Nov 1, 2018

وه‌همێك به ناوی رۆژی جیهانی كۆبانی

بۆ به جیهانی كردنه‌وه‌ی هه‌ر دیارده‌یه‌ك یان ره‌گه‌ز یان پیشه‌ ئه‌بێ نه‌ته‌وه‌ یه‌ككرتوه‌كان دانیشتنی یاسایی بۆ بكه‌ن و به ئه‌نجام دانی ده‌یان ورك شۆپ و لێكۆڵینه‌وه‌، بڕیار بده‌ن له سه‌ر ناساندن و جیهانی كردنه‌وه‌ ئه‌و رۆژه. وه‌ك: رۆژی جیهانی به‌رنگاربوونه‌وه‌ له گه‌ل تووندوتیژی، رۆژی جیهانی منداڵان، رۆژی جیهانی كرێكار، رۆژی جیهانی مامۆستا و ده‌یان نموونه‌ی دیكه.. 
خۆ به گۆتره‌ و به گۆڕینی وێنه‌ی پرۆفایل به ناوی رۆژی جیهانی كۆبانی ئه‌م رۆژه جیهانی نابێته‌وه‌.. ئاخر نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان كه هیچ، كام وڵات دیانی به شتی وه‌ها دا ناوه‌؟ كوره‌ وڵات كه هیچ، ئایا نیمچه‌ وڵاتی باشووری كوردستان كه پارله‌مانیشی هه‌یه شتی وه‌های په‌سه‌ند كردوه‌ كه خۆیشیان كوردن؟ 
هه‌ر میخام په‌سه‌ندیش كرا، رۆژی جیهانی كۆبانی به كه‌ڵكی چی دێ؟ چی پێیه بۆ مرۆڤایه‌تی و مرۆڤه‌كانی ئێستا و سه‌ده‌كانی داهاتوو؟
[به راستی، وه‌هم شتێكی پیسه!]

Oct 29, 2018

مجتهدی که امام زمان را سوار الاغ نکرد.

این ماجرا را که درباره این مجتهد شیعه بازگو می کنیم فقط بخاطر خنده و تفریح نیست. درباره یک آخوند روستا یا ملای گمنام فلان شهر نیست. صرفا برای تفکر و تامل در احوال کسانیست که لقب مقتدا گرفته‌اند و مردم آنها را صاحب ” کرامات” می دانند.
“علامه حلی سوار بر درازگوش (الاغ) به کربلا می رفت.او در میان راه با سید ناشناسی برخورد می کند . آن شخص ناشناس با پای پیاده علامه حلی را همراهی میکرده است.
تصور کنید یک آخوندی با الاغ میرود و شخص ناشناس هن هن کنان و پیاده بدنبال الاغ می دود.
علامه حلی پس از گفتگو با او متوجه می‌شود که او شخص بسیار عالمی است و مسائل مشکل علمی خود را با او در میان می‌گذارد و جواب می‌گیرد و در این بین از او سوال می‌کند که آیا در زمان غیبت کبری امکان ملاقات با امام عصر(ع) وجود دارد؟ و همزمان تازیانه از دستش می‌افتد آن شخص تازیانه را از زمین برداشته به علامه می‌دهد و جواب می‌دهد که چگونه ممکن نباشد در حالی که دست او هم‌اکنون در دست توست!!
در این موقع علامه بی اختیار خودش را از روی الاغ به زمین انداخت تا پای حضرت را ببوسد پس غش نمود. وقتی به هوش آمد کسی را ندید!”
ابومنصور جمال‌الدین، حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی معروف به علامه حلی، مقتدا و مجتهد اعظم شیعیان در قرن هشتم هجری قمری بود. او کسی است که ۱۲۰ کتاب از کتابهای مرجع فقه جعفری را تالیف کرده، روایتهای بیشماری از ملاقات او با امام زمان نقل محافل و مجالس مذهبی شده‌ است.
در یکی دیگر از نقل ها گویا گفته است: “امام زمان برایش مشق شب نوشته‌ است”. 

Oct 16, 2018

خزمه‌ته مه‌زنه‌كه‌ی پاڤێل تاڵه‌بانی به بارزانییه‌كان

خزمه‌تێ پاڤێل تاڵه‌بانی به پارتی كرد، مه‌لا موسته‌فایش نه‌یكرد به بارزانییه‌كان!
پار له ناكاو پاڤێل وه‌ك قارچك سه‌ری هه‌ڵتۆقی و كرا به كه‌ڵگای ناوچه و مێژووی نه‌ته‌وه‌یه‌كی گۆڕی!! به ئاسانی خه‌یانه‌تی ١٦ئۆكتۆبه‌ر كرا به ناویه‌وه‌.. وه‌ك بڵێی ئیتر پیاوی تیا نه‌بوو هه‌رێم، عه‌شیره‌تی تیا نه‌بوو هه‌رێم، وه‌ك بڵێی هه‌موو ماڵێ بۆ ته‌قه‌ی خۆشی و خوێن شۆردنه‌وه‌ كلاشینكۆف و ئار پی جی ئاماده‌ نه‌بێ، وه‌ك بڵێی ئیتر له ناو بارزانییه‌كان مامه ریشه‌كه‌ی تێدا نه‌بوو، هه‌موویان كز و مات و مه‌لوول دانیشتن تا كاكه پاڤێل له گه‌ل تیرۆریستێكی ئێرانی ژێر به ژێر شتێك ئیمزا بكات و قه‌باڵه‌ی شارێ بداته ده‌ستی حه‌شد..
ئه‌وه‌ زۆر روونه كه به‌س خه‌یانه‌ت ئه‌توانێ خه‌یانه‌تی دیكه په‌رده‌پۆش كات هه‌ر بۆیه خه‌یانه‌تی #31ئاب ی پارتی به جوانی كه‌وته‌ په‌راوێزی خه‌یانه‌تی #16ئۆكتۆبه‌ر ... . پارتی تا ماوه‌ قه‌رزداری ئه‌و پیاوه‌تییه كه پاڤێل كردی ده‌رحه‌قیان!
#من_بۆ_خۆم_ئێستاكه_به_په‌ن_بووی_دونیام_و_هه‌ر_خۆیشم_په‌نه‌كه‌م

Oct 8, 2018

مه‌ودای نێوان مانگرتن و جاشیه‌تی

به بڕوای من قۆڕترین جۆری ناڕه‌زایه‌تی ده‌ربڕین له ئێران، داخستنی دوكان و بازاڕه‌.
وڵاتێكی سه‌قه‌تی وه‌ك ئێران زۆرترین رێژه‌ی گرانی و بێكاری تێیدا شه‌پۆلان ده‌دات، له شاره‌ كوردییه‌كانیش به بۆنه‌ی نه‌بوونی كارگا و كارخانه‌وه‌ كۆڵبه‌ری بوه‌ته پیشه‌یه‌كی باو.. كابرا ئه‌گه‌ر خۆی نه‌دات له كۆڵبه‌ری و به هه‌زار قنه‌جووڕێ دوكانێ بگرێ به كرێ كه هه‌ر رۆژێك دایبخات له‌وانه‌یه ١٠٠ هه‌زار هه‌ر له كرێ دووكان زه‌ره‌ر بكات. داینه‌خات وه‌ها سه‌یری ئه‌كه‌ن كه گوایه كابرا جاشه‌!!
مانگرتن بۆ وڵاتێك ئه‌بێ كه هیچ نه‌بێ چوار وه‌زیر له به‌ر بێ كیفایه‌تی خۆیان ده‌س له كار بكێشنه‌وه‌، یان سه‌رۆك كۆماری وڵات بێته ده‌نگ و دڵخۆشییه‌ك بداته خه‌ڵكی.. كاربه‌ده‌ستانی ئێرانی هه‌ر خه‌ڵكی به كه‌ر ئه‌زانن، هیچ په‌كیان پێی ناكه‌وێ دایخه‌ن داینه‌خه‌ن، برسی بن، بمرن، هیچ..
ئه‌وه‌تا ماوه‌یه‌ك له‌وه‌ پێش شاری بانه بۆ ماوه‌ی زیاتر له مانگێ مانیان گرت، ئایا سپای پاسداران كه ٨٠% ئابووری وڵاتی قۆرغ كردوه‌، په‌كی پێكه‌وت؟

Sep 16, 2018

از كوپن تا كالا كارت


قبلا اسمش "كوپن" بود. خیلی ها هم از صدقه‌ی سرش، به نان و نوایی رسیدند، خیلی ها هم در صف گرفتن كالاهایش كاراته باز شدند و لب و لوچه‌ همسایگان خودشان را مشت و مال دادند. بازاری پر طمطراق داشت یكی می خرید یكی می فروخت، حتی كوپن سوخته و تاریخ مصرف گذشته هم بازار خودش رو داشت. 
این روزها برای پایبند كردن عده‌ای از مردم به ولایت و جلوگیری از له شدن كامل اقشار آسیب پذیر جامعه، كالا كارت یا همان كوپن سابق قد علم كرده‌ است بلكه بتوانند حلقه به گوش بودنشان همواره‌ مستدام بماند. حالا همان آسیب پذیران با یارانه و ١٠٠ هزار تومان كالا كارت و تخم مرغ ١٠٠٠ تومانی چه جوری می تونند زندگی رو بچرخانند، الله و خامنه‌ای اعلم!
اگر پوست تخم مرغ رو هم دور نیندازید یا لااقل كاملا لیس بزنید به بسیج اقتصادی_اختلاسی كشور كمك وافری كرده‌اید!

Sep 15, 2018

«ایرج میرزا» شاهزاده‌ای منتقد

گردآوری: عدنان هنرور
پاییز ۱۲۵۲ یا ۱۲۵۳ خورشیدی در تبریز متولد شد. از پیشگامان تجدد در ادبیات فارسی بود. ایرج میرزا در قالب‌های گوناگون شعرسروده و ارزشمندترین اشعارش مضامین انتقادی، اجتماعی، احساسی و تربیتی دارند. شعر ایرج ساده و روان و گاهی دربرگیرندهٔ واژه‌ها و گفتارهای عامیانه است اشعار او از جمله اشعار اثرگذار بر شعر دوره مشروطیت بود. تحصیلاتش در مدرسه دارالفنون تبریز صورت گرفت و در همان مدرسه مقدمات عربی و فرانسه را آموخت.
با وجود آنکه ایرج به شاهزادگی خود مباهات می‌کرد، ولی ابیاتی نیز در نقد و بدگویی محمدعلی شاه و احمدشاه از وی باقی‌ مانده‌ است؛ بنابراین او فارغ از حب و بغض و تعصب بی‌جا، منش روشنفکری و آزاداندیشی را پیشه خود ساخته بود. تا جایی که در قیام کلنل محمدتقی‌خان پسیان، از مشاورین او به‌ شمار می‌رفت. او دخالت در سیاست را محافظه‌کارانه در پیش می گرفت و تا جایی تجویز می‌کرد که به منافع شخصی لطمه نخورد؛ ولی در عین حال عقاید وطن‌پرستانه‌ای نیز از خود بروز می‌داد.
آثار ایرج را می‌توان به دو بخش پیش و پس از مشروطه تقسیم کرد. اشعار دوره پیش از مشروطه او که محصول دوران جوانی اوست، بیشتر قصایدی در ستایش رجال زمان و بزرگان قاجار است. بخش بزرگی از این دسته اشعار ایرج امروزه در دست نیست. اشعار دوره پس از مشروطه ایرج که بیشتر به انتقادهای اجتماعی در قالب مضامین بکر اختصاص دارد، دارای اعتبار ادبی بیشتری هستند.


عارف‌نامه معروفترین شعر ایرج میرزا و از مشهورترین منظومه‌های ادبیات فارسی است. شعری در قالب مثنوی در ۵۱۵ بیت که در اصل در هجو عارف قزوینی سروده شده ولی شاعر در ضمن آن به بیان مسائل سیاسی و اجتماعی با نگاه انتقادی نیز می‌پردازد. نکوهش حجاب و مخالفت با خانه‌نشینی زنان، انتقاد از سیاست‌مداران و فضای سیاسی کشور از مضامین دیگر این شعر است که با بیانی طنزآمیز و هزلی مطرح شده‌اند. در «عارفنامه» دلگیری‌های ایرج تنها از عارف قزوینی و حجاب و ملا نیست بلکه از خدا هم دلگیر است زیرا همه آن‌چه نابسامانی و ناهنجاری است زیر سر او می داند. شاعر در عارفنامه که همه‌اش شکوائیه است فرصت مناسبی پیدا کرده که خدمت خدا نیز برسد که همه ذرات عالم به دست اوست.
«چرا پا توی کفش ما گذاری/ چرا دست از سر ما برنداری؟
تو این آخوند و ملا آفریدی/تو توی چرت ما مردم دریدی
خداوندا مگر بیکار بودی/ که خلق مار در بستان نمودی
به شرع احمدی پیرایه بس نیست/ زمان رفتن این خار و خس نیست؟
بیا از گردن ما زنگ وا کن/ به زیر بار خر ملا رها کن»
شاعر برخی از عقب‌ماندگی کشور را به سبب عمل گروهی از روحانیون و روضه‌خوانان می‌دانست. او قصیده‌ای در هجو شیخ فضل‌الله نوری دارد. علی‌رغم اینکه به عنوان یک شاعر سیاسی شناخته نمی‌شود، اما در برابر او موضع‌گیری نموده‌ است.
ایرج در هجونامه مشهور خود به قشر روحانیون ریاکار به شدت می‌تازد ولی در عین حال علمای حقیقی را نیز مستثنی می‌کند:
 در ایران تا بود ملا و مفتی/ به روز بدتر از این هم بیفتی 
ایرج موضع سختی در برابر حجاب داشته‌ است. این موضع را می‌توان به راحتی در قطعه «کاروانسرا» مشاهده کرد.
ایرج منتقد اوضاع جامعه سنتی زمان خویش بود. او به راحتی با زبان مطایبه و طنز، از برخی از رسوم ایرانیان (مانند بلند شدن جلوی پای اشخاص هنگام ورود به مجلس) انتقاد می‌کرد.
نام این رم را چو نادانان ادب بنهاده‌اند/ بیشتر از صاحبان سیم و زر رم می‌کنند
گر وزیری از در آید رم مفصل می‌شود/ دیگر آنجا اهل مجلس معتبر رم می‌کنند
ایرج با وجود آشنا بودن به میزان مجاز بودن ورود هزل به حوزه عفت عمومی در آن زمینه هم زیاده‌روی کرده‌ است، تا جایی که به وفور از معانی زشت، الفاظ رکیک و مضامین مستهجن در اشعار خود استفاده کرده‌ است. اینگونه واژه‌ها چنان زیاد در اشعار او استفاده شده‌اند که به اعتقاد برخی کارشناسان، نمی‌توان دیوان ایرج را در دسترس کودکان قرار داد.
ایرج میرزا با شعر «زهره و منوچهر» مثنوی عاشقانه‌ای را هم سروده‌ است که برگرفته از اسطوره «ونوس و آدونیس» از اساطیر یونانی است.
این مثنوی که با مطلعِ :«صبح نتابیده هنوز آفتاب / وا نشده دیدهٔ نرگس ز خواب» آغاز می‌شود،
محصول سال‌های پایانی عمر ایرج است و به همین جهت ناتمام مانده است.ایرج میرزا که ملقب به «جلال‌الممالک» و «فخرالشعرا» بود در ۲۲ اسفند ۱۳۰۴ خورشیدی در تهران بدرود حیات کرد.
.........................
منابع:
١- ویکیپیدیا
٢- دیوان اشعار

Sep 5, 2018

فضولی



«جا بە تۆ چی؟!» باشترین نەشتەرە بۆ سەر دڵی ئەوانەی سەر ئەکەن بە ناو ژیانتا و پرسیاری قۆڕ ئەپرسن: مێردت نه‌كرد، ژنت نه‌هێنا، بۆ خوێندنت ته‌واو نه‌كرد، بۆ لێك جیا بوونه‌وه‌، روو له خوا به و نوێژه‌كانت بكه، بۆ به‌ڕۆژوو نابی، ئه‌و هه‌موو لایكه چییه ئه‌یكه‌ن بۆ یه‌ك، بۆ مناڵت نابێ، خه‌تای تۆیه یان هاوسه‌ره‌كه‌ت، بۆ هه‌میشه‌ ئۆنلاینی و هه‌روه‌ها ده‌یان پرسیار و له كونی ده‌رزی سه‌ریر كردنی دیكه..
خۆزگا کورد راست و رەوان بیتوانیایەت له یه‌ك رەستە وه‌ك نه‌شته‌ر کەڵک وەرگرێ و به کابرا بڵێت ئاخر تۆ سەلکی سیری، قنچکی پیازی، بە تۆ چی؟ ھا؟!

Aug 27, 2018

سقز- کردستان / 5 شهریور 1358

این عكس حس خوبی بهم میده‌.. حس موجودیت، مبارزه، استقلال طلبی، متجاوزرانی.. احساس توان در مقابل دشمن غاصبگر تا دندان مسلحی چون جمهوری اسلامی..
 یک روز پیش از سقوط شهر پیشمرگه به هلیکوپتر ارتش که در حال گلوله باران شهر است شلیک می‌کند. 
عکاس محمد صیاد

Aug 6, 2018

هاوین؟ هه‌ر باسی مه‌كه!


هه‌ر نازانم هاوین كوێی خۆشه‌؟ گه‌رما كوا خۆشه‌؟.. بۆ هه‌ر كوێ بچیت بۆنی بن هه‌نگه‌ڵ، بۆنی ده‌م و بۆنی قاچ هه‌راسانت ئه‌كات.. سه‌یری ناوشانی هه‌ر كه‌س بكه‌یت خووساوه‌.. تا ئاره‌قی ته‌وێڵ ئه‌سڕی فریای په‌نا مل ناكه‌ویت! نازانی ئاو بخۆیته‌وه‌ یان خۆت بخه‌یته ناو ئاو. به بڕوای من زستان خۆشترین وه‌رزی ساڵه. هه‌ر چه‌ند خۆم له هاوینا له دایك بوم، به‌لام زۆر بێ تامه بۆم.. ئاخۆم ئه‌و كاتیش چ عه‌زابێكم كێشا بێ له‌و قرچه‌قرچه‌ی هاوینه‌دا! حه‌تم نه‌یانزانیوه‌ گه‌رمامه‌ و هه‌راسانم ھەر بۆیە زۆر گریاوم، هێنده‌ قه‌ره‌قاجر بووم و گریاوم و هه‌نسكم داوه‌، بۆ چاره‌سه‌رم بزنێكیشیان كردبوو به خێر كه بمرم! یه‌عنی ئه‌وا زیاتر له چل ساڵه من و ئه‌و بزنه له سه‌ر زیاده‌ ماوین، جا بزانن هه‌ر ئه‌و كاتیش حه‌زم له خوێن ڕشتنی هیچ بوونه‌وه‌رێك نه‌بوه‌ بۆیه توانیومه پیلانی قوربانی چییان به‌ تاڵ كه‌مه‌وه‌!🤪
هه‌ر زستان خۆشه‌ به‌فر ببارێ و پێ بنێیت به سه‌ر به‌فرا و خرمه‌ خرمی بێت و پاڵتۆیه‌ك بكه‌یته به‌رت و كلاوێكیش بنێته سه‌رت، جا قنج!