Aug 29, 2019

Network Marketing

کابرا مەلای مزگەوته. شەریعەت و سەرف و نەحوی تەواو کردوە و بوەته پێش نوێژی خەڵکی. له زانستی ئابووری دا، له زەکات و سەرفیترە قەڵباندن و سەرقەڵەمانەی نووشته تێ نەپەڕیوە، کەچی دادەنیشێ وتاری زانستی پێشکەش ئەکات له سەر نێت وڕک مارکیتینگ!
#ئەمه _چەندی_به_چەندی







Aug 21, 2019

با کەس ڕەخنەیان لێ نەگرێ!

بڵێ بە پێشمەرگەی کۆن و نوێی ھەموو حیزبەکانی ھەر سێ پارچە و نیوی کوردستان، ناوی چواردە جۆر فڕۆکەی جەنگی بێنە نایزانێ!بڵێ ناوی چوار جۆر پاپۆری دەریایی و ژێر دەریایی بێنە نایزانێ! 
بڵێ ناوی شەش جۆر تفەنگی لەیزری بێنە نایزانێ!
نەخوازەڵا بچێ کاریان پێ بکات! 

ھونەری ئەم ڕۆژانەیان بوە بە لایڤ کردنەوەی فەیس بووق..لە شەڕی نەرم ئامێریش بەس خەریکی کردنەوەی گرێپووچکەکانی دەروونیانن و به جنێودان خۆیان خاڵی ئەکەنەوە! 
شەڕ بە زانست ئەکرێ نەک بە دروشمی بریقەدا، نەک بە شەڕەپەڕۆی حیزبی! 
خۆ بەزیاد نەبێ لەوەتەی ھەین لە ناو جەرگەی شەڕین، کەچی له هیچ جۆرە شەڕێکیش نازانیین! 

May 4, 2019

چیرۆكی "چركه‌ساتی دوو و حه‌وت ده‌قه"

ئه‌وا ده‌شت و چیا له ژێر به‌فر و زوقم نقه‌ی دێ، بۆ هه‌ر لایه‌ك ئه‌ڕوانێ سپی سپی هه‌ڵگه‌ڕاوه‌، مانگه شه‌ویش روناكاییه‌كی دڵڕفێنی داوه‌ته دیمه‌نی سرووشت كه هه‌ر حه‌زی ئه‌كرد زیاتر له به‌ر سه‌رما و له سه‌ر ئه‌و گوێ سه‌بانه‌ بوه‌ستیێت و هه‌ناسه هه‌ڵمژیت و بیكات به هه‌ڵم و بیخاته ده‌ره‌وه‌..
له ژێر لێوه‌وه‌ كوركه كوركێك ئه‌كات و ئه‌ڵێ:
دڵدار و جوان په‌رستم، كه‌یل و خومار و مه‌ستم،
ئاوێته‌ی جوانی یاره‌ بیر و باوڕ و هه‌ستم
ده‌شت و چیا وه‌ك هه‌ناسه‌ی كوڵبران له هه‌نكه هه‌ن دایه، وه‌ڕه‌ و قورسكه‌ی سه‌گانی ئاوایی له لایه‌ك و جار به جاریش زه‌ڕه‌ی نێره‌كه‌رێك، بێده‌نگی ئاوایی ئه‌شڵه‌قێنێ وه‌ها بێده‌نگیه‌ك كه ته‌نانه‌ت رێویش ناوێرێ مریشكێ له ئاوایی بدزێ.. چاو له كاتژمێری ده‌ستی ده‌كات، هه‌ناسه‌یه‌كی قوول هه‌ڵده‌مژێ و حه‌سره‌تی چوار سه‌عاتی دیكه كه بڕیاره‌ بچێته ژوان، لێدانی دڵی زیاد ده‌كات..
به بێ قه‌رارییه‌وه‌ ئه‌چێته ژووره‌وه‌. له لایه‌ك دایكی دانیشتوه‌ و چایی گه‌رم تێ ده‌كات و ده‌ی داته ده‌ستی یه‌كێ له کچەکان كه له سه‌ر قورسین دایبنێ. هه‌ر كه‌س له‌ حه‌ن خۆیه‌وه‌ ژێرپیاڵه‌ی چه‌ره‌ساتێ رائه‌كێشێته‌ به‌ر ده‌م خۆیی و جێگا بۆ سینی چایی چۆڵ ده‌بێ.. پێ خزاوه‌ته ژێر قورسین و خوشكان و برایان كووره‌ڵه‌یان كردوه‌ و هه‌ڵكوورماون به دیار گه‌رمای ته‌پاڵه‌ی ناو قورسینه‌وه‌.. كۆبوونه‌وه‌ی ماڵیان خۆماڵی و ساده‌ و نیگاكان پڕ له مێهره‌بانیین و چاوه‌كان نزیك نزیك خۆیان ترنجاندوه‌ته لای یه‌كتر و لێوەکانییشیان بزه ئه‌گۆڕنه‌وه‌.
له گه‌ل كز بوونی گوڵی چرا لامپاكه‌یان باوكی خۆی راده‌كێشێ بۆ نووستن و ئیتر خوشكان و برایان به ئه‌سپایی و به سرته له گه‌ل یه‌ك ئه‌دوێن و به ئارامی مێوژ و گوێز و ترێی سه‌ر متقاڵ و له‌تكه هه‌رمێ و كه‌شكی ورد كراوی سه‌ر قورسین، ئه‌نێنه ده‌میان..
ئه‌و شه‌وه‌ جیا له ئازاد كه برا گه‌وره‌یان بوو، گه‌شینی خوشكیشی خه‌و له چاوی زڕا بوو. هه‌ر دووكیان نه‌یانده‌زانی چۆن ئه‌وی دیكه غافڵ كه‌ن و بچنه سه‌ر قه‌رار.. ئازاد هێنده‌ ده‌ستی ته‌قاند بوو و په‌یتا په‌یتا چاوی ئه‌ترووكاند و ئه‌كه‌وته نێو خه‌یاڵه‌وه‌ كه قه‌د بیری له‌وه‌ نه‌ده‌كرده‌وه‌ كه خوشكیشی خۆی بۆ ئامێزی دڵداره‌كه‌ی ئاماده‌ كردوه‌ و ئه‌ویش ئه‌چێته ژوان.
ئاخری میلی كاتژمێر خۆی له شانی یه‌كی شه‌و نزیك خسته‌وه‌، ئازاد هه‌ستا به ئه‌سپایی رۆیشته ده‌ره‌وه‌، به‌س گه‌شین پێی زانی. هه‌ر ئه‌و ڕۆیشت، گه‌شینیش رۆیشت.
رێگای گه‌شین نزیك بوو. ناو كادێنه‌كه‌ی خۆیان. پێخه‌فی پێشتر دانابوو له‌وێ! وه‌های دانابوو كه تا به‌یانی ده‌س گووشین و ڕامووسان بكات له گه‌ل دۆسته‌كه‌ی..
به‌ڵام ئازادی ناكامه‌ران رێگایه‌ك و شوێنێكی ئه‌سته‌می هه‌ڵبژارد بوو، خۆ ئه‌گه‌ر ئاوازی دۆستی كاتی خۆی هاتبایه هیچ نه‌بێ چاوه‌ڕوانی چاوانی نه‌ده‌برژاند.. كاتژمێر له دوو لای دا كه‌چی ئاواز هه‌ر نه‌هاته سه‌ر ژوانه‌كه‌ی.. سه‌رما تاقه‌تی تاق كردبوو، تان و پۆی له‌شی شل وه‌ستابوون، یه‌ك سه‌عاتی ته‌واو به دڵه‌ڕاوكێ و دڵه ته‌پێوه‌ له ژێر به‌ربه‌ڕه‌ۆچكه‌یه‌ك وه‌ستان كه‌م نه‌بوو، به ته‌واوی هێزی هه‌ڵمی ئه‌كرد به ناو مشتیا به‌ڵكوو تۆزێك گه‌رمی بێته‌وه‌، به‌ڵام سه‌رما كاری له ئێسقانی كرد بوو خه‌ریك بوو ئه‌ڕچا، چیاو چیاو ببه‌وه‌.. له به‌ر خۆیه‌وه‌ ده‌یكووت: ئه‌مجاره‌ حه‌تم دێت، ئه‌زانم حه‌تم دێت. هه‌ر به‌م فیكرانه‌وه‌ وره‌ی به‌ر خۆی ئه‌دا و كاتێ روخساری یاری ده‌كه‌وته‌وه‌ بیری هه‌وڵی ئه‌دا به ته‌واوه‌تی سه‌رما و سۆڵه و به‌فر و بۆران له بیر خۆی باته‌وه‌.. چاوه‌ڕوان و چاو له رێگابوون له سه‌رماكه ناخۆش تر بوو..
په‌یتا په‌یتا سه‌یری كاتژمێری ده‌ستی ده‌كرد و نه‌یده‌زانی تا كه‌ی بوه‌ستێ، هه‌ستی ده‌كرد چركه ساته‌كان له سه‌ره‌خۆ تێپه‌ڕ ده‌بن..
كه بوو به دوو و حه‌وت ده‌قه‌، كچه سه‌وزه‌پۆش و به‌رزه‌باڵا و نیگانه‌رمه‌كه‌ی ماڵی خانی ئاوایی ده‌ركه‌وت و هه‌ر به سرته
ئه‌م به‌وی كووت: ئاواز گیان..
ئه‌و وتی: ئازاد گیان..
له باوه‌ش گرتن و ماچ كردن و ده‌س گووشین و لامل بۆن كردن، ته‌واوی ئه‌و خوله‌كی دوو و حه‌وت ده‌قه‌ی لایان كرد به چركه‌ ساتێكی به‌رزی ئاشقانه و پڕ له وه‌ی وه‌ی..
له ناكاو ئاواز بیری قسه‌ی كاره‌كه‌ره‌كه‌ی كه‌وته‌وه‌ كه كوتبووی تۆزێك خۆت بگره‌ و خێرا خۆت مه‌ده‌ به ده‌سته‌وه‌، پیاو شتێ به ئاسانی ده‌ستی بكه‌وێ قه‌دری نازانێ.. هه‌ر بۆیه خۆی تۆزێك كشانده‌وه‌ به بیانووی ئه‌وه‌ی هه‌ناسه‌یه‌ك تازه‌ بكاته‌وه‌.. به‌ڵام ئازاد لێوی تازه گه‌رم ده‌بوو، به‌م كاره‌ی ئاواز تێك چوو هه‌ر بۆیه ده‌ستی كرد به بۆڵه‌بۆڵ..
ئاواز ده‌سته‌كانی ئازادی گه‌رم ده‌كرده‌وه‌، ئازاد هه‌ر ئه‌یویست به بزه‌یه‌ك سه‌رما له بیر خۆی بباته‌وه‌ هه‌ر بۆی نه‌ده‌كرا.... ئاخری بۆڵه‌ و نقه‌ی دركاند وتی كه بۆ وا دره‌نگ هاتی؟ بۆ منت له ژێر ئه‌م سه‌رمایه تا ئێستا ڕاگرتوه‌؟ تووڕه‌ بوو زیاتریش ئه‌یویست ته‌قه‌ی دادنی بشارێته‌وه‌.. حه‌زی ده‌كرد ماچی بكات، به‌لام لێوه‌كانی بڕستی لێ بڕا بوو.. ئاواز دووباره‌ باوه‌شی پێدا كرد، ڕامووسان گه‌رم و گووڕ تر ببوو، ئازاد ئارام بوویه‌وه‌، كزه بای نیوه‌شه‌و به ورده‌ به‌فره‌وه‌ ئه‌یدا به نێو چاوانیان دا و ئازاد په‌یتا په‌یتا ده‌یگووت: ئۆۆخخه‌ی، ئه‌گه‌ر دوای ئه‌م ماچه هه‌ر چییم لێ بێت قه‌ینا كا ئیتر!
ئاواز ده‌یگووت: قه‌د شتی وه‌ها مه‌ڵێ، ده‌ی ی..
ئه‌ویش ده‌یگووت: ئه‌وه‌ بزانه دوای ئه‌م ماچه ئه‌گه‌ر بمرم ئیتر ئاره‌زوو له دڵ نییم.. دووباره‌ لێوه‌كانی له لێوی خشاند به لا كوڵم و لا ملی دا.. ئازاد هه‌ستی كرد كه ئاواز دڵی پڕه‌ و ئه‌یهه‌وێ بگریه‌ت..
ئاخری له پرمه‌ی گریانی دا و پێی وت: ناتوانم چییتر له گه‌ڵت بم من كۆڵێ به‌ربه‌ستم هه‌یه وه‌ك دابه‌ستی به‌ستوومیانه‌ته‌وه‌.. هه‌ر ده‌ڵێن: كچێ كارێ نه‌كه‌ی ئابڕوومان بچێ، ئێمه ناو و ره‌سم دارین و ناوبانگمان هه‌یه له ناوچه‌كه.. هه‌ر ده‌ڵێن ئه‌بێ شكۆی ئاغاواتییمان نه‌ژاكێ..
ئازاد كوتی: هیچ خۆت سه‌خڵه‌ت مه‌كه دوای ئه‌م ماچه‌ی تۆ ئه‌گه‌ر بشمرم و دونیاش به ئاخر گه‌یشتبێ ئیتر قه‌یدی نییه.. ئه‌رێ قه‌یدی نییه چوونكا به ئاره‌زووی ئامێزت چییتر سه‌ر نانێمه‌وه‌.. من و تۆ هه‌ر بۆ یه‌كتر ده‌بیین ئه‌مڕۆ نه، ساڵێ تر، هه‌ر ده‌بیین.. فرمێسكی له سه‌ر گۆنای ئاواز سڕی و دوایین ماچیان كرد و هه‌ر كامیان به ئه‌سپایی خۆیان گه‌یانده‌وه‌ ماڵه‌وه‌..
ئه‌م ژوانه بۆ هه‌ر دووكیان زۆر گران ته‌واو بوو!
ئه‌و كه‌سه‌ی له به‌ر ده‌ستی ئاواز ئیشی بۆ ده‌كرد و زۆر بڕوای پێی هه‌بوو و زۆریشی پاره‌ و تیكه‌ی چه‌وری پێ ده‌دا كه له رۆژی وه‌ها به كه‌ڵكی بێ له گه‌ڵ خۆی هێنا بووی و له كۆڵانی ئه‌و دیو داینا بوو كه ئه‌گه‌ر شتێ روو بدات خێرا ئاگاداری بكاته‌وه‌.. بۆ نه‌گبه‌تی سۆفی ئه‌وڕه‌حمان كه بۆ نوێژی به‌یانی زووتر له خه‌ڵكی ئه‌ڕۆیشت بۆ مزگه‌وت تا بتوانێ چوار چل دار بخاته زۆپاكه و موسلمانان گه‌رمیان بێته‌وه‌ له‌و كۆڵانه ده‌یبینێ و لێی ده‌پرسێ: بۆ لێره‌ی؟ لێرا چ ده‌كه‌ی؟
ده‌ڵێ: بۆ هیچ..
مامه سۆفی هه‌ر به ده‌م بۆڵه‌بۆڵه‌وه‌ ملی رێگا ئه‌گرێت و هه‌ر كه‌س دێته‌ مزگه‌وت پێی ده‌ڵێ ماڵی خانی له خودا بێ خه‌به‌ر ئه‌و كچه‌ به‌سته‌زمانه‌یان ده‌ركردوه‌ به‌و نیوه‌ شه‌وه‌ له‌و كۆڵانه وه‌ستا بوو..
ئه‌م هه‌واڵه گه‌یشته‌وه‌ ماڵی خان و ئاده‌ی لێپێچینه‌وه‌ له كاره‌كه‌ره‌كه‌یان ده‌ستی پێ كرد كه له كوێ بوه‌؟ بۆ مه‌گه‌ر ئه‌یوێرا درۆیه‌كی مه‌سڵه‌حه‌تی بكا.. سه‌ره‌تا هه‌ندێكیان لێدا و ئه‌مجاره‌ خودی ئاغا لێی پرسی و ئه‌ویش به ناچاری دركاندی..
ئاغا به گرمه گرمه‌وه‌ هه‌ندێكی بۆڵاند به سه‌ر كچه‌كه‌ی خۆیدا، به‌ڵام ئاغاژن بۆ مه‌گه‌ر ئه‌یهێشت كه‌س ده‌ست بۆ ئاواز به‌رێت..!
به‌ره‌به‌یان ئه‌و كاته‌ی كه هێشتا خوشكی ئازاد له ژوان بوو، پیاوێكیان نارد له دووی ئازاد. دڵی داته‌پی زانی شتێ قۆماوه‌. هه‌ر چی ئینجه و فینجه‌ی كرد كه دواتر دێت كابرا لێی قه‌بووڵ نه‌كرد، به ناچاری ڕۆیشت.
هه‌ر گه‌یشته ئه‌وێ، تووڕیان دایه ژوورێك و به چه‌ن كه‌س تێی به‌ر بوون. لێدانی هێنده‌ به خێرایی بوو، فریا نه‌ده‌كه‌وت بڵێ: ئاخر بۆ؟ چ بوه‌؟؟ خۆیشی نه‌یده‌زانی چۆن گیانی ده‌رناچێت له ده‌ست ئه‌م پیاوه‌ تێسمڕاوانه‌ی ماڵی خان! دوای ئه‌وه‌ی سه‌ر و گوێلاكیان چاك بیراز كرد، ئه‌مجاره‌ خان هات و وتی: وست، وست، ئه‌تهه‌وێ ئابڕوومان به‌ریت سه‌گباب. چییت پێ ئه‌ڵێم موو به موو خۆت و بنه‌ماڵه‌ت جێ به جێی ئەکەن.. وتی: باشه‌ به سه‌ر چاو گه‌وره‌م..
ئه‌مجاره‌ دیسان ده‌ستیان كرده‌وه‌ به لێدان و كوته‌ك كاری دووباره‌ی. هاوار و ناڵه‌ی ئازاد، دڵی ئاوازی كردبوه‌ كه‌باب. ئاخری له ژێر كوته‌ك و قامچی لێدان له سه‌ر خۆ چوو و ئیتر وازیان لێ هێنا. ئاواز به‌ندی جه‌رگ و دڵی ده‌رهاتبوو، هێنده‌ گریا بوو هه‌نسكی بۆ ده‌ر نه‌ده‌هات، هه‌رچی ئه‌پاڕایه‌وه‌ كه تۆ خودا تۆ پیر و تۆ پێغمبه‌ر وازی لێبێنن، بۆ مه‌گه‌ر كه‌س گوێ له هه‌ست و برینی ئاواز ده‌گرت.. هه‌ر چی له‌ویان ده‌دا وایده‌زانی به‌ر خۆی ده‌كه‌وێ، هه‌ر ده‌یكووت ئه‌ك كوێر بم بۆت.. ته‌واو شێت ببو، نه‌یده‌زانی چ بكا، هه‌ر به مشته‌كۆڵه له ده‌رگا و دیواری ده‌دا به‌ڵام كه‌س بۆی نه‌بوو ده‌ركه‌ی لێ بكاته‌وه‌..
ئازاد له ته‌وقی سه‌ریه‌وه‌ تا كه‌ڵه‌مووسی پێی شین و مۆر ببوه‌وه‌..
به‌م شێوه‌یه چه‌قۆی غه‌در هۆبه‌ی ئه‌وینییانی شوخاند.
ئازاد دوای سه‌عاتێ وه‌ هۆش خۆی هاته‌وه‌، جامێ ئاویان دایه ده‌ستی، پێیان كووت باسی ئاواز بكه‌ی له هه‌ر شوێنێك، باسی ئه‌وه‌ بكه‌ی له سه‌ر ئه‌و لێدانت خواردوه‌، زمانت له پشته مله‌وه‌ دێنینه ده‌ر.
باوكی ئازادیان بانگ كرد و ناچاریان كرد كه ئاوایی جێ بهێڵێ به خۆی و خێزانییه‌وه‌. به‌و بیانووه‌وه‌ كه به ده‌ستووری خان ئه‌چنه شار و خان له‌وێ مالی پێ به‌خشیون.. مووچه‌ و مه‌زرایان له لایه‌ن ئاغاوه‌ داگیر كرا، خان ماڵێكی قوڕین و شه‌ق و شڕی له شار بۆ كڕین و ئیتر چاره‌نووسیان گۆڕدرا به شاری! هه‌ر وه‌ك ئه‌وه‌ی مێرووله بخه‌یته ناو عه‌دڵی ئارد تا فێر بوون كه ئه‌چنه ده‌ره‌وه‌ چۆن بگه‌ڕێنه‌وه‌، بوونه په‌نی زه‌مانه.
ئاوازیان دا به كوڕه‌ خانێكی دیكه له شارێكی دیكه، ئازاد و ئاواز شارایه‌ك له ئه‌وین و خۆشه‌ویستی كه تازه‌ كۆیان كردبوه‌وه‌ وه‌ك ئه‌وه‌ی تۆپێك بكه‌وێته ناوێ، وێران بوو لێیان.. ئه‌ویش به هۆی جیاوازی ژیانی ره‌عیه‌تی قوون ده‌رهاتوو و ئاغاواتی ورگ ده‌رپه‌ڕیوو..
سالان ڕابرد.. له سه‌رده‌می فه‌یس بووق دیسانه‌وه‌ یه‌كتریان دۆزیه‌وه‌ به‌لام هه‌ر یه‌ك به كۆزێ خێزانه‌وه‌.. ئاواز په‌یامێكی كورتی بۆ ئازاد نارد كه شه‌وێكی پڕ له خۆشه‌ویستی و ئه‌نگووسته‌ چاوی ده‌هێنایه‌وه‌ بیریان!
كورت و پوخت بۆی نووسی: سه‌عات دوو و حه‌وت ده‌قه‌یه، گیانه‌كه‌م..!
.......................
فرانكفۆرت یه‌كی مای ٢٠١٩
عه‌دنان هونه‌روه‌ر