اول سال که سر کلاس رفتم اسم یکی از دانش آموزان منو بهت زده کرد البته همیشه با اسمهای عجیب وغریب برخورد کرده‌ام . ولی این یکی یه چیزه دیگه بود دانش آموزان خودشونو معرفی میکردن . نوبت این یکی که رسید گفت من'صفر' هستم. درجای خودم میخ شدم در افسوسی بی پایون غرق شدم . با خودم گفتم آخه .... تا این حد هم ؟ ؟ ؟ آخه استثمار هم تا این حد ؟ ؟ ؟ آخه خود باختگی ملتهای هم تا این حد؟ ؟ ؟ اون هم بانام ترویج دین ! ! !
با خودم گفتم همه میگن تهاجم فرهنگی غرب ! ! ! ولی یک بار هم نشده که بگن شبیخون وتاراج فرهنگی عرب ! ! ! ! ! !
کاری که اعراب بادیه نشین برای ترویج ایدولوژی اسلامی بر سرفرهنگ ملتهای دیگری همچون فرهنگ ایرانی ، فرهنگ کردها (ماد)، فرهنگ ترکها، فرهنگ اردو و پشتو،و غیره در آورده‌اند ؛حتی استعمارگر پیر اروپا (انگلیس ) هم نتوانسته بر سر هندوها در بیاورد ..... .
در مدرسه‌ی آزادگان دزلی ازتعداد 144 نفر 78 نفر از اونا اسم عربی وعبری دارند اسمهای هم چون ' صهیب، شعیب ، عبدالخالق ، بنیامین ، رضوان ، مرتضی ، سبحان ، بلال ، قیصر ، علی اکبر ، مظفر، دانیال، اسحاق، میثم، وغیره '............... .
در ایران به سبب محدودیت های ثبت احوال ؛ و هم چنین فضای فکری صد درصد عربی ، و خود باختگی ملتها ؛ اسمهای عربی ( آن هم باکمال تأسف ) در قرن 21 هم روبه ازدیاد است !!!!!!
این در صورتی است که حق هر کودکی است که اسمی متناسب با فرهنگ و آداب رسوم و شرایط جغرافیایی خود داشته باشد نه اسمی متناسب با فرهنگ تحمیلی دیگران . . . . .
هرچند اسم خودمم عه‌ره‌بیه؛ ولی همیشه به اسم عربی حساسیت داشته‌ام . همیشه در این فکر بوده‌ام که چرا عربها هم یک اسم فارسی یا کردی روی بچه‌هاشون نمی زارن . این در حالیست که ایران دروازهاشو بر روی فرهنگهای دیگر باز کرده‌است ! ! ! ! ! ! چرا از اسمهایی هم چون 'جک و کلارا و مایکل' خبری نیست هر چند اسمهایی هم چون ' اوشین و هانیکو ' به ندرت دیده شده است. البته این اسمهاهم به درد فرهنگ ما هم نمی خورد.
امروزه غرب زدگی به صورت شعاری دهن پر کن در آمده است. ولی خیلی کم به مسئله عرب زدگی فکر کرده‌ایم در صورتی که اعراب خیلی بیشتر از غرب در زندگی و آداب ورسوم ایرانیها وکردها تاثیر داشته‌است .
امیدوارم که (ملت های عجم به قول اعراب ! ! ! !) بیشتر به اسم های مربوط به فرهنگ خودشان برای فرزندان دلبندشان اهمیت بدهند . . . . تا ازاین بیشتر به سرنوشت شهر ایشالا و ماشالا دچار نشویم .
په‌‌یڤێکی تایبه‌تی بۆ کورده‌که‌‌ی خۆشمان
ئیستاکه له‌م سه‌رده‌مه‌دا زیاتر له هه‌رسه‌رده‌مێکی تر پێویستمان به سڕینه‌وه‌ی په‌تای عه‌ره‌بی هه‌یه ؛ که فه‌رهه‌نگ و مێژووی خۆمان باشتر بناسین . بۆ ئه‌م کاره‌ش پێویستمان به چالاکیه‌کی هه‌مه لایه‌نه هه‌یه ، بۆ بن بڕ کردنی فه‌رهه‌نگی داسه‌پاوی عه‌ربی .
ئه‌گینا به چ ڕویه‌کۆ و چۆن ده‌توانین داوای ' که‌رکووک و کرماشان ' بکه‌ین . . . . . .
Mar 22, 2004
ره‌مه‌زان ویادێک له ده‌ڵه‌مه‌ندان
مانگی ره‌مه‌زان مانگی بیر کردنه له یاد و خۆ وڕه‌وشتی ده‌ڵه‌مه‌ندانه ێیستاکه وای لێ هاتووه که ته‌نیا چینی که‌م ده‌سه‌ڵات وبازێک مام ناوه‌ندی کۆمه‌ڵگا وڕاده‌یه‌کی زۆر که‌م له ده‌ڵه‌مه‌ندان ڕۆژوو ده‌گرن . ئه‌ڵبه‌ت زۆربه‌ی ئه‌مانه له به‌ر قسه‌ی خه‌ڵکی و عه‌یبه عه‌یبه‌ی ئه‌م و ئه‌و ڕو له ڕۆژوو گرتن دێنن به‌ڵام کام ڕۆژوو ئه‌و ڕۆژووه‌ی که ته‌نیا زک برسی ده‌بێت و چاوچنۆکتر ده‌بێت. با له‌مانه واز بێنین که مرۆڤی ڕۆژۆه‌وان چه‌نده ها . . . . . . . . . . . . .
پیاوی ماڵه‌که!!! کاتێک که ئیواره دێته‌وه بۆ ماڵه‌وه به به‌رده‌م هه‌ر دووکانێکی خوارده‌مه‌نی دا که بڕوات تفێک قووت ده‌دات و شتێک ده‌کڕێت ؛ به‌سته‌یک زلووبیا و بازێک میوه و ئاجیل و شه‌وچه‌ره وهتد ...... . ده‌کڕێت و ئه‌گه‌ر خودای ناکرده !!!! ژنێک ببینێت له به‌ر خۆیه‌وه ده‌ڵێت :" ئاخ ئیستا به ڕۆژۆنه‌بۆایه‌م با تێرتێر سه‌یرم بکردا‌یت ". ئه‌مه‌ش دوای ئه‌وه ده‌ڵێت که ئیتر شوێنی نه‌ماوه بۆ سه‌یرکردن که دێته‌وه بۆ ماڵه‌وه ناوچاوانی گرژ کردوه که‌س زاتی نیه هیچ بڵێت ، چونکا به. . ڕ . . ۆ . . ژ . . وو . . بووه ئیتر کابانی ماڵ که پێش ئه‌وێش هه‌ستاوه بۆ چێشت لێنان نابێ ماندوو بێت ؟!؟!؟!
پیاوی ماڵه‌که!!! که جاران به ته‌ماته‌که قه‌ناعه‌تی ده‌کرد ئێستا ده‌بێ خورشت و برنج پاکستان و گۆشتی برژاو و سالاد و . . . . بخوات . ئێواران له سه‌ر سفره که داده‌نیشێ ده‌نکێک خورما به ده‌سته‌وه و بۆڵه بۆلێکی ژێر سمیڵ که ئه‌م مه‌لایه بۆچی بانگی نه‌دا . . . . .
که ئه‌گه‌ر جوان بیری لێ بکه‌ێنه‌وه مانگی ره‌مه‌زان مانگی بیر کردنه‌وه له ده‌ڵه‌مه‌ندانه نه‌ک له فه‌قیران وداماوان . . . .
ئه‌م مانگه هه‌ر وه‌ها مانگی گران بوونی له ڕاده به‌ده‌ری خوارده‌مه‌نیه . به‌ر ده‌م قه‌سابیه‌کان سه‌ره‌ی گۆشت کڕین گیراوه ئه‌ڵبه‌ت هه‌مووی چینی مام ناوه‌ند ین که وه‌ستاون ده‌ڵه‌مه‌ندان که ڕان یا وه کۆ لاکێکی ته‌واو ده‌به‌نه‌وه ؛ فه‌قیریش ئه‌بێ ڕاوه‌ستی تا چۆڵ بێت و پێشه بباته‌وه ! ! ! مریشکیش سێ سه‌د تمه‌ن گران بووه....
ئه‌مه‌یه پێی ده‌ڵێن مانگی ره‌حمه‌ت ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
پیاوی ماڵه‌که!!! کاتێک که ئیواره دێته‌وه بۆ ماڵه‌وه به به‌رده‌م هه‌ر دووکانێکی خوارده‌مه‌نی دا که بڕوات تفێک قووت ده‌دات و شتێک ده‌کڕێت ؛ به‌سته‌یک زلووبیا و بازێک میوه و ئاجیل و شه‌وچه‌ره وهتد ...... . ده‌کڕێت و ئه‌گه‌ر خودای ناکرده !!!! ژنێک ببینێت له به‌ر خۆیه‌وه ده‌ڵێت :" ئاخ ئیستا به ڕۆژۆنه‌بۆایه‌م با تێرتێر سه‌یرم بکردا‌یت ". ئه‌مه‌ش دوای ئه‌وه ده‌ڵێت که ئیتر شوێنی نه‌ماوه بۆ سه‌یرکردن که دێته‌وه بۆ ماڵه‌وه ناوچاوانی گرژ کردوه که‌س زاتی نیه هیچ بڵێت ، چونکا به. . ڕ . . ۆ . . ژ . . وو . . بووه ئیتر کابانی ماڵ که پێش ئه‌وێش هه‌ستاوه بۆ چێشت لێنان نابێ ماندوو بێت ؟!؟!؟!
پیاوی ماڵه‌که!!! که جاران به ته‌ماته‌که قه‌ناعه‌تی ده‌کرد ئێستا ده‌بێ خورشت و برنج پاکستان و گۆشتی برژاو و سالاد و . . . . بخوات . ئێواران له سه‌ر سفره که داده‌نیشێ ده‌نکێک خورما به ده‌سته‌وه و بۆڵه بۆلێکی ژێر سمیڵ که ئه‌م مه‌لایه بۆچی بانگی نه‌دا . . . . .
که ئه‌گه‌ر جوان بیری لێ بکه‌ێنه‌وه مانگی ره‌مه‌زان مانگی بیر کردنه‌وه له ده‌ڵه‌مه‌ندانه نه‌ک له فه‌قیران وداماوان . . . .
ئه‌م مانگه هه‌ر وه‌ها مانگی گران بوونی له ڕاده به‌ده‌ری خوارده‌مه‌نیه . به‌ر ده‌م قه‌سابیه‌کان سه‌ره‌ی گۆشت کڕین گیراوه ئه‌ڵبه‌ت هه‌مووی چینی مام ناوه‌ند ین که وه‌ستاون ده‌ڵه‌مه‌ندان که ڕان یا وه کۆ لاکێکی ته‌واو ده‌به‌نه‌وه ؛ فه‌قیریش ئه‌بێ ڕاوه‌ستی تا چۆڵ بێت و پێشه بباته‌وه ! ! ! مریشکیش سێ سه‌د تمه‌ن گران بووه....
ئه‌مه‌یه پێی ده‌ڵێن مانگی ره‌حمه‌ت ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
دو خبر مسرت بخش برای دولت و جامعه ی ناشنوا
دختری به نام فرزانه 14ساله مقیم شهرک جوجه‌سازی در شهرستان مریوان بر اثر بی اعتنایی جامعه و دولت به وضعیت اسفناک نوجوانان قربانی خود سوزی گردید.
این دختر نوجوان که پدرش در اثر حمله قلبی فوت شده‌است بامادرش بر سر خرید cd شروع به بگو مگو کرده‌اند که دست آخر، همانند دختران نگون بخت دیگر که پناه به خود سوزی برده‌اند او نیز راه شوم آنها را برای خلاصی از فشار افسردگی وفقر مالی را انتخاب میکند.
مادرش نیز برای رهایی دخترش او را در بغل میگیردکه او نیز دچار 30% سوختگی ودخترش با 80% سوختگی بعد از دو روزتحمل درد رخت از این جهان بر می بندد. یادش گرامی باد .
لازم به ذکر است؛ که در حال حاضر تنها نان آور خانواده‌اشان برادر 15-16 ساله‌اشان میباشد که در شهرهای بزرگ مشغول امرار معاش می باشد.
هم چنین پسر نوجوانی به نام محمد رضا زارعی در شهر مریوان که تعطیلات تابستانی خود را با خرید وسائل دست دوم جهت کمک به امرار معاش خانواده پر می کرد. در میان وسائل' مینی' که در میان تکه ای آلومنیوم جای گرفته بود حس کنجکاوی او را برمی انگیزاند که در نهایت باعث کشته شدن این نوجوان می گردد. یادش گرامی باد.
لازم به یاد آوری است؛ که مین های به جامانده از جنگ سالانه جان دهها کودک وپیر و جوان را می گیرد . بهترین هدیه‌ای که ازجنگ برایمان بر جای مانده است!!!!!
این دختر نوجوان که پدرش در اثر حمله قلبی فوت شده‌است بامادرش بر سر خرید cd شروع به بگو مگو کرده‌اند که دست آخر، همانند دختران نگون بخت دیگر که پناه به خود سوزی برده‌اند او نیز راه شوم آنها را برای خلاصی از فشار افسردگی وفقر مالی را انتخاب میکند.
مادرش نیز برای رهایی دخترش او را در بغل میگیردکه او نیز دچار 30% سوختگی ودخترش با 80% سوختگی بعد از دو روزتحمل درد رخت از این جهان بر می بندد. یادش گرامی باد .
لازم به ذکر است؛ که در حال حاضر تنها نان آور خانواده‌اشان برادر 15-16 ساله‌اشان میباشد که در شهرهای بزرگ مشغول امرار معاش می باشد.
هم چنین پسر نوجوانی به نام محمد رضا زارعی در شهر مریوان که تعطیلات تابستانی خود را با خرید وسائل دست دوم جهت کمک به امرار معاش خانواده پر می کرد. در میان وسائل' مینی' که در میان تکه ای آلومنیوم جای گرفته بود حس کنجکاوی او را برمی انگیزاند که در نهایت باعث کشته شدن این نوجوان می گردد. یادش گرامی باد.
لازم به یاد آوری است؛ که مین های به جامانده از جنگ سالانه جان دهها کودک وپیر و جوان را می گیرد . بهترین هدیه‌ای که ازجنگ برایمان بر جای مانده است!!!!!
فریاد چراها ؟؟
:
فریاد چراها ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
کژان اسدی
چرا زنان درایران زود دچارسرخوردگی وشکستگی روحی و روانی می شوند ؟؟
چرا اکثرزنان در40 تا50 سالگی دچار یائسگی میشوند ؟؟
چرا دختران درسن 14تا 16سالگی بهترین سن برای ازدواجشان است؟؟
چرا دختران درست زمانی که پخته وآماده‌ی زندگی می شوند ؛ برچسب پیردختر و دخترترشیده به آنان
می زنند؟؟
چرا زنی 25 ساله صورتش چین وچروک می افتد ؟؟
چرا آرایش زنان انگشت نمای جا معه شده است ؟؟
چرا اسلام را درحجا ب زنان خلا صه کرده‌اند ؟؟
چرا اگر زنان بخواهند قدم مثبتی برای بالا بردن سطح آگاهی جامعه ی زنان بردارند هزاران برچسب ناموسی وناروا به او می چسپانند؟؟
چرا زنی نمی تواند آزادانه قدم بزند ، تفریح کند( حتی با همسرخودش هم ) و حتما باید شناسنامه یا سند ازدواج همراه داشته باشد؟؟
چرادختر پاک ومعصومی که ازخودش دفاع می کند ؛ تا مورد آزار و اذیت جنسی قرارنگیرد با اتهام قتل روبرو می شود ... اگر ازخود دفاع نکند ؛ و اگر قتل نکند و دست نامردان به اوبرسد ؛ باید سنگسار شود !!!!!
اگر بخواهم چرا وچراهای دیگری بنویسم قلم ناتوان و کاغذ بی رمق می شود .
این همه چراها نشانه‌ی داستان های تراژدی و البته واقعیست که نابرابری حقوق زنان ومحدودیت را در جامعه نشان می دهد .
دیگر نمی خواهم از گذ شته بگویم فکرمی کنم آه... وناله کردن بس باشد .
دلم می خواهد ورقی تازه‌بزنم . از بدبختی ظلم وستم دیگر چیزی نگویم . و درپی یک دگرگونی برای جامعه‌ی زنان باشم . درپی یک زندگی نو وتازه ....
زنان باید بدانند اول ازهمه خود را باورکنند . خود را یک انسان بدانند وبه وجود و افکارخود ایمان داشته باشند . و به خود احترام بگزارند . خود را بیشتر از هرکسی دوست داشته باشند .
زنان بایستی بدانند ؛ که دیگر شعار سوختن وساختن تمام شد !!!!!!!!!!
نمی خواهم اندام زیبا ودستان لطیف وچشمان قشنگ و افکار مثبت زنان بسوزد . وخاکستر شود . دلم می خواهد روی پاهای خودشان بایستند . درپی یک دگرگونی برای زندگی خود باشند . ودنیای سنتی وکلاسیک خود به یک دنیای مدرن و پر از برابری و دموکراسی هم برای خود ، و هم برای خانواده ، و هم برای جامعه سوق دهند . البته با همکاری همسران وبرادرانشان .
Mar 21, 2004
شاری ئیشڵا و ماشاڵا (کورته چیرۆک)
ته‌م و مژێکی چڕ و پڕ و پڕ له ته‌پ وتۆز سه‌رمیچی شاری داپۆشیبو . خه‌ڵکی شار گێژ و وێژ و هه‌مویان ده‌ستیان به کڵاوی خۆیان و به حه‌گاڵه‌کانیان گرت بوو . زۆربه‌ی خه‌ڵکی له به‌ر ده‌رگه و دووکانیان دانیشتبوون ، تا بێ شار له گێژاوی ته‌پ وتۆز و بێده‌نگیدا هه‌ڵده‌ماسی .
مافی قسه کردن و ڕاده‌ربڕین نه‌مابوو . نه‌م ده‌زانی له‌م شاره‌دا له کێ بپرسم که چی قۆماوه تاکو مێرمنداڵێکم په‌یداکرد و پێم گووت:" ئه‌رێ چ قۆماوه " گووتی: "ا‌ستغفرالله ، سبحان الله ، الحمد الله ،. . . هه‌ر به ده‌م ئه‌م قسانه‌وه به په‌له ووتی: "دایه پیره‌م گوتوویه:له‌م قسانه زیاترهیچ نه‌ڵێم " . گووتم بۆیه خه‌ڵکی له به‌ر خۆیانه‌وه شتێك به ته‌زبێحه‌کانی ده‌ستیان و ملیان ده‌ڵێن .
دیسان وازم له کوڕه نه‌هێنا ووتم باشه بۆ ئه‌بی هه‌ر ئه‌م شتانه بڵێت . وڵامی دامه‌وه وگووتی :" ئاخر ئه‌م ته‌پ و تۆزه‌ی که ده‌یبینیت ئاسمانی شاری داپۆشیوه ، ئه‌مه ئه‌ڵێن لای مه‌که و مه‌دینه‌وه دێت . موباره‌که ، موفه‌ڕکه خه‌ڵکی له به‌ر ده‌رگا و له‌سه‌ر بان دانیشتوون بۆ ئه‌وه‌ی موباره‌کییان بۆ بێت و ئه‌م شتانه‌ش بڵێن.
منیش هه‌ناسه‌یکم بۆ شاری ئیشڵا و ماشاڵا هه‌ڵ کێشا و له به‌ر خۆمه‌وه گووتم: "بۆیه زمانه‌که‌یشیان له بیر چوه‌ته‌وه له جیاتی به‌یانی باش و چاکی چلۆنی ده‌ڵێن مه‌رحه‌با، السلام علیکم . . . . . . .
مافی قسه کردن و ڕاده‌ربڕین نه‌مابوو . نه‌م ده‌زانی له‌م شاره‌دا له کێ بپرسم که چی قۆماوه تاکو مێرمنداڵێکم په‌یداکرد و پێم گووت:" ئه‌رێ چ قۆماوه " گووتی: "ا‌ستغفرالله ، سبحان الله ، الحمد الله ،. . . هه‌ر به ده‌م ئه‌م قسانه‌وه به په‌له ووتی: "دایه پیره‌م گوتوویه:له‌م قسانه زیاترهیچ نه‌ڵێم " . گووتم بۆیه خه‌ڵکی له به‌ر خۆیانه‌وه شتێك به ته‌زبێحه‌کانی ده‌ستیان و ملیان ده‌ڵێن .
دیسان وازم له کوڕه نه‌هێنا ووتم باشه بۆ ئه‌بی هه‌ر ئه‌م شتانه بڵێت . وڵامی دامه‌وه وگووتی :" ئاخر ئه‌م ته‌پ و تۆزه‌ی که ده‌یبینیت ئاسمانی شاری داپۆشیوه ، ئه‌مه ئه‌ڵێن لای مه‌که و مه‌دینه‌وه دێت . موباره‌که ، موفه‌ڕکه خه‌ڵکی له به‌ر ده‌رگا و له‌سه‌ر بان دانیشتوون بۆ ئه‌وه‌ی موباره‌کییان بۆ بێت و ئه‌م شتانه‌ش بڵێن.
منیش هه‌ناسه‌یکم بۆ شاری ئیشڵا و ماشاڵا هه‌ڵ کێشا و له به‌ر خۆمه‌وه گووتم: "بۆیه زمانه‌که‌یشیان له بیر چوه‌ته‌وه له جیاتی به‌یانی باش و چاکی چلۆنی ده‌ڵێن مه‌رحه‌با، السلام علیکم . . . . . . .
دیسان کوشتن
له‌یه‌کێک له گونده‌کانی ناوچه‌ی مه‌ریوان به ناوی کانی سپیکه هێزه‌کانی ئینتزامی ته‌قه‌یان له پیاوک کردوه و بوه‌ته هۆی کوشتنی ئه‌م پیاوه که خه‌ریکی کۆڵبه‌ری وقاچاخی سه‌ر سنوور بووه بۆ دابێن کردنی بژێوی بنه‌ماڵه‌که‌ی !! به‌ڵام که‌س نیه وڵام بداته‌وه که تا که‌ی کوشتن و هه‌تیوکردن . . . .
ئه‌م شیعره‌ش پێشکه ش به بنه‌ماڵه‌ی قوربانیانی کۆڵبه‌ری وقاچاخی؛
" شیعری کۆڵبه‌ر"
من کۆڵبه‌رم،
کۆڵی پشتم،
عاره‌قی سه‌ر ته‌وێڵم،
دڵه ڕاوکێی نه‌گرتنم،
جل و به‌رگی شه‌ق و شڕم،
پشتوێنی ده‌وری ملم ا
بۆپڕکردنی گیرفانی
ده‌و ڵه‌مه ندا نه .دیسان کوشتن
له‌یه‌کێک له گونده‌کانی ناوچه‌ی مه‌ریوان به ناوی کانی سپیکه هێزه‌کانی ئینتزامی ته‌قه‌یان له پیاوک کردوه و بوه‌ته هۆی کوشتنی ئه‌م پیاوه که خه‌ریکی کۆڵبه‌ری وقاچاخی سه‌ر سنوور بووه بۆ دابێن کردنی بژێوی بنه‌ماڵه‌که‌ی !!! به‌ڵام که‌س نیه وڵام بداته‌وه که تا که‌ی کوشتن و هه‌تیوکردن . . . .
ئه‌م شیعره‌ش پێشکه ش به بنه‌ماڵه‌ی قوربانیانی کۆڵبه‌ری وقاچاخی ؛
" شیعری کۆڵبه‌ر"
من کۆڵبه‌رم ،
کۆڵی پشتم ،
عاره‌قی سه‌ر ته‌وێڵم ،
دڵه ڕاوکێی نه‌گرتنم ،
جل و به‌رگی شه‌ق و شڕم ،
پشتوێنی ده‌وری ملم ا
بۆپڕکردنی گیرفانی
ده و ڵه مه ندا نه .
ئه‌م شیعره‌ش پێشکه ش به بنه‌ماڵه‌ی قوربانیانی کۆڵبه‌ری وقاچاخی ؛
" شیعری کۆڵبه‌ر"
من کۆڵبه‌رم ،
کۆڵی پشتم ،
عاره‌قی سه‌ر ته‌وێڵم ،
دڵه ڕاوکێی نه‌گرتنم ،
جل و به‌رگی شه‌ق و شڕم ،
پشتوێنی ده‌وری ملم ا
بۆپڕکردنی گیرفانی
ده و ڵه مه ندا نه .
Mar 20, 2004
هەندێک وشەی هەورامی و سۆرانی
|
هەورامی
|
سۆرانی
|
|
زوان
|
زوان (زمان)
|
|
سه‌ره
|
سه‌ر
|
|
قژێ (زڵفێ )
|
قژ (زڵف)
|
|
مل
|
مل
|
|
که‌چێ
|
کڕێش
|
|
مازی
|
پشت
|
|
له‌مه
|
زک
|
|
مه‌مێ
|
مه‌مک
|
|
شانێ
|
شان
|
|
قۆڵ
|
قۆڵ
|
|
نیره‌ژن
|
ئه‌نیچک
|
|
ده‌س
|
ده‌س
|
|
گلکێ
|
په‌نجه (قامک )
|
|
ناخوونێ
|
نانوخ ( نینۆک)
|
|
مشت (مشته‌کۆڵه)
|
مشت (مشته‌کۆڵه)
|
|
ران
|
ران
|
|
زه‌نگۆڵێ
|
ئه‌ژنۆ
|
|
پای
|
قاچ
|
|
پاژنه
|
پاژنه
|
|
ونی
|
خوێن
|
|
وڵک
|
وڵک ( گورچیله )
|
|
هۆریا هۆر
|
رۆیشتوه‌ته سه‌ره‌وه
|
|
هۆریا ڕوقنێ
|
رۆیشتوه‌ته سه‌ره‌وه
|
|
وه‌زه
|
پرد
|
|
ره‌زه
|
باخی ترێ یان گۆیز
|
|
بیله که‌ڕه
|
که‌شکه‌سه‌ره‌ی بچووک
|
|
تێڕه کۆسه
|
که‌شکه‌سه‌ره‌ی گه‌وره
|
|
شۆم ته‌ڕا
|
نام په‌رژێ
|
|
پاڵا
|
که‌وش - پێڵاو
|
|
تاقیلێ
|
تاقله - کڵاو
|
|
گۆشێ
|
گوێچکه(گوێ)
|
|
سۆبه
|
سۆمپا
|
|
پلووره وارانێ
|
ئه‌ستێره زه‌ڕینه
|
|
ئامیان
|
هه‌وێن
|
|
دارێ
|
داسه کوڵه
|
|
په‌ڕه‌که
|
که‌له‌که
|
|
هه‌شپشی
|
سپێ
|
|
لاسه
|
که‌لامه گیا
|
|
پاپاش که‌ره
|
هاوڕێی بکه
|
|
پووشڵێ
|
پڕوشه به‌فر
|
|
دێوڵێ
|
به‌ردی بچووکی ته‌خت _
هێله‌ساو
|
|
سێڵ
|
به‌ردێکه
له بریتی ساج که‌ڵکی بوە
|
|
لووت
|
لووت (کەپۆ)
|
|
چه‌م
|
چاو
|
|
چه‌مه‌ڕا
|
چاوه‌ڕێ
|
|
چه‌م سیاو
|
چاوڕه‌ش
|
|
چه‌مم چۆبێ
|
چاوم لێی بو
|
|
گۆش گێره
|
گوێ گره
|
|
گۆش ده‌یدێ
|
گوێ گرن
|
|
لووت پڵت
|
لووت پان
|
|
ده‌م
|
ده‌م (زار)
|
|
ده‌مه‌وه‌ر
|
ده‌م هه‌راش
|
|
لچ (له‌وس)
|
لێو(لچ)
|
|
چه‌ناکه(زنج)
|
چه‌ناکه
|
|
سمێڵ
|
سمێڵ
|
|
ریش
|
ریش
|
|
ته‌وێڵه
|
ته‌وێل
|
|
بروێ
|
ئه‌برۆ (برۆ)
|
|
برژانگێ
|
برژانگ
|
|
دیانێ
|
دیان (ددان)
|
|
گۆنێ
|
گۆنا
|
|
وه‌یوه
|
بووک
|
|
زه‌ما
|
زاوا
|
|
کێڵێ
|
رامووسان
|
|
زاڕۆ( زاڕۆڵه)
|
منداڵ
|
|
ویوڵێ
|
بووکه‌ڵه
|
|
کوڕ
|
کوڕ
|
|
کناچێ
|
کچ (که‌نیشک)
|
|
تاته
|
باوک
|
|
ئه‌دا
|
دایک
|
|
ماما
|
دایه‌گه‌وره
|
|
بابا
|
باوه‌گه‌وره
|
|
مامۆ
|
مامه
|
|
لالۆ
|
خاڵۆ
|
|
مه‌تیه
|
میمک (پوور)
|
|
مامۆزا
|
ئامۆز
|
|
واڵێ
|
خوشک
|
|
برا (براڵه)
|
برا
|
|
وه‌ینه
|
قوڵینه
|
|
شه‌یتان سوار
|
دووچه‌رخه
سوار
|
|
پشکۆلش وزه
|
پشکۆڵی بخه
|
|
وه‌ره و کڕچنه
|
بیخۆ
و باس مه‌که
|
|
بیبین
|
پشتوێن (شاڵ)
|
|
خوای
|
پێکه‌نین
|
|
خوای خوۆ
|
پێئه‌که‌نێ
|
|
مزگی
|
مزگه‌وت
|
|
ده‌س و دیم
|
ده‌س نوێژ
|
|
هۆرپڕای
|
هه‌ڵپه‌ڕکێ
|
|
هه‌ڵیزه
|
مه‌شکه
|
|
حه‌یلانێ
|
دیله‌کانێ
|
|
یه‌س
|
بست (بۆس)
|
|
چاشتی
|
چێشت
|
|
وڵۆشه
|
بڕوێش
|
|
دوینه
|
دۆێنه
|
|
کێلانێ
|
که‌لانه
|
|
که‌شکه‌ك
|
که‌شکه‌ك
|
|
ئاوی
|
ئاو
|
|
مه‌کی
|
خوێ
|
|
مه‌کدان
|
خوێ چێن
|
|
شه‌له‌مین
|
شه‌له‌م
|
|
دۆخه‌وا
|
دۆخه‌وا (دۆکڵیو)
|
|
میژووینه
|
نیسکێن(پڕپۆڵه)
|
|
هێڵه و ڕۆن
|
هێلکه و ڕۆن
|
|
یه‌کاوه سیاوه
|
یه‌کاوه ڕه‌شه
|
|
مه‌شی
|
مێش
|
|
مه‌شووله
|
مێشووله
|
|
مرۆچه
|
مێلووره
|
|
کته
|
پشیله
|
|
مڵه
|
مشک
|
|
تووته
|
سه‌گ
|
|
تڕتیمانی
|
په‌سپه‌سه‌كۆڵه
|
|
بزڵه
|
بزن
|
|
هه‌ورێشه
|
که‌روێشک (که‌ورێشک)
|
|
گۆره‌که
|
گوێره‌که
|
|
هه‌شه
|
ورچ
|
|
که‌رگی
|
مرێشك
|
|
ڕواسه
|
ڕێوی
|
|
مه‌ی
|
په‌ز (مه‌ڕ)
|
|
مریچڵه
|
چۆله‌که
|
|
کاوه‌تر
|
کۆتر
|
|
هه‌ر
|
که‌ر
|
|
هه‌سه‌ره
|
هێستر
|
|
ماساوی
|
ماسی
|
|
وه‌رگ
|
گورگ
|
|
ژه‌ره‌ژی
|
که‌و
|
|
وه‌هار
|
به‌هار
|
|
هامن
پاییز
|
هاوین
پاییز
|
|
زمسان
|
زستان
|
|
وێژه‌ن
|
جاجکه
|
|
وه‌نی
|
قه‌زوان (قه‌سوان)
|
|
یه‌وێ
|
جۆ
|
|
سمه‌ری
|
کا
|
|
گزی
|
گسک
|
|
ته‌وه‌نی
|
به‌رد
|
|
که‌ش
|
کێۆ
|
|
هانه
|
کانی
|
|
وه‌زی
|
گۆیز
|
|
ریواو
|
رێۆاس
|
|
به‌نا
|
مه‌نێ
|
|
وه‌روه
|
به‌فر
|
|
واران
|
باران
|
|
هه‌لچی
|
قاچك (کارگ)
|
|
بلچی
|
گۆیژ
|
|
ساوی
|
سێف
|
|
گیواوڵه
|
هه‌مه‌گیا
|
Subscribe to:
Posts (Atom)