’t want to take my dreams to grave with this sudden death. My name is Zanyar Mouradi, I am waiting for death in Karaj city in Iran. I want to talk to all my fellows in Europe, USA, Japan, Australia, France, and Africa and all over the world. I want to be heard and saved from being executed. How can life be so cruel to watch me and my cousin being executed on street without saying anything or doing anything? ’’
He also says ‘’ I know that my situation will reach out all of you through internet. So, please give me some minutes of your time and hear me out, it is so hard to face death while you are only 21 years old, to live with the nightmare of death and to be frightened by the foot steps of the guards of the prison. ‘’

Zanyar talks more about the condition of prison saying ‘’ we have been imprisoned for three years with my cousin Luqman Mouradi for the same case. We were tortured for nine months in a way that we cannot even walk. I have terrible pain in my waist and two of my backbones are broken. ‘’
He adds more ‘’ I have heard recently that our execution is being prepared for. So, I am in a very bad condition; I cannot sleep and I thought I might help myself through this letter somehow. ‘’
At the end Zanyar wrote ‘’Do all that is possible to stop them from executing us, please make an effort to show the Iranian government that we are not alone and the entire world is against such unjust conviction. We are eagerly hoping and waiting to hear about your protest for this purpose. ‘’

From the Rajay Prison in Karaj City

---- ---- -----

مەهێڵن لە سێدارەم بدەن

زانیاری‌ مورادی‌، هاوڵاتیه‌كی‌ كورده‌ و له‌ ئێران ده‌ژی‌ و به‌هۆی‌ چالاكی‌ سیاسیه‌وه‌ سزای‌ له‌ سێداره‌ دانی‌ به‌سه‌ردا سه‌پێنراوه‌، له‌ تازه‌ترین نامه‌یدا كه‌ له‌ ژووری‌ له‌ سێداره‌وه‌ بۆ ده‌ره‌وه‌ی‌ ناردووه‌، داوای‌ ئه‌وه‌ ده‌كات، كۆمه‌ڵانی‌ نێو ده‌وڵه‌تی‌ یارمه‌تی‌ بده‌ن و نه‌هێڵن له‌ سێداره‌ بدرێت.

ئه‌مه‌ش به‌ شێكه‌ له‌ نامه‌ی‌ زانیار مورادی‌ سزای‌ له‌ سێداره‌دانی‌ به‌سه‌ردا سه‌پێنراوه‌:

" له‌ بیركردنه‌وه‌ له‌ مه‌رگ بێزارم، نامه‌وێ ئاره‌زووه‌كانم به‌رمه‌ ژێر خاك، من ناوم زانیار مورادییه‌، ئێستا له‌ شاری‌ كه‌ره‌جی‌ ئێران چاوه‌ڕوانی‌ مه‌رگم، ئه‌مه‌وێ به‌ ئێوه‌ی‌ گه‌نجانی‌ ئه‌مریكا و ئه‌وروپا، له‌گه‌ڵ گه‌نجانی‌ هاوته‌مه‌نی‌ خۆم له‌ ژاپۆن و ئوسترالیا و فه‌ره‌نسا و ئه‌فریكا و هه‌موو جیهان، قسه‌ بكه‌م، نه‌هێڵن له‌ سێداره‌م بده‌ن، ئایا ژیان ئه‌وه‌نده‌ بێ به‌زه‌ییه‌، ئه‌م شانۆیه‌ ته‌ماشا بكات، كه‌ من و لوقمان، له‌ شه‌قام له‌ سێداره‌ بدرێین و هیچ نه‌ڵێت و هیچ نه‌كات؟".

له‌ درێژه‌ی‌ نامه‌كه‌یدا هاتووه‌، " ئه‌زانم ئه‌م ترسه‌ی‌ من له‌ رێگه‌ی‌ پێگه‌كانی‌ ئه‌نته‌رنێـته‌وه‌ ده‌گاته‌ گوێی ئێوه‌. بۆیه‌ چه‌ند خوله‌كێك ئارامبگرن و چه‌ند چركه‌یه‌ك كاتی‌ خۆتان بگرن و گوێم لێبگرن كه‌ چه‌ند سه‌خته‌ له‌ ته‌مه‌نی‌ 21 ساڵیدا رووبه‌ڕووی‌ مه‌رگ بیته‌وه‌ و، له‌گه‌ڵ مۆته‌كه‌ی‌ مه‌رگدا بژیت و له‌ ده‌نگی‌ پێی‌ پاسه‌وانه‌كانی‌ زیندانه‌كه‌ بترسیت و له‌رز بتگرێت".

زانیار باس له‌ بارودۆخی‌ له‌ زیندان ده‌كات و ده‌ڵێت:" ئێمه‌ سێ ساڵه‌ زیندانی‌ كراوین، من زانیار مورادی‌ و هاو كه‌یسه‌كه‌م لوقمان مورادی‌، نۆ مانگ له‌ ژێر ئه‌شكه‌نجه‌دا بوین، هێنده‌یان لێداوین، ناتوانین به‌ ڕێگادا بڕۆین، ئه‌مڕۆ كه‌مه‌رم زۆر ئازاری‌ هه‌یه‌ و، دوو بڕگه‌ی‌ پشتم شكاوه‌".
له‌ درێژه‌ی‌ نامه‌كه‌یدا زانیار له‌ رێگه‌ی‌ نامه‌كه‌یه‌وه‌ ئاشكرایده‌كات،:" له‌م رۆژانه‌ بیستم ده‌یانه‌وێت رێوشوێنی‌ له‌ سێداره‌دانمان ئاماده‌ بكه‌ن، چوار رۆژه‌ بارودۆخم باش نییه‌، شه‌وانه‌ خه‌وم لێناكه‌وێت، بیرمكرده‌وه‌ ره‌نگه‌ له‌ رێگه‌ی‌ ئه‌م نامه‌یه‌وه‌ بتوانم یارمه‌تیه‌كی‌ خۆم بده‌م"
له‌ كۆتاییدا زانیار مورادی‌ نوسیوویه‌تی‌:" به‌ هه‌ر ڕێگایه‌ك بووه‌ نه‌هێڵین ئێمه‌ له‌ سێداره‌ بده‌ن، هه‌وڵبده‌ن كارێك به‌ حكومه‌تی‌ ئیسلامی‌ ئێران بكه‌ن، بزانن ئێمه‌ به‌ ته‌نها نین و هه‌موو جیهان له‌ دژی‌ ئه‌م سزا زاڵمانه‌یه‌ ناڕه‌زایه‌تی‌ ده‌رببڕن، ده‌نگی‌ ناڕه‌زایه‌تی‌ ئێوه‌ و جوڵانی‌ ئێوه‌ بۆ ئه‌م كاره‌ به‌ گوێمان ده‌كه‌وێته‌وه‌، چاوه‌ڕوانی‌ بیستنی‌ هه‌واڵی‌ ناڕه‌زایه‌تی‌ ده‌ربڕینی‌ هاوته‌مه‌نه‌كانی‌ خۆمم."

گرتووخانه‌ی‌ (ره‌جایی‌ شاری‌ كه‌ره‌ج)
زانیاری‌ مورادی‌

بتخۆم ئەفغانستان بۆ خۆت و ئیسلام و پەرلەمانت!

پارلەمانی ئەفغانستان له بەر ئایینه حەیاتەکەی ئیسلام ئەم خاڵانەی نایه ژێر پێ که بڕیار بوو وەک یاسای دژ به تووند و تیژی ژنان پەسەندی بکات:

١ -پەسەندی نەکرد هاوسەرگیری پێش وەخت و هاوسەرگیری زۆرە مله به تاوان بزانرێ

٢ -پەسەندی نەکرد سونەتی خێڵەکی "باد" قەدەغە بکرێت (ئەم رێسایه بۆ دانی کچ له بریتی قەرز و دانی ژن له بریتی خوێنه).

٣ -پەسەندی نەکرد لایەنگری بکات له قوربانیانی دەسدرێژی سێکسی.

٤ -پەسەندی نەکرد زیناکار به یاسای مەدەنی سزا بدرێت.

٥ -پەسەندی نەکرد پیاو کەمتر له دوو ژنی هەبێ.

٦ -پەسەندی نەکرد ماڵێکی بناوان دابمەزرێت بۆ ژنانی هەڵاتوو له ماڵ.

انتخابات از کورش کبیر تا خامنەای اکبر / طنز تلخند..........عدنان هنرور

توصیە قبل از مصرف: این مطلب حماسەی ملی- سیاسی انتخابات را قلقلک می دهد و با چاشنی های تلخ و خندایش آمیختە است، برای کسانی که مبتلا به سرطان تعصب هستند مفید نیست، مواظب معدە و رودەبری باشید!

از دوران کورش کبیر تا خامنەای اکبر پی جویی از عرصەهای انتخاباتی می کردم که به معنی واقعی کلمه مردم محوری بودە باشد و به قول حضرت (رە): میزان رأی ملت باشد، اما دریغ از یک صندوق رأی که میزون باشە و همش نامیزون بودند.

حالا زیاد هم عقب نمی‌روم چونکه مبادا از اون ور تاریخ بیفتم پایین. همچون بسیاری دیگر از این باستانگرایان، به کورش کبیر دل خوش می‌کنم و شروع به واکاویی تاریخی می کنم.
 آن روزگاران که ایران غیر از چارچوب امروزیش یک فلات قارە بود و امپراطوریهای هخامنشیان و اشکانیان و ساسانیان و... بر این فلات فرمانفرمایی می کردند، از همان روزگاران تا به امروز سراغ ابرمرد و شیر زن و حکومتی مردمسالار و به دور از مردم فریبی را بگیریم که بر این مملکت حکومت کردە باشد؟ چه کسی را می توان مثال زد که با بودنشان این مردم آب خوش از گلویشان پایین رفتە باشد؟؟

از کورش و داریوش و کمبوجیە تا فرهاد و مهرداد و کیخسرو و کیقباد و هم‌چنین افشاریه و صفویه و قاجاریه و پهلویه و آخوندیه کدامشان توانستەاند که دردسر ساز نباشند. در صورتی که هر کدام از آن‌ها اگر زندە بودند باید در دادگاەهای جنایت‌های جنگی محاکمه می شدند.

برخی از ایرانیان چنان به تاریخ خود می بالند و آنچنان گرفتار توهمات اسلامزدایی هستند که اگر قادر بودند هر روز از کویر لوت مشتی خاک برمی‌داشند و با آبهای نیلگون خلیج فارس قاتیش می کردند و بر سر خودشان می مالیدند برای آن دوران‌های طلایی که فکر می کنند زرین بودەاند و اوضاعی که از کف دادند و همش می گویند: "چە بودیم و چه شدیم". تا بدان جا هم پیش رفتەاند که به هیچ عنوان نظام امروزی و ایران امروزی کرک و پر ریختە را قبول ندارند و تنها یک کلام ختم کلام می گویند: کورش بزرگ و لاغیر.

ایرانیان آن روزگاران تا ایرانیان این روزگار دست در دست تاریخ گذاشتند و ایران را گرفتار هالەی نور و محرم و صفر کردند. آریایهای سدەهای پیشین این چنین پا پیش گذاشتند و خاویارخوران در خلسەهای عارفانه فرو رفتند و سر به گریبان در زوزەهای شبانه فرو رفتند و سلاسل پادشاهیشان را دگرگون کردند از شاهنشاهی به آل و اهل بیت‌گرایی.. و با آل بویه شروع شد تا به امروز که به آل‌خامنەای رسیدە است. اکنون نمی‌خواهم اموات رو غافلگیر کنم و بحث رو بکشانم به شب غافلگیری تاریخ. شب شب غافلگیری اسطورەهای کاندیداهای انتخاباتی ریاست جمهوریست.

آبا و اجداد همین سرزمین پادشاهان مو ژولیدە با ریشهای آویزان تا به سینه از قدیم تا امروز، دست در دست همدیگر تمدن به اصطلاح ٢٥٠٠سالەی شاهنشاهی را با تمدن تازیان عوض کردند و خودشان را سید و سادات کردند و متبرک شدند و برای پربارترکردن تمدنشان نیز به اعراب کمک‌ها کردند یکبار از یزدگرد دادند به ابن‌خطاب. و برای تکمیل پروسەی تمدن‌کاری، مملکت را بار دیگر دادند دست خمینی که هم دین دهد هم دنیا. خمینیسم، حزب الله‌گرایی، صدور انقلاب و ترورپروری، حوزە علمیه و ریش‌کاری و پیشانی مهر‌خوردە و بسیجیزە کردن با دستاوردهایی به نام کوپن و ارز خیلی ارزان و تا حد رایگان و... رشد و نمو کرد.

چاپیدن و سانسور و فیلترینگ و خانه عفاف را به نام حکومت الهی نام‌گذاری کردند و سردمداری را دادند دست امام زمان و جمکران گرایی و پابوسی امامزادگان را سرلوحەی برنامەهایشان قرار دادند و سیاست شد عین دیانت. بعدها تبدیل شدند به دو گروە، اصول‌گرا و اصلاح طلب با دیکتاتوریتی به نام خامنەای و بازوبندی به نام سپاه و افتخاری به نام بمب هستەای و شعار یکسان سازی با خاک.

با این چنین رژیمی و با چنین توهماتی هر گونه اعتراض به نام فتنه و عوامل استکبار جهانی نام می گیرد و درصد زیادی از اعدام‌ها و سرکوب‌ها و کشتن قلم‌ها و ترورهای برون مرزی به نام این کشور ثبت می شود و ایرانیان نیز همچنان به خود می بالند. هولوکاست و اسرائیلیان و ملتهای دیگر کورد و آذری و بلوچی را انکار کردە و به نام قوم نام گذاریشان می کنند و ‌پدیدەی ساندیس خوری و زیرآب‌زنی و رشوەخواری و اختلاس همه گیر می شود اما هم‌چنان به خود می بالند. انتصابات را با ابزار تقلب، انتخابات قلمداد می‌کنند و سران تروریست‌های بین المللی را رئیس جمهور خود می‌کنند تا بلکه افتخارات فول آمپر شود.

تنها یک سوال همچنان در میان سلول‌های مخم وزوز می کنه و آن اینکه اصلاح طلبان که نتوانستند صورت خودشان را هم اصلاح کنند، اصولگرایان هم نتوانستند آمریکا را زیر پا له و لوردە کنند، با نظامی‌گری و ادبیات آش و لاشی رئیس جمهورها و سیاهی لشکرهایی که هر دورە برای ثبت نام کاندیداتوری و تصدی این پست شاخ و شونە می‌شکنند و از طرف دیگر مردم برای ممهور کردن شناسنامه با مهر انتخاباتی حضورشان را خیلی شور و پرشور می‌کنند، انتخابات و مردمسالاری و دمکراسی چه جایگاهی می تواند داشتە باشد؟

پس پایندە باد سرزمین گل و بلبل از کورش کبیر تا خامنەای اکبر.

ئەمڕۆی خورافـه / عەدنان هونەروەر

Adnan Honarvar

برادەرێکم بۆی باس دەکردم که گوایه له سەردانی بۆ لالەش وەک پەرستگای ئیزەدییەکان، شتێکی سەیری بۆ دەرکەوتوە، ئەویش ئەوەیه که خواردنی کاهوو لای ئەوان حەرامه. وتم ئەی جا بۆ؟ وتی ئەی له ئیسلام‌دا بەراز بۆ؟ بیرم لەوە دەکردەوە که هەموو ئایینێک خۆی بۆ خۆی هەندێک سنووری وەک خوورافه به دەر خۆیا کێشاوە و ئەوەی که خورافە له کەیەوە سەری هەڵداوە و وەک میرات بۆ مرۆڤی ئەم رۆژە ماوەتەوە، تەنیا دەکرێ بڵیم که وا لەو رۆژەوە ئینسان لەشی له سەر دوو لاقی بار کرد و هەستایەوە پێ و چەکەرەی مێشکی گرسا، مرۆڤ پەنای بردە میتافیزیک و بەر خورافات بۆ دۆزینەوەی هۆی روودانی کارەساتە سرووشتیەکان.

کۆمەڵگاکان هەر کام به جۆرێک گلاون به خورافەوە. هەر چەندە زۆربەی خورافەکان بنەمای مەزهەبیان نییه و هەندێکیان دەگەڕێنەوە بۆ ئەو تەفسیرە نهێنیانەی که سەرچاوکەیان سرووشتن. هەر وەک "یوونگ" که قوتابی فرۆیده، لەو باوڕە دایه: "که هیچ جیاوازییەکی ئەوتۆ له نێوان بیر و بڕوا خورافی و بیر و بڕوا مەزهەبییەکان‌دا نییه". بەم پێیه هەم خورافه و هەم مەزهەبیش دەکرێ بخرێنە نێو بازنەی بیر و بڕوا شاراوەکان و مرۆڤی قائل بەم خورافانه پەنا بۆ هەموو شتێک تەنانەت بۆ سیحر و جادووش دەبەن.

پرسیار ئەوەیە چ شتێک ئەبێتە هۆی ئەوەی که خورافە دروست بێ؟ به بڕوای "فرۆید": "هەندێ کێشەی ئاخێنراوی دەروونی هەن که کار دەکاته سەر نەستی مرۆڤ و له جیهانی جیا له خۆی رەنگ دانەوەی دەبێ، بۆ کردنەوەی ئەو دەرگه داخراوانه مرۆڤ پەنا به خورافه دێنێ".

رێگە و رەوشی جادووگەری و دەس بە سەرداگرتنی رۆح له نێوان کۆنه نەتەوەکانی پێش زایین تا دەگات به ئایینەکان و به تایبەتی ئایینە ئیبراهیمیەکان، هەموویان رێچکەیەکیان له بەردەم دایه که هەندێکیان تێکەڵ به باری دەروونی دەبێت سەر له جەزبه لێهاتن و چیرۆکەکانی قەزا و قەدەر و جنۆکه و فریشتەش دەپێکێ و له راستی‌دا هەموویان له یەک قوماشن.

هەر چەندە نکوولی له وەش ناکرێ که وا کلتوور و فەرهەنگی لاوەکی ئەوانیش سەرچاوکەی خورافەن. چوونکا فەرهەنگ له داوێنی زانست و دەروونێکی پەروەردەکراو ناپشکوێت.

لە لایەکی دیکەش ئایینەکانیش رۆڵی سەرەکی دەبینن له پەرەپێدانی خورافە‌دا. له کۆمەڵگا ئایینییەکاندا، به میلیارد خەرجی درووست کردن و چاودێری کردن و کار و باری ئیداری بارەگا و مزگەوت و کلێسە و کنیسە دەکرێ. زێر و زیو و گرانترین بەردەکانی سرووشت خەرجی بارگاکان و پەرستگاکان دەکرێ. تەنیا له بەر ئەوەی که شوێنکەوتوانەکانی ئەو ئایینه یان ئەوە تەریقەتە، زیاتر و زیاتر هەست به دۆخی شکۆدارانەی مردووەکه بکەن و خۆیان به زەلیل بزانن له بەرانبەر شکۆمەندی مردوویەکی خاوەن شکۆ. لەم جۆرە کۆمەڵگایانەدا چەکەرەی بیری دوا رۆژ خۆی له خۆیدا هەڵگری ئەو پەیامەیە که بە راستی قەبرپەرستی جێگای به هزرخوازی لێژ کردوە و مرۆڤەکان بەردەوام خەریکی کڕنۆش بردن و زەنجیرکردنی هەست و دەروون و فیکری خۆیانن به بارەگاکانەوە. هەر وەک لەم بارەوە "ڤولتێر" دەڵێت: "خورافە وەک مار به دەوری مەزهەب‌دا ئاڵاوە".

هەر چەندە خورافه و ئایین بیهەوێ خۆی به شتە لاواز و لاوەکیەکان تۆکمه بکات، بەڵام هیچ کات ناتوانی له ئاستی زانست و زانیاری رۆژدا، خۆی بسەپێنێ.. هەر بۆیه دوا به دوای دەرکەوتنی هەر ئایینێک، هەندێ پرسیارگەلێکی لۆژیکی ئاراستەی ئەو ئایینه دەبێتەوە، بەڵام دەقەکانی ئایینەکه وڵامێکی بۆی نییه و بەم پێیه کەسانێک دەس دەکەن به تەفسیر کردن و خوێندنەوەی نوێ بۆ بابەتەکان. لەم ناوەدا هەندی جار ئایین به ناچاری رەوتی خۆی دەگەوڕێ و چڵ و سەرچڵی گەورە گەورەی لێدەکەوێتەوە. وەک ئایینی مەسیحی.

ئەوەی راستی بێ دوای سەرهەڵدانی هزرخوازی و رێنێسانس، مرۆڤ به شێوەیەکی سەرسووڕهێنەر کەوتە پێشکەوتن و گەشەسەندن. سەبارەت به ئایینی ئیسلام راستییەکی حاشا هەڵنەگر هەیە که ئایینی ئیسلام خۆی به سێ بنەمای سەرەکی (خوا و پێغەمبەر و قورئان) هەڵواسیوە و دەیان مەزهەبی جۆر به جۆر به دەیان خوێندنەوەی جۆر به جۆری لێکەوتوەتەوە و هیچ کامیان ئەوی دیکەیان به باش نازانێ و پێی وایه بێجگه له خۆیان و شوێنکەوتوانی مەزهەبی خۆیان کەسی دیکه ناچێتە بەهەشت!

کلتوور و مەزهەبی زاخاودراو به دۆعا و نووشتەکانی شێخ و مەلا و قورئان له سینگەکان به هەوێنی نەزانین و دواکەتووی ئاودێری دەکرێت و دەبێتە کۆڵەکەی دواکەوتوویی. مرۆڤی ئەم ئەم سەردەمه مودێرنه و عەقڵیەتی ئەوە هەڵناگرێ که پێی بڵێیت ژومارەی سێزدە نەحسه. یان کەڵەشێر به ناوەخت خوێن دەبێ سەری ببڕی یان قەبووڵ ناکات پێی بڵێیت مرۆڤ به هۆی بوونی بیر و بڕوای جیاواز یان ئایینی جیاوازەوە گڵاوه. ئیتر پشمین چارەنووسی بۆ دیاری ناکات و موفەڕک ناتوانێ نەخۆشینی بۆ چارەسەر کات.

...............................

لینکی ئەم بابەتە له ماڵپەڕی به بوێری

شەق له رەش

سەرم میچ و ماڵم میچ و ئاسمان میچ

بەم هەموو میچە چی بکەم، گەر خۆم دەرباز نەکەم

رەش رەشە و بەختم رەشە و ئاسۆم رەش

بەم هەموو رەشە چی بکەم گەر لووتی خۆم رەش نەکەم

شەق شەقێنه و جار و باریش شەق بردنه و هەڵاتن

بەم هەموو شەقە چی بڵێم، گەر خۆم شەقێکی تێهەڵنەدەم

"هونەروەر"

ئۆکەی بۆ ناڕەزایەتی کوردی

جیاوازییەکی زۆر بەرچاوی عەقڵیەتی کوردی و عەقڵیەتی فارسی له خەباتی مەدەنی و "نا" کوتن به رژێمی سەرکوتگەری کۆماری ئیسلامی کاتێ به جوانی خوێ ئەنوێنی که بڕیارێک به دژی کەسێک له لایەن دادگاوە دەردەکرێت.

له سەرەتای دامەزراندنی کۆماری ئیسلامی ئەمه تەنیا کورد بوە که بەردەوام خۆی له دەسەڵات و دەسەڵاتداران پاراستوە و دژی یاسا دژەمرۆییەکانیان وەستاوە..

نموونەی ئەم دواییەی رۆژی دووشەمە ١٥/٠٤/٢٠١٣ بوو که لە سەر بڕیاری دادگای شاری مەریوان لاوێکیان به جلی سووری ژنانەوە له نێو شەقام و بازاڕەکاندا سووڕاندوەتەوە. ئەم کردوە نامرۆییانەی کۆماری ئیسلامی دژکردوە و ناڕەزایەتی جەماوەری شاری مەریوانی لێکەوتەوە و خەڵکی بۆ سەرکۆنەکردن و دەربڕینی نارەزایەتی بەرانبەر به وەها بڕیارگەلێک رژاونەتە سەر شەقامەکان. دیارە ئەم بڕیارانه بە مەبەستی درووست کردنی کەش و هەوای ئەمنیەتی و ئیهانە کردن به ژنان وەک بیرۆکەیەکی دواکەوتوانه جێ به جێ دەکرێت.

ئەم جۆرە حوکمانه ئەگەر له شارە فارس نشینەکان جێ به جێ بکرایەت، خەڵکی به موبایلەوە دەست به وێنەگرتن و فیلم هەڵگرتن دەکەن و لافیتە هەڵدەدەن و سوپاسی دەزگا سەرکوتگەرەکانی رژیم دەکەن که وەها حوکمێک دەر دەکەن.

ناڕەزایەتی جەماوەری شاری مەریوان