Dec 22, 2010

د.فه‌رهاد پیرباڵ به‌ شه‌ش مانگ زیندان حوكمدرا

مامۆستای زانكۆ‌و نوسه‌ر‌و شاعیری كورد، د. فه‌رهاد پیرباڵ له‌لایه‌ن دادگای كه‌تنی هه‌ولێر به‌تۆمه‌تی سوكایه‌تیكردن به‌ ئیسلام، به‌ شه‌ش مانگ زیندان حكومدرا‌و به‌پێی ئه‌وه‌ بڕیاره‌ش بۆی نییه‌ تا سێ ساڵ هیچ نوسینێكی بڵاوبكاته‌وه‌.
به‌ هۆی بڵاوبوونه‌وه‌ی چه‌ند بابه‌تێك له‌ گۆڤاری "وێران"‌و له‌سه‌ر سكاڵای یاسایی لیژنه‌ی ئه‌وقاف‌و كاروباری ئایینی له‌ په‌رله‌مانی كوردستان، دادگای‌ کەتنی‌ هەولێر رۆژی یەکشەممە 19/12
بەپێی‌ مادەی‌ (403) لەیاسای‌ سزادانی‌ عێراقی‌، نووسەر د.فەرهاد پیرباڵی‌ بە شەش مانگ زیندانی‌ سزا دا لەگەڵ وەستاندنی‌ حوکمەکەی‌ و بەپێی‌ ماددەی‌ (9)ی‌ یاسای کاری‌ رۆژنامەوانی‌، گۆڤاری‌ (وێران)ی بە 5 ملیۆن دینار غەرامەکرد.

فەرهاد پیرباڵ لەلێدوانێكدا بۆ سایتی ئاوێنه‌ هەواڵەکەی‌ پشتڕاست کردەوە و رایگەیاند بابه‌تێك له‌ گۆڤاری "له‌كاتی دادگاییكردنه‌كه‌دا منیان بۆ ماوه‌ی 4 كاتژمێر به‌ پێوه‌ راگرتووه‌ بۆ ئه‌وه‌ی پێیان رابگه‌یه‌نم كه‌ ئه‌و بابه‌ته‌ شتێكی ئه‌ده‌بی‌و هونه‌رییه‌، نه‌وه‌ك ته‌شهیركردن به‌هیچ ئایینێك، به‌ڵام نه‌متوانی له‌و به‌رگرییه‌ی خۆم ئه‌وان تێبگه‌یه‌نم‌و ئه‌و بڕیاره‌یان به‌سه‌ردا سه‌پاندم".
د. فه‌رهاد ئاماژه‌ی به‌وه‌شكرد ئه‌وان له‌ ماده‌ی 9ی یاسای رۆژنامه‌نوسی نه‌یانده‌توانی من دادگایی بكه‌ن بۆیه‌ په‌نایان بۆ ماده‌ی 403 له‌ یاسای سزادانی عێراقی برد‌و وتی "من ئه‌م حكومه‌ به‌ ره‌وا نازانم‌و پێموایه‌ ئه‌مه‌ غه‌درێكه‌ له‌من كراوه‌".

نوسه‌ر د.فه‌رهاد پیرباڵ وتیشی "من ئه‌م پرسیاره‌ ئاراسته‌ی میلله‌ته‌كه‌م ده‌كه‌م كه‌ تا ئێستا له‌ نوسین‌و خزمه‌تی ئه‌ده‌بی كوردی كردن زیاتر كه‌ تاكو ئێستا 63 كتێبم چاپكردوه‌، ئایا ویژدانی میلله‌ته‌كه‌م رازی ده‌بێت من ماوه‌ی سێ ساڵ ده‌ستبه‌سه‌ر دانیشم‌و هیچ شتێك بڵاو نه‌كه‌مه‌وه‌؟ ئه‌م پرسیاره‌ ئاراسته‌ی ویژدانی میلله‌ته‌كه‌م‌و ئاراسته‌ی ویژانی وڵاتی خۆم‌و خوێنه‌رانم ده‌كه‌م كه‌ ئایا رازی ده‌بن؟".
گۆڤاری و‌ێران که‌ له‌ ساڵی 1994 یه‌که‌مین ژماره‌ی بڵاوکرایه‌وه‌و له‌دوا ژماره‌یداچه‌ند چیرۆكێكی‌ بڵاوكردووه‌ته‌وه‌، كه‌ به‌وته‌ی‌ سه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌ ئه‌وقاف، "چیرۆكه‌كان باسی‌ سێكسی‌ تێدایه‌‌و ئه‌وه‌ش سه‌رپێچیكردنی‌ نه‌ریته‌كانی‌ كۆمه‌ڵگایه"‌.
سه‌رچاوه‌: http

Dec 12, 2010

بێ مانا و پڕ مانا!!


سه‌یری نێو چاوانیم نکردبوو. چاوه‌ گرژ و شڵقاو و جوانه‌کانی، ئه‌وین و ئاگری لێ ده‌باری، به‌ڵام بڕیارم دا ئه‌گه‌ر بار و دۆخ هه‌ر به‌م شێوه‌یه‌ بێت، به‌رنامه‌ی ناوه‌کی ئێران سه‌رده‌که‌وێت، سه‌رکه‌وێت، هه‌ڵده‌که‌وێت، ئه‌گه‌ر هه‌ڵکه‌وێت، دانابه‌زێ. من ده‌مزانی که دابه‌زینی گه‌رمای له‌شم که پتر له 47 پله‌ بوو، دووکتور بۆی چاره‌سه‌ر نه‌ده‌کر، اهه‌ر بۆیه‌ رۆشتم بۆ بنکه‌ی ئاگرکوژاندنه‌وه‌ی نێو قوتابخانه‌یه‌ک و داوای مریشکێکی هێلکه‌که‌رم کرد که بتوانم گۆشته‌که‌ی ببرژێنم و به‌م شێوه‌یه‌ خۆم وه‌ بیری برژاندنه‌کانی جه‌هه‌نه‌م بهێنمه‌وه‌ که چۆ ناو چۆن ئاگر له هه‌ناومه‌وه‌ دێته‌ ده‌ر بۆ ئه‌و فانتازیایه‌ی تێیدا گیرم کردبوو، له ناکاو چاوه‌کانم به ده‌م فاکته‌رێکی خه‌وناویه‌وه‌ هه‌ڵگڵۆفی و چه‌مکێک له ژیانم ده‌ستی پێکرد و.................!

Nov 25, 2010

25 ی نوامبێر

جۆره‌کانی تووند و تیژی دژ به مرۆڤایه‌تی، له روانگه‌ی کاریکاتیره‌وه‌..

Nov 16, 2010

وه‌سیه‌ت نامه‌یه‌ک به ته‌نزه‌وه


ئه‌م بابه‌ته‌ له ژوماره‌ی 63ی حه‌وته‌نامه‌ی ده‌نگی ئاشنا بڵاو بوه‌ته‌وه‌.
من عبدولستار کوڕی عبدولمالک و کوڕی پووره‌ ئایش، ئه‌م وه‌سیه‌ت نامه‌یه‌ له ته‌مه‌نی 64 ساڵیم دا نووسیوه‌ و هه‌ر ساڵ که‌ نه‌مردوم ده‌ستم داوه‌ته‌ بیرازکاری ناوه‌رۆکی و یه‌عنی ئێستا که 86 ساڵمه‌ هه‌ر به‌ ته‌مای ئه‌وه‌م که‌ ئه‌م وه‌سیه‌ت نامه‌یه‌، سه‌ر بگرێت که‌چی هه‌ر چاوه‌ڕوانیم بۆ ماوه‌ته‌وه‌.. کاتێ مردم تکاتان لێده‌که‌م تا کوو به‌ند به به‌ندی ئه‌م وه‌سیه‌ت نامه‌یه‌ به جوانی وه‌پێش چاو خه‌ن و بێبه‌ن به‌ڕێوه‌، ئه‌گینا.. ئه‌گینا هیچ، خۆ هیچم له‌ ده‌س نایه‌ت..
1.      قه‌بره‌که‌م نیو مه‌تر که‌متر بیکه‌نن تا کوو لانی که‌م په‌نجا سانتێک به خوداوه‌ نزیکتر بم..

2.      پاش مه‌رگم، په‌نجه‌کان و دوولاقم و دڵ و گورچیله‌کان و میزه‌ڵانه‌که‌م به خۆڕایی دانێن بۆ سه‌گه‌کانی قه‌شمه‌رئاوا.. حه‌یفن کرمه‌کان بیخۆن..

3.      ده‌ڵێم به قابیز رۆحه‌که‌م به‌ جوانی هه‌ڵدرێ.. هیچی لێ لانه‌دا.. من لێی مه‌شکووکم!!

4.      میرات خۆره‌کانم مافی ئه‌وه‌یان هه‌یه‌ له‌ گه‌ل قه‌رزاره‌کانم دا شه‌ڕ بکه‌ن و کوته‌ک بخۆن..

5.      هه‌ڵدڕینی گۆڕه‌که‌م بۆ کاره‌با و ته‌له‌فۆن و ئاو و گاز به‌ ته‌واوی قه‌ده‌غه‌یه‌..

6.      ده‌لاقه‌یه‌ک بۆ  گۆڕه‌که‌م دابنێن تا کوو کاتی دڵته‌نگیم، سه‌یری رێبواران بکه‌م..

7.      کارتی پیناسه‌که‌م و دوو وێنه‌ بنێنه‌ لای کفنه‌که‌م له‌وانه‌یه‌ له‌وێش پێویستم پێی هه‌بێ..

8.      ئاگاتان له‌ تابووته‌که‌م بێ نه‌وه‌ک ریکلامی پێدا بچسپێنن..

9.      له‌ سه‌ر تابووته‌که‌م بنووسن ئه‌مه‌ ئه‌و که‌سه‌یه‌ که‌ له‌ بێشکه‌وه‌ تا کوو مردن به‌ دویی زانین دا بوو... به‌ڵام له‌ ئاکام دا هه‌ر هیچی نه‌زانی..

10. پێم خۆش نیه‌ خه‌ڵکی گۆڕه‌که‌م پێشێل بکه‌ن. له‌ نێو مێرگیک دا بمنێژن..

11. که‌سانێک که‌ ژێر تابووته‌که‌م ده‌چن، باڵایان به یه‌ک ئه‌ندازه‌ بێ. با له‌نجه‌م پێ نه‌که‌ن..

12. ژوماره‌ ته‌لیفون و ژوماره‌ی گۆڕه‌که‌م نه‌ده‌ن به کچه‌ خۆڕیه‌کان، با گیر نه‌که‌م به ده‌سیانه‌وه‌، هه‌ر نووکه‌م بۆ بکه‌ن و داوای کارت شارژم لێ بکه‌ن..

13. سیم کارته‌که‌م و موبایله‌که‌م بده‌ن به کچێک، خیرتان ده‌گا..

14. سه‌لکه‌ مریشکتان له‌ بیر نه‌چی بۆ سه‌گه‌کان چوونکا گوناحن برسیان ده‌بێ..

15. له‌ بریتی وێنه‌ بۆ سه‌ر ئاگاداری مردنم، قه‌شمه‌ریه‌ک بنووسن..

16. له‌ پرسه‌که‌م دا گازی فرمێسک ڕێژ بڕێژن تا کوو هه‌مووان به‌خووڕ بگرین..

17. له‌وه‌ی که‌ ناتووانم بێم بۆ پرسه‌که‌ی خۆم، هه‌ر ئێستا داوای لێبوردنتان لێ ده‌که‌م و داواتان لی ده‌که‌م خراپه‌م نه‌ڵێن..

18. داواتان لی ده‌‌که‌م پارچه‌ی کفنه‌که‌م مارک دار بێت تاکوو لای که‌سانی دیکه که‌م نه‌هێنم..

19. بڵێن به‌ مردوو شۆره‌که‌م ‌به شامپۆ بمشۆرێت چوونکا رقم له‌ سابوون و تایته‌..

20. له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی که‌ ته‌واوی ئاره‌زووه‌کانم ده‌به‌مه‌ ژێر خاک، تکایه‌ قه‌بره‌که‌م پان و به‌رین بێت با جیگای ئه‌وانیش بێته‌وه‌..

Nov 4, 2010

کاتێک دیارده‌یه‌ک ده‌بێته‌ تابوو..

کۆمه‌ڵگای جیهانی سێهه‌م و له‌وانه‌ کۆمه‌ڵگای ئێران به هۆی داسپاوه‌بوونی ئایدۆلۆژیای ئیسلامی، به ته‌واوتی خۆی سنوودار کردوه‌. تا راده‌یه‌ک که له‌ سه‌ر هه‌ڵسوکه‌وتی مرۆڤه‌کانی کاریگه‌ر ده‌بێ و ته‌واوی هه‌ست و نه‌ستی کۆمه‌ڵگا ده‌خمڵێنی و مرۆڤه‌کانی له‌ ژیر یاساکانی دا خۆیان به به‌خته‌وه‌ر ده‌زانن و به ته‌واوی خۆیان ده‌ده‌نه ده‌ستی چاره‌نووسی دیاری کراو بۆیان. به شێوه‌یه‌ک که پێ ترازاندن له هه‌ر یه‌ک له‌و یاسایانه ده‌بێته‌ مایه‌ی عه‌یب و عار و تووڕه‌ بوونی خودا!
ئه‌م وێنه‌یه‌ که ده‌یبینن، شوکلاتێکه‌ که دۆستی  براده‌رێکمان که خه‌ڵکی چینه وه‌ک باشترین دیاری هێناویه‌تی بۆیان.. کاتێک هاوکارانی ئه‌م براده‌ره‌ ئه‌م شوکلاته‌ ده‌بینن که شیوه‌ی ساز کردنی وه‌ک بتڵی ویسکیه‌ و ته‌نانه‌ت تامی ویسکیشی تێکه‌ڵ کراوه‌، هه‌موویان به تێکرا له‌و به‌سته‌ شوکلاته‌ ده‌کشێنه‌وه‌ و ته‌نانه‌ت بێزیشیان نایه‌ ده‌ستی لێ بده‌ن، وا ده‌زانن گڵاو ده‌بن و یا ئه‌وه‌ی به بۆنه‌که‌ی سه‌رخۆش ده‌بن.. جا ئه‌مجاره‌ وه‌ره‌ و کابرای چینی چه‌نده‌ ئارقی رشت و خه‌جاڵه‌ت بار بوو بۆ ئه‌و دیاریه‌ی هێناویه‌تی، نه‌یده‌زانی چۆناوچۆن داوای لێبوردنیان لێ بکات.. ئاخۆ تا که‌ی شته‌کان بکه‌ینه تابۆ و بڤـه.؟؟؟

Oct 9, 2010

به بیانووی رۆژی جیهانی منداڵانه‌وه‌



هه‌موومان؛ رۆژگارانێک ساوایتی و کۆرپه‌له‌یی و منداڵی و مێر منداڵیم تێپه‌ڕاندوه‌.. هه‌موومان رۆژگارانێکی ره‌ش و ساته‌کانی شادیمان وه‌لا ناوه‌.. به‌لام ئه‌مڕۆ که واین له‌م ته‌مه‌نه‌دا، به‌رده‌وام تامه‌زرۆی ئه‌و ته‌مه‌نه‌ و ئه‌و ساتانه‌ ده‌بین و زۆرترمان پێمان ناخۆشه‌ و یان لانیکه‌م خۆزگه‌ ده‌خوازین که بریا هه‌ر منداڵ باین و قه‌د گه‌وره‌ نه‌باین تا کوو هه‌ر ده‌م مامزی ئاواته‌کانمان هه‌ر خولیا بوونایه‌ و غه‌در به‌ره‌نگار و به‌ربه‌ستی ژین و ئازادیمان نه‌بووبایت.. گه‌وره‌ بوون به ته‌مه‌نیش بێ هه‌ستێکی ناخۆش دێنێت.. ئه‌مڕۆ که دیواری زانست جه‌غزی بیرۆکه‌کانی ئێمه‌ی داگیر کردوه‌، قه‌د له‌و خولیایه‌دا نیم که ته‌نانه‌ت بۆ ساتێکیش بێ بگه‌ڕێمه‌وه‌ بو دواوه‌.. گه‌رانه‌وه‌ بۆ پاش، هه‌ر ده‌م هه‌ستی وره‌ و جووڵه له مرۆڤ ده‌سێنێته‌وه‌.. ئه‌مڕۆ که فێری پیتزا خواردن و سالادی مالزیایی و تی شێرت له به‌ر کردن و فێری سێرچ کردن له نێو ئه‌نته‌رنێت دا بووم، قه‌د بیر له‌وه‌ ناکه‌مه‌وه‌ ئاخ بۆ چێشتێک ساور یان بۆ شه‌له‌مێک یان بۆ گۆچانێکی لووس بۆ شوانیه‌تیم..
پێویسته‌ فێر بین که چۆناوچۆن له گه‌ل مرۆڤانی که‌م ته‌مه‌ن و پڕ خولیا مامه‌ڵه بکه‌ین.. بۆ ده‌بێ منداڵانمان هه‌ر پێمان خۆش بێ وه‌ک با و باپیرانمان بیر که‌نه‌وه‌ و له رێچکه‌ی ئه‌وان لا نه‌ده‌ن.. ئه‌ی داهێنان بۆ کێ.؟

Sep 17, 2010

ئۆپرای گه‌مارۆ

ئه‌م بابه‌ته‌ له ژوماره‌ی 58ی حه‌وته‌نامه‌ی "ده‌نگی ئاشنا" بڵاو بوه‌ته‌وه‌.

هه‌بوو نه‌بوو گه‌مارۆیه‌ک هه‌یه‌ وه‌ک په‌تا چین له سه‌ر چین خه‌ڵکی تووشی ده‌بن.. گه‌مارۆ گه‌روی پێ ته‌نگ کردوین، گه‌مارۆیش ئیتر بۆ خۆیی بوه‌ته‌ چیرۆکی بێ بڕانه‌وه‌، ساڵ نیه‌ گه‌مارۆی دوو قات و سێ قات له چوار سووچی دونیا به‌ر بینمان پێ نه‌گرن، ئاخر بۆ؟ "بأی ذنب"؟؟ ئه‌وا ئه‌م ساڵ گه‌مارۆ له‌ لایه‌ک و مانگی ره‌مه‌زانیش له‌و لای دیکه‌وه‌، ته‌نگی پێ هه‌ڵچنیوین و نازانین په‌نا بۆ کێ به‌رین و خۆمان بخه‌ینه‌ دامانی کێ..؟ جاران به ته‌مای سفره‌ و خوان و چێشتی نه‌وتاوی بووین، بڕیار بوو نه‌وت له بریتی نێۆ چراکانمان، بێته‌ سه‌ر سفره‌کانمان..! چاک بوو هه‌ر نه‌هات و به ده‌س بۆنی نه‌وته‌وه‌ نه‌جاتمان بوو..! ئه‌گینا ده‌بوایه‌ ئه‌وه‌نده‌ نان و نه‌وتمان بخواردایه‌ تا کێشی جه‌سته‌مان رووی له فڕین ده‌کرد، جا وه‌ره‌ ئه‌م جاره‌ پاره‌ خه‌رج بکه بۆ تواندنه‌وه‌ی چه‌وری و شه‌کر دابه‌زاندن، خۆ پیاو به مانگێک ده‌ کیلۆ ده‌توانێ زیاد بکات به‌ڵام به ساڵێک ناتوانێ سه‌د گره‌م که‌م کات... جا به‌س نه‌بوو ئه‌و سفره‌مانه لێ دووره‌، هه‌ر نان و پیازه‌که‌ و شوکرێک بۆ په‌روه‌ردیگار به‌سمانه... با نه‌ته‌وه‌یه‌کگرتوه‌کان بڕیار له سه‌ر بڕیار ده‌رکه‌ن و دووقات و سێ قات لووتی نرخی شته‌کان به‌رز که‌نه‌وه‌، خۆ هه‌ر ئه‌توانین  ژنێک بێنین و منداڵێک دروست که‌ین و پاره‌ی منداڵه‌که‌ بخۆین.. ئه‌ی چۆن برا گیان! وا یارانه‌ له رێگا دایه‌‌، وا دیاره‌ جارێ بێنزینی ده‌س ناکه‌وێت، ئه‌گینا به چۆڕێک بێنزینی سۆپر خۆیی ده‌خزانته‌ گیرفانمان و زوو ده‌گه‌یشت... خۆ من به هه‌ر نقه‌ نقێک بوو، ژنێکم هێنا هه‌ر چه‌ند به قیستیش بوو، ئه‌گینا تووشی ئابڵۆقه‌ی ژن هێنان ده‌هاتم.. به‌ڵام ئه‌گه‌ر وه‌ک ئه‌و منداڵانه‌ی که ئه‌مڕۆ له دایک ده‌بن و ئه‌و بره‌ پاره‌یه‌ بۆ دابین کردنی ژیانی به ساڵاچوان ته‌رخان بکرایه‌ت، ئیتر به لای ره‌حم و به‌زه‌یی ئه‌م و ئه‌و چاو له ده‌س نه‌ده‌مان..
جا با واز له‌م ژنان و پیاوانه‌ی 30 ساڵی داهاتووه بێنین، چونکا ئه‌زانم یه‌که‌م کێشه‌ی هاوسه‌رگیریه‌کانی 30 ساڵ دواتر هه‌ر ئه‌م بڕه‌ پاره‌یه‌ که بۆ ئه‌م کۆرپه‌لانه ته‌رخان کراوه‌، ئه‌وان که له‌وانه‌یه‌ به پێی"خووشه‌به‌ندی" یه‌کتریان دۆزیبێته‌وه‌ و خووشه‌ی یه‌ک کچێکی خووشه‌ی سێی هه‌ڵخڕاندبێت یان به پێچه‌وانه‌ی ئه‌م ئاڵ و گۆڕه‌ هاتبیته‌ ئاراوه‌.. به‌زه‌یم به شوورای حه‌ل ئیختلاف دا دێته‌وه‌، که‌ 30 ساڵی داهاتوو ئه‌م کێشه‌یه‌ چۆناوچۆن چاره‌ سه‌ر ده‌که‌ن...
دیسانه‌وه‌ خه‌ریک بوو ئۆپراکه‌م له بیر بچێته‌وه‌...
ئه‌ڵێم بیلامانا، پیاو زاتی نیه‌ بچێته‌ ده‌ره‌وه‌، چوونکا سه‌یری نرخی شته‌کان ده‌کات که چۆناوچۆن لووتیان به‌رز کردوه‌ته‌وه‌، پیاو له ترسی جه‌ڵده‌ و سه‌کته‌ ده‌ترسێ ئیتر خۆ له خودا به‌زیاد بێ بۆ ئه‌م جۆره‌ نه‌خۆشیانه قه‌د گه‌مارۆمان وه‌ سه‌ر ناکه‌وێ.. ته‌نانه‌ت گه‌مارۆ زۆر جار به کاره‌ساتێک کۆتایی دێت، له رۆژنامه‌کان دا ئه‌م جۆره‌ هه‌واڵه قیزه‌ونانه ده‌بینین:" فڵان ژن له به‌ر فه‌قیری و ده‌س کورتی مێرده‌که‌ی، ژیانی هاوبه‌شی تێک داوه"‌، یه‌عنی له گه‌ل نه‌بوونی پاره‌دا ژیانی ئاڵۆز بووه‌ و شێواوه‌..! "فڵانه پیاو به هۆی نه‌داریه‌وه‌ سه‌ری منداڵه‌که‌ی بڕیوه"‌، یان "فیساره‌ بنه‌ماڵه منداڵه‌که‌ی له به‌ر  ده‌رکه‌ی فڵانه ده‌وڵه‌مه‌ندا جێهێشتوه‌".. جا خۆ ماڵی ده‌وڵه‌مه‌ندانیش ناوێرن خه‌شه‌ڵ بنێنه ده‌ره‌وه‌، چوونکا ده‌یان که‌س چاوه‌ڕوانی ده‌ڵقی خه‌شه‌ڵه‌که‌یان ده‌که‌ن به‌ڵکوو له‌تێک سێۆ یان قاژێک کاڵکیان لێ به جێ مابێ و ئه‌وان بیخۆن، جاری واش هه‌یه‌ که ئه‌م ده‌وڵه‌مه‌ندانه جار و بار منداڵێکیش داڵده‌ ئه‌ده‌ن، ماڵی ده‌وڵه‌مه‌ندان بوته‌ باخچه‌ی ساوایان، ده‌یان منداڵ و کۆرپه‌له‌ له نێو ماڵیان دا دێن و ده‌ڕۆن و قرووسکه‌یان دێت و ئوپرا درگێڕن..!!!
ئه‌م ئۆپرایه‌ له لایه‌ن میرزا تحریم الدوله سه‌رپه‌رشتی ده‌کرێت.. میرزا هه‌ر جاره‌ میزی که‌ف بکات، ده‌یگرته‌ نێوچاوانی خه‌ڵکی بێ ده‌سه‌ڵات و قانێع و شاکیر..
میرزا چاک ده‌یزانی جیقڵدانی خه‌ڵک قه‌د لیپاولیپ نابێ.. چوونکا میرزا هه‌رده‌م مۆسیقایه‌کی بۆ ده‌ژه‌ندن.. خه‌ڵکیش به‌رده‌وام به هیوای داهاتوو بوون، به‌ڵکوو مۆسیقایه‌ک ناخیان هێور کاته‌وه‌ و ئیتر واز له گرم و قاڵ بێنن، میرزاش ده‌یزانی خه‌ڵکی به چی ئۆقره‌ ده‌گرن هه‌ر منداڵانی برسی تر ده‌کرد تا بنه‌ماڵه‌کان به زریکه‌ی ده‌نگی منداڵانه‌وه‌ ئۆقره‌ بگرن..
عه‌جه‌ب ئۆپرایه‌که‌، ئه‌م ئۆپرای بۆڵه بۆڵه‌ به‌رده‌وام و بێ بڕانه‌وه‌..!

Sep 14, 2010

ئه‌فسانه‌ی خۆشه‌ویستی (چیرۆک)


ناوی کتێب: ئەفسانەی خۆسەویستی
نووسەر: سەمەد بێهرەنگی
وەرگێڕ و خوێندنەوه: عەدنان هونەروەر
نیگارکێش: سروه نیکخا
چاپ: ناوەندی کولتوری کورد له نوێرنبێرگی ئاڵمان
(تایبەت به تەمەنی مێرمنداڵان)

...............

Aug 23, 2010

"تانیا"

له گوڵدانی خۆشه‌ویستی دا ده‌یان دڕک و ده‌یان بێ ئومێدی، سه‌ر هه‌ڵده‌دات.. شه‌ونم و نێرگز، بۆن و به‌رامه‌ی دونیای نیگای پڕ له مانای ئه‌م گۆڵدانه‌ن.. به‌ڵام مه‌خابن؛ ده‌یان ساڵه ئه‌م گوڵدانه که‌له‌پچه کراوه‌ و به‌رده‌وام هه‌وڵی له ناو بردنی دولبه‌ران ده‌ده‌ن.. نیگای ئه‌و ناسک خه‌یاڵانه‌ی که‌‌ وه‌به‌ر شاڵاوی ئاگر ده‌که‌ون، ته‌نیا سوپای خه‌مه که بۆ ئه‌ویندارانی جێده‌هێڵن.. ئه‌وا ئه‌م جاره‌، نوره‌ی "تانیا" بوو، وه‌ک ده‌یان کاره‌ساتی دیکه بوو به قوربانی خۆشه‌ویستی و خۆیی کرده‌ پۆڵووی سه‌ر ئاگردانی سونه‌ت و کۆنه‌په‌ره‌ستی..
تا ئاگربه‌ربوونێکی دووباره‌ و قووربانی خۆشه‌ویستی و یا قووربانی خۆش نه‌ویستن، له جه‌سته‌ی "تانیا"کانی دیکه، ده‌ستێکی ره‌شی به‌ ناوی شه‌ره‌ف و نامووس و غیره‌ت، مه‌ودا هه‌یه‌..

Aug 6, 2010

دارستانه‌کان، سه‌چاوکه‌ی ژیان و هێمای مه‌ده‌نیت


له هه‌ر وڵاتێک و له جێگایه‌کی ئه‌م گۆێ زه‌وینه، دارستانه‌کان سه‌چاوکه‌یه‌ک بۆ دابین کردنی داهات و یارده‌ری ماڵی خه‌ڵکی ناوچه‌که‌ن.. جیا له‌مانه‌ش دارستانه‌کان به‌رده‌وام جێگایه‌ک بوون بۆ راکێشانی توریست و گه‌ڕیده‌کان... له‌م گۆی زه‌وینه وڵاتێک هه‌یه‌، به ناوی کوردستان که نه ته‌نیا، مرۆڤه‌کان بایخیان نیه‌، ته‌نانه‌ت ئاژه‌ڵ و دارستانه‌کانیش وه‌ک بوونه‌ورانی ئیزافی دێته‌ ئه‌ژمار.. ساڵانه ده‌یان کاره‌ساتی ئاگر که‌وتنه‌وه‌ له دارستان و کێڵگه‌کانی سه‌رانسه‌ری جیهان به‌ دی ده‌کرێ، که هه‌ریه‌که‌یان به هۆکارێکی سروشتی وه‌ک؛ هه‌وره‌ بروسکه‌ یان گه‌رم بوونی له راده‌ به‌ده‌ری ئه‌و ناوچه‌یه‌، تووشی ئاگر که‌وتنه‌وه‌ ده‌بن و ده‌س به جێ وڵاته‌کان هه‌وڵ ده‌ده‌ن بۆ به‌رپه‌چ دانه‌وه‌ی و خێرا له لایه‌ن بنکه‌کانی ئاگر کوژێنه‌وه‌ له عه‌رز و له ئاسمانه‌وه‌، به هانای دارستانه‌کانه‌وه‌ دێن و به‌ر به ته‌شه‌نه‌ سه‌ندنی ئاگر ده‌گرن.. که‌چی له وڵاتی من هیچ که له‌م جۆره‌ ئاگر که‌وتنه‌ سروشتیانه هه‌ر زۆر زۆر که‌من به‌ڵام ساڵانه به هه‌زاران هێکتار زه‌وی و دارستان ده‌سوتێنرێن، مرۆڤه‌ داگیرکه‌ره‌کانی ئه‌م ناوچه‌یه‌، به زل هێزی خۆیان به شێوه‌ی ناراسته‌و خۆ به‌ر بینی خه‌ڵکی ده‌گرن، به‌ڵکوو له‌م سه‌رده‌مه‌ دا که گۆی زه‌وی تووشی پیس و پۆخڵی هاتوه‌، زیاتر و زیاتر بتوانن خه‌ڵکی ئه‌م ناوچه‌یه‌، بخنکێنن و رێگای هه‌ڵمژینی ئۆکسیژنیان لێ بستێنن.. یان به شێوه‌ی ناراسته‌وخۆ خه‌ریکن رێگای وه‌ده‌ست هینانی داهاتی خه‌ڵکی ده‌بڕن، خه‌ڵکانێک که ساڵانه ده‌چوون بۆ مازوکردن، بۆ بنێشت کردن، بۆ گه‌زۆ کردن، ئیتر خۆی بۆ خۆی ئه‌مه‌ ناراسته‌وخۆ رێگایه‌که‌ بۆ بڕینی داهاتی خه‌ڵکی..
داوا ده‌که‌ین له هه‌موو خه‌ڵکان، له لاینگره‌ به‌شه‌ردۆسته‌کانی سه‌راسه‌ری جیهان، له ژینگه‌پارێزانی نێونه‌ته‌وه‌یی، به هانای دارستانه‌کانی ناوچه‌ی مه‌ریوان و باقی ناوچه‌کانی دیکه بێن، به هانای دار و ده‌وه‌ن و بوونه‌وه‌ره‌کان بگه‌ن، یه‌ک که‌لام به هانای ژیانه‌وه‌ بێن... .

Aug 3, 2010

یازده‌ش گه‌یشت

پیاوێک له پێناوی چه‌رخی زه‌مان ئامێزی خۆشه‌یستی کرده‌ گه‌مارۆی خه‌یاڵێک و رازێک و ئه‌وینێک.. خه‌یاڵ هاته‌ دی، راز پشکووت، ئه‌وین په‌ره‌ی سه‌ند.. ئه‌و کاته‌ی که "با" هه‌ڵی ده‌کرد، کڕیوه‌ ده‌هات، ته‌پ و تۆز دایده‌گرتین، ده‌سته‌کانی تۆ هیوا و گوڕ و تینی خستبوه‌ نێۆ دیوه‌خان و داڵانی سینگ و هه‌ناومه‌وه‌.. له‌ دوای تێپه‌ڕاندنی ده‌یان وه‌رز و ده‌یان سات و کات، هه‌ر هه‌وێنی عه‌شق و خۆشه‌ویستی بوو، بوو به هه‌تاوی تێکه‌ڵ به بۆنی ئاو، به گزنگی به‌ربه‌یان و ئاسۆی پرشنگ دار تر.. له بیرته‌ رۆژگاران چه‌ند سارد بوو، به‌ڵام وه‌رزی خۆشه‌ویستی و بڕوا به داهاتوویه‌کی "به‌شکم" ئاوای شه‌وانیشی گه‌رم و روناک ده‌کرد.. وه‌ره‌ با وه‌رزی سه‌رما له‌بیر نه‌که‌ین، کڕیوه‌ و نه‌بوونی و خه‌یاڵه‌کانی، لووره‌ی گورگه‌کانی، له بیر نه‌که‌ین..
ئێستا من برینداری ئه‌وینم، خه‌مباری ئه‌وینم، دورگه‌ی چاوه‌کانت مه‌کۆی خه‌مانمه‌، نیوان ده‌لاقه‌ و بینینی تۆ بستێک ، لێوێک و ماچێک بوو، به‌ڵام به ژیلوانیش بڵی شێعرێکت بۆ بخونێته‌وه‌، پێت بڵێ: "له بیرته‌ چه‌ند جار په‌پو‌له‌م نارد بۆ ماچێک هه‌ر نه‌و نارد.."
سه‌ره‌تای ده‌سپێکی یازده‌هه‌مین ساڵوه‌گه‌ری ژیانی هابه‌شمان پیرۆز بێ له خۆم و له که‌ژان و له ژیلوان.

Jul 30, 2010

زه‌نجیره‌ سه‌فه‌ره‌ ته‌نزاویه‌که‌... (به‌شی کۆتایی)

ئه‌م بابه‌ته‌ له ژوماره‌کانی 55 و 56 ی حه‌وته‌نامه‌ی"ده‌نگی ئاشنا"بڵاو کراوه‌ته‌وه‌

به هه‌زاران گه‌ڕه‌گه‌ڕ و نقه‌ نق و کسکه‌ کسک و بۆڵه بۆڵ و ترسه‌ ترس و له‌رزه‌ له‌رز و جووقه‌ جووق و یائه‌ڵڵا یائه‌ڵڵا، خۆمان خستبوه‌ باوشی "ئیسفه‌هانی نیسفی جیهان" وا ئێستا واین له ناخی ئه‌م بازاره‌ پڕ له که‌ل و په‌ل و شتی سه‌یرسه‌یر و دڵڕفێن.. من که هه‌ر سه‌یری ده‌ر و دیوار و کاشیکاری و ده‌رگا و ده‌لاقه‌ و به تێکڕا له بیری ئه‌وه‌ دا بووم که ئه‌م هه‌موو هونه‌ر و جوانیانه چۆناوچۆن له‌م شاره‌دا کۆبوه‌ته‌وه‌. مرۆڤ وا ده‌زانێ ئیتر هیچ نه‌ماوه‌ له دونیا دا هه‌موو هونه‌رێک خۆیی خزاندوه‌ته‌ ئامێزی ئه‌م شاره‌وه‌‌‌.. مۆبایله‌که‌م به ده‌ستێکمه‌وه‌ وه‌ک نه‌دیوو بدیوو هه‌ر وێنه‌م‌ ده‌کێشاو و فیلمم هه‌ڵده‌گرت.. به‌و ده‌سته‌که‌یشم، دوو سێ نایلۆن پڕ له شتی کڕداو بوو، به‌ لا ملم دا شۆڕ ببوه‌ و وه‌ها لاخواری کردبووم وه‌ک گێڕ و گه‌وێج به‌ڕێدا ده‌ڕۆشتم.. ئه‌م ژنه‌ی من چاوی به‌ هه‌ر شتێک بکه‌وتایه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌و شته‌ که‌ڵکی هه‌بایه‌ یان نا، ده‌یکڕی جا ئه‌ڵبه‌ت خۆ خوا هه‌ڵناگرێ نه‌ک هه‌موو شتێکش، بۆ نمونه شانه‌ی داری کڕیوه‌.. جا وه‌ره‌ له داخا مه‌مره‌ ده‌ ده‌نک شانه‌ی داری کڕیوه‌ بۆ ئه‌م پوورزا و ئه‌و پوورزا، یه‌عنی سه‌وغاتیه‌، هه‌ر ئه‌و شانانه‌ی که هه‌جیجیه‌کانی هه‌ورامان سازیان ده‌که‌ن به‌ڵام چوونکا به‌رهه‌می خۆماڵیه‌ خۆ قه‌دری نیه‌، ئه‌وا حه‌زره‌تی چین به ته‌واوتی به‌م شتانه‌وه ‌بازاڕی ئه‌سفه‌هانی داگیر کردوه‌! ئه‌م ژنه‌ی منیش وایده‌زانی به‌رهه‌می هونه‌ری ته‌واو ره‌سه‌نی ئیسفه‌هانی ده‌سکه‌وتوه‌.. دواتر هه‌ر له گه‌زی ئه‌سفه‌هانه‌وه‌ بگره‌ که نزیک به ده‌ به‌سته‌ی کڕێ تا ده‌گاته‌ مله‌وانه و خڕ و پڕی ژنانه بۆ ئه‌م و بۆ ئه‌و، به هیچ شیوه‌یه‌ک ده‌سپارێزی نه‌ده‌کرد. ئه‌و که‌یفی ده‌کرد و منیش ده‌تگووت له جه‌رگم ده‌بڕن ئاخر هه‌ر چی سه‌ر و بنیم لێک ده‌دایه‌وه‌ ئاخر دووسه‌د هه‌زار تمه‌ن پاره‌ی گیرفانی منداڵێکه‌، ئه‌رێ ئه‌م ژنه‌ بۆ وا ده‌کات.. تا عاقیبه‌ت خۆم پێ رانه‌گیرا و هێنام به گۆیی دا... له وڵامم دا، به‌س گووتی:"تۆ حه‌قت نه‌بێ".
جا وه‌ره‌ ئیتر مه‌مره‌ له داخا، خۆ هیچم پێ نه‌ده‌کرا، ئه‌گینا زمانی ئه‌میشم وه‌ک زمانی کابرا رووسیه‌کان که پێم خۆش بوو ببڕم، هی ئه‌میشم ده‌بڕی که به‌رده‌وام له بریتی (چطوری؟) پێیان ده‌گووتین(شتری؟) قسه‌که‌ی کاک "موسته‌فا"م هاته‌وه‌ یاد که ده‌یگووت: پیاو که رۆشته‌ سه‌فه‌ر له‌ گه‌ل ژن و منداڵ دا؛ هه‌ر زووخاوی بۆ ده‌مێنیته‌وه‌ و به‌س، پیاو ده‌بێ بۆ گه‌شت و سه‌یران، بڕوات بۆ سه‌ر که‌ش و کێو ئیتر ئه‌و ده‌م بیر له هیچ ناکاته‌وه‌ و زووخاو ناچێت به‌ دڵی دا، چونکا له سه‌ر کێو دا به‌س له بیری ئه‌وه‌ دایه به‌ر نه‌بێته‌‌ خواره‌وه‌ و ئاگای له خۆی بێ".. به‌ بیلاهی و تیلاهی راستی گووتوه‌، ئه‌ها ئه‌ها..ها ئۆباڵ به‌ ئه‌ستۆم.... له‌ نێو ئه‌م داڵغانه‌دا کێشام به په‌نا ملی خۆم دا!! که‌یبانووشم به‌ سه‌رسووڕمانێکه‌وه‌ کوتی :"ئه‌وه‌ شێت بویت" تازه‌ وه‌ خۆ هاتمه‌وه‌ که چۆناوچۆن نووقمی خه‌یاڵات بووبووم. گیرم به‌ ده‌ستی ئه‌میریشه‌وه‌ کردبوو، جار به جار زه‌نگێکی لێده‌دا بۆ فاتم و برینی ئه‌ویشی ده‌کوولانده‌وه‌ و ده‌یدا به نێو چاوانی دا که ئه‌و خه‌ریکی چیه‌ له باکوو و چۆناوچۆن خۆیی داوه‌ته‌ ده‌ست ئه‌و شاڵاوی به‌زم و هه‌ڵایه‌... ئه‌و سه‌یری ره‌قس و سه‌مای کۆنسێرتی ده‌کرد فاتمیش وه‌ک کلک له‌ دووی ئێمه‌وه‌ ده‌گه‌ڕا... جار به جار دایکی پرسیارێکی لێده‌کرد که‌ ئایا ئه‌مه‌ جوانه یان ئه‌وه‌ی دیکه‌یان، فڵانه‌ که‌س ئه‌م ره‌نگه‌ په‌سه‌ند ده‌کات یان ئه‌و ره‌نگه‌...
رۆژی دواتر که له حه‌ماڵچیه‌تی خێزانم رزگارم بوو، بڕیارمان دا تۆزێک بۆ خۆمان بگه‌ڕێن و دیمه‌نه‌ سه‌رنجراکێشه‌کانی شاریش ته‌ماشا که‌ین، رۆشتینه‌ مه‌یدانی نه‌قشی جیهان، دواتر بۆ سی و سێ پول، دواتر بۆ چل ستوون، خۆ له‌ به‌ر خه‌ڵکی ده‌رفه‌تی سه‌رخواراندنێکمان نه‌بوو، به‌ چوار ده‌ورت دا هه‌ر دووربین و هه‌ر موبایل بوو خه‌ریکی فیلم هه‌ڵگرتن بوون، جا من و فاتم و دایکی فاتم، هه‌ر سێکمان وامانده‌زانی به‌ جێ ماوین، ئێمه‌ش هه‌ر خه‌ریک وێنه‌ گرتن و فیلم هه‌ڵگرتن بووین، به‌ڵام سه‌یر له‌وه‌دا بوو هه‌ر که‌ رۆژ ده‌بوه‌وه‌ عه‌زیز و ژنه‌که‌شی خۆیان ون ده‌کرد و ئێستاش نه‌مانزانی بۆ کوێ ده‌رۆشتن، دوای سه‌یر کردنی ئاسه‌وار و هه‌ر وه‌ها سه‌یر کردنی ئینسانه‌کان که بزانین ئه‌وانیش چی ده‌که‌ن ئێمه‌ش ده‌مانکرد، ئه‌مجاره‌ ئاده‌ی برا گیان خۆ برسیمانه و هیچیش ده‌س ناکه‌وێ، ریستوران هه‌ر زاتمان نه‌بوو خۆمان له قه‌ره‌یان بده‌ین، بۆ بابۆڵه و ساندویچ و شتی وا ده‌گه‌ڕاین، هیچمان ده‌س نه‌که‌وت، وه‌ک بڵێی ئه‌م خه‌ڵکه وه‌ک سوون به گیانی شار که‌وتبن، هیچیان بۆ نه‌هێشتبووینه‌وه‌، ئه‌م ژنه‌م له‌ گه‌ل خۆیی بازێک په‌تاته‌ و پیاز و ئاردی هینابوو، له‌ قه‌راخ پارکێک دا بۆی که‌وتین بۆ ساز کردنی کوکی، جا برا گیان تازه‌ هه‌ستم ده‌کرد خۆ ئه‌م ژنه‌ی منیش شتی وای له‌ ده‌س دێ، خه‌ریکی نان خواردن بووین پێم کووت ژنه‌که‌، ئه‌رێ نه‌ڕۆینه‌وه‌، ماڵه‌که‌....." که‌لامی زارم به که‌له شه‌کرێک بڕی و کووتی :"بۆ کوێ.. هێشتا دوێنی هاتووین، با بڕۆین سه‌ردانێکی ته‌خته‌ جه‌مشیدیش بکه‌ین". هه‌ر به‌ نه‌رمی کووتم ئاخر پاره‌مان به ده‌سته‌وه‌ نه‌ماوه‌، با بگه‌ڕێنه‌وه‌". کووتی:"تۆ خه‌می پاره‌ت نه‌بێ، خۆم بڕێک پاشه‌که‌وتم هه‌یه‌..." .
ئیتر ئه‌م قسه‌یه‌م که بیست نه‌مده‌زانی هاوار بکه‌م، بقیژێنم، چی بکه‌م.. وتی:"سه‌د هه‌زارم پاشه‌که‌وت کردوه‌ و ماڵی بابیشم سه‌د هه‌زار نه‌ورۆزانه‌یان داومه‌تێ، ئیتر لێمان تێک مه‌ده‌ با سه‌فه‌ره‌که‌مان بکه‌ین.." نه‌مده‌زانی چی بکه‌م له خۆشیدا، خه‌ریک بوو شانێک هێڵکه‌ بکه‌م..
کووتم ئه‌وه‌ به‌ڕاسته‌، ئازیزه‌که‌م..
کوتی:"ئه‌رێ ئه‌ی بۆ.. ئیتر بۆنی پاره‌ت کرد، بووین به ئازیزه‌که‌م.."
 بۆ سبه‌ی هه‌ستاین که به‌ره‌و ته‌ختی جه‌مشید وه‌ڕی بکه‌وێن، له ناکاو ته‌له‌فۆنێکم بۆ هات، خێزانم کوتی خێر بێت به‌م به‌یانی زووه‌.. که‌شکه‌کیان بۆ هێناوین..
"ره‌حمان"ی ئامۆزام بوو پێی کوتم که دورکه‌ومه‌وه‌ له خاو خێزان، کوتم بۆ؟؟ کوتی پێت ده‌ڵێم. به‌ ناچاری ماشێنه‌که‌م راگرت و دابه‌زیم، هه‌واڵێکی دڵته‌زێنی دامێ، کوتی:"وا "مارف"ی ژن برات، دوێنی بۆ کۆڵ هێنانه‌وه‌ رۆشتوه‌ بۆ سه‌ر سنوور و له ‌وێدا که‌وتوه‌ته‌ سه‌ر مینێک و په‌ل په‌ل بوه‌". ئیتر ره‌حمان به‌ ده‌م گریانه‌وه‌ خواحافیزیشی بۆ نه‌کرا، خێزانم له ماشێن دابه‌زی و کوتی:"چ بوه"‌، نه‌مده‌زانی چی بڵێم چۆنی بڵێم، هه‌ر ده‌یگووت:"نێوکم که‌وت پێم بڵی چ بوه"‌.. به‌ ناچاری کوتم:" دایکی کاک موسته‌فا به ره‌حمه‌تی خوا رۆشتوه‌ و ده‌بێ بگه‌ڕێنه‌وه" ‌وتی:"داخۆ وتم چی بوه‌، دایکی کاک موسته‌فا هه‌ر ئیزافه‌ خزمه‌تی ده‌کرد، ده‌مێکه‌ که‌ڕه‌کیفه‌ی هێناوه‌، خوا عه‌فووی بکات و ئێمه‌ش ده‌ڕۆین بۆ ته‌ختی جه‌مشید و دوای دوو سێ رۆژی دیکه‌، ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌".. به ناچاری کوتم:"باشه‌ با وا بێ"، هاتینه‌وه‌ بۆ نێو ماشێنه‌که‌ و به‌رده‌وام چه‌ره‌ساتی ده‌کرد به ده‌م منیشه‌وه‌ به‌ڵام من هه‌ر له نێو خه‌یاڵات و داڵغه‌ی خۆم دا بووم، پێش ئه‌وه‌ی بگه‌ینه‌ ته‌خته جه‌مشید، عه‌زیز زه‌نگی بۆ خێزانم لێدا و به‌ ده‌م گریانه‌وه‌ کوتیان که‌ ئێمه‌ واین له گه‌رانه‌وه‌ دا، هه‌رچی خێزانم کوتی بۆ ئاخر چی بوه‌، هیچی نه‌کووت، ئاخری خۆی زه‌نگی بۆ خوشکه‌کی لێدا، به‌ ده‌م گریانه‌وه‌ خێرا گوتی که "مارف"ی برایان به‌ سه‌ر مین دا رۆشتوه‌... دوای ئه‌م قسه‌یه‌ نه‌مزانی شه‌وه‌ یان رۆژه قیژه‌یه‌کی به‌رزی کرد وامزانی دونیا به‌ سه‌رم دا رووخاوه‌، فاتمیش ئه‌ویش ده‌ستی به‌ زریکاندن کرد، خه‌ڵکمان لێ کۆبووه‌، پۆلیس هات وایده‌زانی شتێک قۆماوه‌، ئاده‌ی وه‌ره‌ به‌و فارسیه‌ جوانه و به‌و هه‌موو دڵه‌ڕاوکێ و زه‌خته‌وه‌ ئه‌مانه‌ش تێبگه‌یه‌نه‌.. نیوه‌ شه‌و گه‌یشتینه‌وه‌ ماڵی خه‌زووره‌م، عه‌جه‌ب هه‌ڵایه‌ک بوو، بۆ کێ..؟ بۆ مارف..؟ تا مابوو، به شێتیان ده‌زانی، له‌و هه‌موو ماڵ و به‌ر و بوومه‌یان تۆزێکیان بدایه‌، مه‌جبوور نه‌ده‌بوو خه‌ریکی کۆڵبه‌ری بێت، جا له به‌ر چی پێیان نه‌دابوو، چوونکا ده‌یانگووت بێ عه‌مری باوکی کردوه‌ و ئه‌و کچه‌ی که‌ باوکی به‌دڵی نه‌بوه‌ و خۆیی به‌ دڵی بوه‌، هێناویه‌تی...
هیوادارم سه‌رجه‌م سه‌فه‌ره‌کانتان پڕ له کیف و شادی بێت ...
ئه‌مه‌ش به‌سه‌رهاتی سه‌فه‌ره‌ته‌نزاوی و تراژیکه‌که‌ی ئێمه...
منیش گه‌ڕامه‌وه‌ هیچیان نه‌دامێ...!

Jun 5, 2010

حیزبێک به ناوی حیزبی هه‌ورامی له هه‌وڵی دامه‌زراندن دایه‌..!


کورد له هه‌ر چی نووقسانی هه‌بێ، له هه‌ر شتێک دا کورتی هێنابێ له حیزب دروست کردن که‌می نه‌هێناوه‌، هیشتا ده‌ستی ره‌شی شێخ و مه‌شایخ به‌رۆکی هه‌ورامانیان به‌رنه‌داوه‌ و دیسانه‌وه‌ به ئامرازی کۆنه پرستی و دواکه‌وتووی، خه‌ریکن هه‌ستی خه‌ڵکی هه‌ورامان به‌ره‌و خۆیان ورووژێنن بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش ده‌ستیان داوه‌ته‌ سازکردنی حیزبێک به سه‌رۆکایه‌تی شێخ عه‌بدوولره‌حمانی نه‌قشبندی، به ناوی حیزبی هه‌ورامی. ئه‌م براده‌ره‌ وا دیاره‌ ته‌نیا داره‌ داره‌ که‌ره‌ بۆ ئه‌م حیزبه‌ تا ده‌یخاته‌ سه‌ر پێ و ئیتر ده‌که‌وێته‌ ئه‌ستۆی چڵکاوخۆرانی باره‌گای شێخایه‌تی..
له به‌شێک له ئاگاداری نامه‌ی پره‌نسیب و سیاسه‌ته‌کانی ئه‌م حیزبه‌، تیشکیان هاویشتوه‌ته‌ سه‌ر ئه‌وه‌ی "هه‌ورامیه‌کان نه‌ته‌وه‌ن و هه‌ورامی زمانی سه‌ربه‌خۆیه‌، نه‌ک زاراوه‌، به‌ڵکوو زاراوه‌کانی دیکه له زمانی هه‌ورامی که‌وتوونه‌ته‌وه‌،..." به‌ڵام ئه‌و که‌سانه‌ی که هه‌ستاون به نووسینی ئه‌م ره‌شنووسه‌ وا دیاره‌ هیچ لێکدانه‌وه‌یه‌کی زانستیانه‌یان سه‌باره‌ت به "نه‌ته‌وه‌" وه‌ نیه‌. ئه‌گینا نه‌ته‌وه‌یه‌ک که ته‌نانه‌ت زمانیشی سه‌ربه‌خۆ بێت ئایا خزمه‌ت به نه‌ته‌وه‌ی دیکه ده‌کات و یا داوا له حکوومه‌تی وڵاتێک ده‌کات که وه‌ک حیزبێک قه‌بووڵی بکه‌ن یان ئه‌وه‌ی باقی زاراوه‌ و بن زاراوه‌کانی دیکه ده‌بێ داوا له‌وان بکه‌ن به حیزب بیانناسن..؟!!
له به‌شێکی دیکه‌ی ره‌شنووسه‌که‌یان دا باسی داهات و پاره‌ و شتی وا کراوه‌، که وا دیاره‌ ئه‌م حیزبه سه‌ر به هیج لایه‌نێک و هیچ وڵاتێک نیه‌ و داوای پاره‌ و سپۆنسه‌ری له خه‌ڵک ناکات و خه‌ڵکیش نابێ چاوه‌ڕوانی هیچ جۆره‌ پاره‌ و داهاتێک بن... به درێژایی مێژوو شێخ و مه‌شایه‌خه‌کان داوای پاره‌یان له که‌س نکردوه‌ به‌ڵام به شێوه‌یه‌ک خه‌ڵکیان په‌روه‌رده‌ ده‌کرد که خه‌ڵکی وه‌ک دیاری و پێشکه‌شی داهات و به‌ر و بوومیان بۆ ئه‌هێنان، ته‌نانه‌ت به ده‌یان جار مرۆڤه‌ 12 و 14 ساڵه‌کان پێشکه‌شیان کراوه‌، ئه‌ویش به بۆنه‌ی ئه‌وه‌ی که مێنه‌ بوون ده‌س به جێ ده‌بوونه ژنی حه‌زره‌تی شێخ.. ئه‌ڵبه‌ت ئه‌گه‌ر جوان و له بار بوایه‌ن ئه‌گینا ده‌بوونه کاره‌که‌ر و به‌رده‌ست بۆ خانقا و ته‌کیه‌..
سه‌رده‌مانێک بوو به‌رۆکی هه‌ورامان له ده‌ستی په‌نجه‌ی ره‌شی تاوان په‌ره‌ستان به‌ر بووبوو، ئه‌وا ئێستا تاقمێک دیسانه‌وه‌ به هه‌ڵخراندنی خه‌ڵکی ته‌نانه‌ت وان له هه‌وڵی چه‌ند به‌ره‌کی ناو ریزه‌ جیاجیاکانی کوردوستان دا، هیوادارم خه‌ڵکی هه‌ورامان به چاوێکی کراوه‌وه‌، مامه‌ڵه له‌ گه‌ل ئه‌م بانگه‌وازه‌دا بکه‌ن.. .

May 23, 2010

ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..

ئێمه‌ی کورد وه‌ها نه‌ته‌وه‌یه‌کین که نه‌خۆشی ئالزایمێری کۆن باڵی به سه‌ر بیر و مێژوومان دا کێشاوه‌، له بیرمانه که نه‌ته‌وه‌ی ماد چۆناوچۆن سه‌ریان هه‌ڵدا و 2709 ساڵ پێش ئێستا چی قۆماوه‌، به‌ڵام له بیرمان نیه‌ له ماوه‌ی سی ساڵی رابردوو دا چه‌ن کاره‌ساتمان به سه‌ردا تێپه‌ڕیوه،‌ ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..
کوشتن و له به‌رچاومان ئێعدام کردن و په‌تی سێداره‌ وه‌ک پشتوێنی پشتمانی لێ هاتوه‌ هه‌ر رۆژ ده‌یبه‌ستین و هه‌ر شه‌و دایده‌نێن.. ئیتر بۆمان ئاسایی بوه‌ته‌وه‌ ئه‌گه‌ر رۆژێک که‌سێک و دووان و سیانمان لێ نه‌کوژرێت، ته‌نانه‌ت کۆڵبه‌ریشمان ئه‌گه‌ر وه‌ سه‌ر مین نه‌که‌وێت، له گوله‌ی هێزه‌کانی ئینتزامی رزگاری نابێ... ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..
له کاتی کێشه‌ و مێشه‌ دا مرۆڤێکی هه‌ستیار و هه‌وڵ بۆ هه‌ست بزواندن ده‌ده‌ین، له کاتی دیکه‌ دا ده‌بینه‌ مرۆڤی به ئاوه‌ز و لاییک و رۆشن بیر بیلامانا، ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..
هه‌موو ده‌مێک واین له بیری به قوڕابردنی ئه‌م و ئه‌و، کاتی نێۆ قوڕ گیر کردن فرمیسکیان بۆ هه‌ڵده‌رێژین، ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..
بۆ که‌سایه‌تیه‌ جیا جیا کانی نێو کۆمه‌ڵگا، ده‌یان رۆڵی جۆرواجۆر ده‌گۆڕین به‌ڵام رۆڵیکی باش بۆ خۆمان ناگێڕین که چێژ له ژیانمان به‌رین، ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..
حه‌ز به ناوزڕاندی خه‌ڵکی ده‌که‌ین چوونکا کێشه‌ی سایکۆلۆژی چه‌پڵه‌رێزانمان هه‌یه،‌ ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..
له شێوازی راڤه‌ کردنی کێشه‌کان دا، هه‌ر که‌س ده‌نگی به‌رز تر بێ، حه‌ق به ده‌ستیه‌تی، هه‌ر که‌س پارتی باز تر بێت ئازاتر و نێره‌که‌ر تره‌ لامان؛ ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..
نه‌ته‌وه‌ وه‌حشیه‌کان ده‌بنه برامان، براکانمان له باشوور ده‌بنه دووژمنمان، دۆسته‌کانیشیان به بار تۆپیان بۆ حه‌واڵه ده‌که‌ن، ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..
بۆ هه‌ڵپه‌ڕکی و شایی ده‌یان دۆست و هه‌ڤاڵت ئاماده‌ن، بۆ گریان و کاره‌سات که‌س که‌ست نیه‌ و ده‌ورو به‌رت چۆڵه، ئاوا نه‌ته‌وه‌یه‌کین..

May 21, 2010

زه‌نجیره‌ سه‌فه‌رێکی ته‌نزئاوی‌...!! (به‌شی دووهه‌م)

ئه‌م بابه‌ته‌ له ژوماره‌ی 54ی حه‌وته‌نامه‌ی"ده‌نگی ئاشنا"بڵاو کراوه‌ته‌وه‌       
له درێژه‌ی سه‌فه‌ره‌ ته‌نزاوی و نه‌ورۆزانه‌که‌مان دا، گه‌یشتینه ئه‌و بڕیاره‌ی که به‌ره‌و شاری ئه‌سفه‌هان بڕۆین، من که تا ئێستا ئه‌سفه‌هانم نه‌دیتبوو به‌ڵام خولیایه‌کی زۆرم بۆی هه‌بوو، ئه‌ڵبه‌ت ئه‌وه‌شم له بیر نه‌چی که کاک موسته‌فاش له‌ گه‌لمان نه‌هات به بۆنه‌ی ئه‌وه‌ی که دایکی نه‌خۆشه‌ و وا دیار بوو ئاخرین هه‌ناسه‌کانی ژیانی هه‌ڵده‌مژی، جا ئه‌وه‌ منیش له‌ ئاخرین رۆژدا گیرم پێ داوه‌ و هه‌ر ده‌مکووت:" ئه‌گه‌ر ده‌ڵێی با منیش نه‌ڕۆم شایه‌د کار و بارێک به من هه‌ڵسووڕا"... ئه‌وه‌نده‌ ته‌عاروفات مان بۆ یه‌کتر شه‌ل و په‌ل کرد که خه‌ریک بوو بڕیاری یه‌ک ساڵه‌م له‌ بیر بچێته‌وه‌ و نه‌ڕۆین بۆ ئه‌م مووسافره‌ته‌.. جا منیش هه‌ر ده‌مزانی کاک موسته‌فا قه‌بووڵی ناکات هه‌ر خۆم سوور ده‌کرده‌وه‌ هه‌ر ده‌مکووت:"ده‌ی ئاخر چۆن ده‌بێ، کاک موسته‌فا..؟؟!!" ئه‌ویش خۆ له‌ ژیانی دا زه‌حمه‌تی وه‌به‌ر که‌سێک نه‌دابوو، چۆن رازی به‌م زه‌حمه‌ته‌ ده‌بوو که بۆمانی بتاشێت.. رۆژی دوای یه‌که‌م رۆژی نه‌ورۆز، هه‌موومان له ماڵی خاڵه عه‌زیز، خاڵی که‌یبانووم کۆ بووینه‌وه‌ ئاده‌ی باکی ماشێنه‌کانمان پڕ کرد له گاز و له بێنزین و وه‌ڕێ که‌وتین.. به‌ره‌ به‌یان له‌م کوردوستانه‌وه‌ رۆشتین بۆ ئه‌و فارسستانه.. خێزانم که‌یفی ساز بوو، هه‌ر ده‌م له‌ ئاوێنه‌ی ماشێنه‌که‌وه‌ سه‌یری سه‌ر و روومه‌تی خۆی ده‌کرد و جار جاران ده‌نگی گۆرانیه‌کانی نێۆ ماشێنه‌که‌ی زۆر ده‌کرد و قسه‌ی خۆشمان بێ، جار نه جارێکیش پاروویه‌ک و چه‌ره‌ساتێکی ده‌کرد به ده‌م منه‌وه...‌ خراپیش نه‌بوو... ده‌ی..! که‌ش و هه‌وای به‌هاری وای لێ کردبوو شه‌به‌که‌ی رۆمانیک بازیه‌کانی فوول بێت.. فاتمی کچم ئه‌ویش به ته‌نێ له دواوه‌ دانیشتبوو، نازانم حه‌سره‌تی ژیانێکی وای ده‌خوارد یان نا..؟ هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ ده‌زانم که جار نه جارێک ئه‌ویش اس ام اس ێکی بۆ ده‌هات و به بزه‌یه‌که‌وه‌ وڵامی ده‌دایه‌وه‌، نازانم بۆ ئه‌و رۆژه شه‌به‌که‌ی غیره‌تم ئه‌وه‌نده‌ دابه‌زیبوو و هه‌ر هیچم نه‌ده‌گووت ته‌نانه‌ت پێشتر که ده‌م گووت ئه‌وه‌ کێ بوو..؟ به‌ڵام ئه‌وا ئێستا هه‌ر هیچ ناڵیم و به‌ڵکوو پێیشم خۆشه‌ ئاخر من و دایکیشی بۆ خۆمان جار و بارێک رۆمانتیک بازیه‌کمان هه‌ڵده‌وه‌راند.. جا نم نمه‌یه‌کیش باران جار و بار به ته‌واوی فانتازیایه‌کی خۆشی بۆ ده‌خوولقاندین ته‌نیا شتێکی موزاحمی ئه‌و ناوه فاتم بوو و ماڵی خاڵه عه‌زیزیش که جار به جار ده‌یان دا به لامان دا و ویزه‌یه‌کیان لێوه‌ ده‌هات. جار به جار ون ده‌بوون و نازانم خۆیان له کام قون و قوژبنێک دا حه‌شار ده‌دا، و هه‌ڵده‌ترووشکان و کاتێک ده‌مزانی ویزه‌یه‌کیان لێوه‌ ده‌هات و ئێمه‌شیان به جێ ده‌هێشت... ئاخر ماشێنه‌که‌ی ئێمه‌ به یائه‌ڵلا یا ئه‌ڵڵا ئیشی ده‌کرد و هی ئه‌وان به بێنزینی سۆپر...! ماشێنه‌که‌ی ئێمه رێنۆ بوو و هی ئه‌وان زانتیا... عاقیبه‌ت کاتی لا دان له شوێنی حه‌وانه‌وه‌ دا چاومان به دیمه‌نیکی ئه‌وه‌نده‌ ناخۆش که‌وت که بریا هه‌ر نه‌مان دیبا..! ژنه‌که‌ی خاڵه عه‌زیز لووتی ترشاندبوو به دوو مه‌ن هه‌نگوینه‌وه‌ نه‌ده‌خورا.. له‌ کاتی دابه‌زین تا خواردنی پارووه‌ نانێک، سێ، چوار عه‌ره‌بانه فه‌رمایشی هه‌ڵڕشت و به‌رده‌وام هه‌ر بۆڵه‌ی لێوه‌ ده‌هات..! کاتێ که‌بانه‌که‌ی خۆم له سه‌ر و بنی کێشه‌که‌ی کۆڵیوه‌، ده‌رکه‌وت که کاکه‌ عه‌زیز ئه‌م هه‌موو ساڵه به‌م شوێنانه‌دا هاتووه‌ و له هه‌ر شوێنێک دا خاتره‌یه‌ک و بیره‌وه‌ریه‌کی بۆ خاڵ خه‌رامان گێڕاوه‌ته‌وه‌ و ئه‌ویش وه‌ها تێگه‌شتبوو که خه‌ریکی کاری ناشه‌رعی بووه‌ بیلامانا... جا وه‌ره‌ و ئه‌م که‌ره‌ له‌م قوره‌ دا ده‌ربێنه.. ئه‌ویش بۆ عه‌زیزێک که له‌وانه‌یه‌ دایکی خۆیشی بێزی نه‌هاتبێ ماچی بکات... به 34ساڵ ته‌مه‌نه‌وه‌ ئه‌وه‌نده‌ ره‌ش و پیس و چرچاوی بوو، هه‌ر نازانم له کێ ده‌چوو.. جا وه‌ره‌ 30 ساڵی پاش تر ئه‌م پیاوه‌ ببینه.. ئه‌ڵبه‌ت خۆ ژنه‌که‌شی له‌ چاو عه‌زیز تۆزێک جوان بوو ئه‌گینا له چاو ژنانی دیکه‌ وات ده‌زانی هه‌ر خوشک و بران، نازانم ئه‌م ژنه‌ی من بۆ له مان ناچێ، ئه‌گینا منیش زیڕه‌م ده‌کرد..
ئه‌وانمان له‌و شوینه دا جێهشت و به‌ره‌ به‌ره‌ له شاری ئه‌سفه‌هان نزیک بووینه‌وه‌، هه‌ر له ده‌رگای شاره‌وه‌ کۆمه‌ڵێک لاو به کۆمه‌ڵێک نووسراوه‌ و کاتالۆگی رێنموونی که‌ر، به‌ره‌و پیری میوانان ده‌هاتن.. له نێو کاتالۆگه‌کاندا، هندێک ریستۆران و هۆتێلی چوار و پێنج ئه‌ستیره‌ی تێدا بوو، جیا له شوێنه خۆشه‌کانی شار، وه‌ک پردی خاجوو، بازاڕی شار، مه‌یدانی نه‌قشی جیهان و مۆزه و ده‌یان شوێنی دڵڕفێنی شاریان پێناساندین... له قه‌راخی پارکێک دا رامان گرت که مالی خاڵه عه‌زیزیش بماندۆزنه‌وه‌.. ترسابووین نه‌ وه‌ک شتێکیان به سه‌ر هاتبێ، مۆبایله‌که‌شیان شه‌به‌که‌ی نه‌ده‌دۆزیه‌وه‌ و به ناچاری هه‌ر ته‌مایه‌ر ماین تا بگه‌ن پێمان.. له ناکاو بنه‌ماڵه‌یه‌ک که وا دیار بوو له هه‌نده‌ران و شتی وا هاتبن.. هاتنه لامان و بازیک به ئینگلیزی قسه‌یان کرد من که هه‌ر وامده‌زانی گویزم بۆ ده‌ژمێرن به ناچاری کچه‌که‌م که دووتێرم رۆشتبووه‌ کلاسی زه‌بان، به هه‌ر پرته‌ پرتێک بوو وڵامی دانه‌وه‌ گوایه‌ ناو و نیشانی شوێنێکیان ده‌ویست، ئه‌ویش وڵامی دانه‌وه‌ که ئێمه‌ش وه‌ک ئێوه‌ غه‌ریبین.. خۆ منیش هه‌رچه‌نده‌ ده‌ڕۆشتمه‌ پێشه‌وه‌ و سینگم ده‌رده‌په‌ڕاند که به‌ڵکوو شتێک حاڵی بم لێیان، هیچیان لێ تێنه‌گه‌شتم، له ئاکام دا ماڵئاواییان کرد و رۆشتن، دواتر زانیمان ئه‌م بنه‌ماڵه رووسین و بۆ گه‌شت و گوزار هاتوون بۆ ئێران و دواتریش ده‌رۆن بۆ دوبه‌ی. جا وه‌ره‌ قوڕی دونیا به سه‌ر خۆت دا مه‌که‌، ئێمه به ساڵه‌کان سه‌فه‌رێکی ناو خۆیمان بۆ ناکرێ، که‌چی کابرا به ده‌وری گۆی زه‌وی دا ده‌سووڕێته‌وه‌..
ده‌ی کوره‌، هیچ نیه‌ نی..
له‌م خه‌یاڵات و داڵغانه‌دا بووم که ماڵی خاڵه عه‌زیز به کاپووتی شکاو و ئاوێنه‌ی ورد بوو و شووشه‌ی له‌ت بوو گه‌یشتنه‌ لامان.. جا وه‌ره‌ نۆره‌ی زیقه‌ زیقی خێزانمه‌، دونیای لێ کۆ کردینه‌وه‌.. دواتر که وه‌خۆ هاتنه‌وه‌ باسیان کرد بۆمان که گوایه‌ شه‌ڕ و شۆڕه‌که‌یان هه‌ر درێژه‌ی هه‌بووه‌ و دواتر خاڵه‌ عه‌زیزیش به مێشکێکی ئاڵۆزاوه‌، له پشته‌وه‌ خۆیی کێشابوو به‌م تانکره‌ نه‌وتانه‌ی که نه‌وته‌ ره‌شه‌که‌ی هه‌رێمی کوردستان دێنن بۆ پاڵاوگه‌کانی ئێران، دواتر که داده‌به‌زن و ده‌زانن هه‌ر دوو لا کوردن، وه‌ها له یه‌کتر دڵ خۆش و سه‌رخۆش ده‌بن وایانزانیوه‌ باوک بران و له‌یه‌ک دابڕاون.. ماوه‌ته‌وه‌ کاکه‌ عه‌زیز له بریتی ئه‌وه‌ی ماشێنه‌که‌ی بێنێت بۆ هوتێل ده‌بێت بۆ سه‌ر چاڵی میکانیکی و سافکاری ببات، به‌ڵکوو بتوانن ئه‌و ماشێنه جوانه، وه‌ک جاران ساف و لوسه‌ی بده‌نه‌وه‌ بۆی.. رۆشتین بۆ ئه‌و هۆتێله‌ی که کاکه عه‌زیز هه‌ر ده‌یگووت براده‌رم هه‌یه‌ و خه‌می جێگا و رێگاتان نه‌بێ، به‌ڵام هوتێلی چی، ئه‌وه‌نده‌ دوور له شار بوو ئیتر وه‌ڕه‌ز بووبووم .! هه‌ر که له‌ ماشێن دابه‌زین ماڵه رووسیه‌که‌مان بینی و وه‌ک بڵێی ئێمه‌ش بێکه‌س نین، رۆشتین به ده‌میانه‌وه‌، ئه‌وانیش ئه‌و چه‌ند رۆژه‌ی که له‌ ئه‌سفه‌هان بوون ته‌نیا یه‌ک وشه‌ فێر بووبوون ئه‌ویش کلمه‌ی (چطوری؟) بوو.. جا به زاراوه‌ی ئه‌سفه‌هانی وه‌ره‌ رووسیه‌ک فێری ئه‌م وشه‌ فارسیه‌ بکه‌ی هه‌ر زۆر زه‌حمه‌ت ده‌بێ، هه‌ر بۆیه‌ له بریتی (چطوری؟) هه‌ر ده‌یان گووت(شتری؟) ئه‌وه‌نده به لامه‌وه‌‌ ناخۆش بوو.. به‌ڵام خۆ ده‌سه‌ڵاتم نه‌بوو زمانیان ببڕم... هه‌ر چه‌نده‌ خۆشم هه‌وڵم ده‌دا بۆیان راست بکه‌مه‌وه‌ به‌ڵام هه‌م دیسان ده‌یان گووت(شتری؟) ئه‌وه‌نده‌ ئه‌م وشه‌‌یانه دووپات کردبویه‌وه‌، بۆ خۆیشم بڕوام کردبوو که له حوشتر ده‌چین...!
بۆ سبه‌ی رۆشتینه‌ نێو بازاڕ و شارمان بینی. ئه‌م جاره‌ نۆره‌ی شت کڕینی دایکی فاتم بوو؛......
(باقی به‌سه‌رهاته‌کان بمێنن بۆ ژوماره‌ی داهاتوو...)