Jun 21, 2018

زۆڵه كورد

ئه‌مڕۆژانه وشه‌ی زۆڵه كورد زۆر ده‌بیسین. 
زۆڵه كورد پێك هاتوه‌ له دوو وشه‌ی زۆڵ و كورد.
كه‌م تا كورتێ كورد ئه‌ناسن هه‌ر بۆیه چه‌ق ئه‌به‌ستم له سه‌ر زۆڵ.. كاتێ دایك و باوكی منداڵی به بێ ئه‌وه‌ی پرسێكیان به مه‌لا كرد بێ و به بێ و ره‌زامه‌ندی گه‌وره‌كانیان هه‌ستی خۆیان جووڵاند بێ و مناڵێكیان هه‌ڵجووقاند بێ، له‌و چركه ساته‌وه‌ منداڵه‌كه‌یان ناوی زۆڵه..! ببێ به بلیمه‌ت و كه‌شكه‌شانیش كه‌شف بكات و سووڕی گه‌ردوون بدات و ده‌یان داهێنانی ببێ به‌و وشه‌یه ده‌یكه‌نه‌وه‌ به قاپووڕه‌كه‌ی خۆیدا و وه‌ك كیسه‌ڵ هه‌ر ملی ده‌رهێنا خێرا ملكه‌چی ئه‌كه‌ن.. هه‌مووی ئه‌مانه له به‌ر ئه‌وه‌یه كه دایك و باوكی هاوسه‌رگیری شه‌رعیان نه‌كردوه‌ و واته مه‌لا نه‌كه‌وتوه‌ته به‌ینیانه‌وه‌ كه داوای ره‌زامه‌ندی له دایك و له باوك بكات كه هه‌ستیان بجووڵێنن، مه‌لا كه هه‌ستی دایك و باوكی له قاو دا، مناڵ له زۆڵی ده‌رده‌چێ و ئه‌بێ به حه‌ڵاڵزاده‌ و شێره‌ كوڕ و كچی به ئه‌مه‌گ و ده‌یان ئاوه‌ڵناوی جوانی بۆ ئه‌تاشن. (جا بزانن مه‌لا چه‌ن مهیمه!)

وشه‌ی زۆڵ هێنده‌ ئاسایی بوه‌ته‌وه‌ بۆ كورد كه ساف و لووس و بریقه‌دار بوه‌ته به‌شێك له كلتوورمان و جوان جوان ئه‌یساوین به یه‌كترا به‌س بۆ تڕۆ كردنی یه‌كتر.
نموونه‌یشمان زۆره‌:
*منداڵێ كه فره‌زان بێ پێی ئه‌ڵێن: ئه‌ك كه زۆڵه
*دایك جنێو بدات به مناڵی پێی ده‌ڵێ: توخمه زۆڵ
*كوردێك كه نانی له گه‌ل كه‌ره‌ی جه‌ماعه‌تێك چه‌ور بكات و ئه‌مان بیر و بۆچوونی ئه‌و تاقمه‌یان به دڵ نه‌بێ، پێی ده‌ڵێن زۆڵه كورد.
*به كوردێك كه به‌رگی جاشیه‌تی له به‌ر كرد بێ، هه‌ر ئه‌وانه‌ی پێشتر پێیان ئه‌وتن "پێشمه‌رگه موسڵمان"، ئه‌مانه راده‌ی زۆڵایه‌تییه‌كه‌یان شه‌ش ئامپێڕه.
*كوردێك كه بیری تۆڵه‌ی نه‌بێ، ئه‌ویش به هه‌مان چه‌شن. هه‌ر وه‌ك له شێعرێك دا هاتوه‌:
هه‌ر كه‌سێ نه‌یبێ بیری تۆڵه/
له دایكی خۆی نییه و زۆڵه
*منداڵێكیش كه تووڕ دراوه‌ و دایك و باوكی بۆ هه‌میشه‌ نادیاره‌ و هیچ گوناهێكی نییه له هاتن بۆ ناو ئه‌م كاره‌ساتخانه‌یه، ئه‌و هه‌ر ده‌بڵ زۆڵه و سه‌رچاوكه‌ و بناغه‌ی هه‌م وشه‌كه و هه‌م كلتووری شیرینی یه‌كتر تڕۆ كردنمانه!
بِأَیِّ ذَنبٍ؟؟


May 5, 2018

له‌ به‌ سه‌رهاته‌كانی قانێع



قانێع له سه‌ییده‌كانی چۆڕ بوو، باوكی شێخ بوو، كه باوكی مردوه له فه‌قێه‌تییه‌وه‌ هێناویانه‌ته‌وه‌ له جێگای باوكیان داناوه، كه هیچ زه‌وقی له سه‌ر نه‌بوه. شه‌وانه شێخانه‌ی زكر و ته‌لیله‌ی بۆ موریدان دامه‌زراندوه‌ و هه‌ر كه چاویان نووقاندوه‌ و بێ هه‌ست به جێی هێشتون و ملی له چای خواردنه‌وه‌ ناوه‌و تاو تاوه‌ هاتوه‌ زكری بۆ تازه كردوونه‌ته‌وه‌ و گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ و به ئاقڵی ده‌روێشه‌كانی پێكه‌نیوه. ده‌روێش به‌مه‌یان زانیوه‌ و ده‌ریان كردوه‌.

«كتێبی چێشتی مجێوری هه‌ژار موكریانی»

May 1, 2018

به‌شێك له شێعری زام پێوان

...
فستیوالی گه‌لاوێژ، سلێمانی/2011
تاران په‌چه‌ی به دره‌خت گرته‌وه‌
عه‌بای دا به سه‌ر ئاواو
جبه‌ی كرده‌ به‌ر جاده
عه‌مامه‌ی كرده‌ سه‌ر باخچه
به زۆر ریشی به گۆرانی هێشته‌وه‌
كراسی عاشوورای كرده‌ به‌ر شێعرو
مۆسیقای بێوه‌ژن كردو
ژیانی كرد به پرسه!
تاران به ده‌م كه‌سه‌وه‌ پێناكه‌نێ
به‌ ده‌م مه‌رگه‌وه‌ نه‌بێ
ئه‌و خۆشی له هیچ نابینێ
له مه‌رگ نه‌بێ
ژنی ئه‌و، كوڕی ئه‌و، كچی ئه‌و
هه‌موویان ناویان مه‌رگه
ئه‌وه‌ی له‌وێ له دایك نابێ، ژیانه.. .

شێركۆ بێكه‌س
له دیوانی هه‌ست و نه‌ست


Apr 8, 2018

كتێبی ده‌نگی گێله پیاو


به هه‌وڵ و ماندوو بوونێكی زۆره‌وه‌ توانییم كتێبی «گێله پیاو» به شێوه‌ی ده‌نگ تۆمار بكه‌م. ئه‌م كتێبه شاباڵی ته‌نز به سه‌ریدا كێشراوه‌.

نووسه‌ر: عه‌زیز نه‌سین
وه‌رگێڕ: عه‌بدوڵا حه‌سه‌ن زاده
خوێندنه‌وه و ئاماده‌ كردن: عه‌دنان هونه‌روه‌ر

ئه‌م هه‌وڵانه بۆ به مودێڕنیزه كردن و گونجاندنی خوێنه‌ری كورد له گه‌ل ته‌كنۆلۆژیای سه‌رده‌م، پێویستییه‌كی حاشا هه‌ڵنه‌گره‌ و بۆ نابینایان خزمه‌تێكی دوو چه‌ندانه. هیوادارم به‌م هه‌وڵه‌م توانیبێتم خزمه‌تێكم كرد بێ به ئه‌رشیڤی كتێبخانه‌ی كوردی. تكایه له لایه‌ن خۆتانه‌وه‌ بیناسێنن به هاوڕێیانتان به‌ڵكوو كتێب ببێته به‌شی دانه‌بڕاوی ژیانمان..
ئه‌م تۆماركراوه‌ پێك هاتوه‌ له حه‌وت به‌ش، بۆ گوێگرتن له‌ سه‌رجه‌م به‌شه‌كانی له‌م لینكه‌ی خواره‌وه‌ كرته بكه‌ن.


Mar 30, 2018

عه‌فرین ( Afrin# )


ئه‌ردووغان به پیره‌و كردنی سیاسه‌تی پوپولیستی و به پشت به‌ستن به ئایه‌ته‌كانی قورئان و له‌و ناوه‌دا به ناوی جێ به جێ كردنی حوكمی سووره‌تی (الفتح) هێرشی كرده سه‌ر رۆژاوای كوردستان و شاری عه‌فرین.
ئه‌وه‌ بوو كه پێش نه‌ورۆزی ٢٠١٨ شاری كوردنشینی عه‌فرین دوای ماوه‌یه‌كی زۆر خۆراگری له به‌رانبه‌ر رژیمی داگیركه‌ری توركیا، بوو به قوربانی به‌رژه‌وه‌ندی وڵاتانی زل هێز و بێده‌نگی مافی مرۆڤی دیكۆری(!) و هه‌روه‌ها لێك ترازانی كوردی په‌راكه‌نده.. نه هاشتگ و گه‌رده‌لوولی تویته‌ری فریامان كه‌وت، نه هاتنه سه‌رشه‌قامه‌كان له ئوروپا بۆ پشتیوانی لێكردنی و نه ده‌ربڕینی نیگه‌رانی هه‌ندێ له كاربه‌ده‌سته‌ ڕزیوو و له ده‌سه‌ڵات نه‌ماوه‌كانی ولاتانی ده‌سه‌ڵاتدار.
له ئاكامدا به هه‌زاران كه‌س له ژن و منداڵ ئاواره‌ بوون و كوژران. ده‌یان خانووبه‌ره‌ و دوكان له لایه‌ن هێزه‌كانی توركه‌وه‌ تاڵانكران و ته‌نانه‌ت ره‌حمیان به په‌یكه‌ره‌كانیش نه‌كرد و به رق به كینه‌وه‌ په‌یكه‌ره‌ی كاوه‌ی ئاسنگه‌ریان شكاند و گوله بارانیان كرد.
له‌م هێرش كردنانه‌دا وڵاتی رووسیا به ته‌واوه‌تی پشت و په‌نای توركیا بوو، هه‌ر بۆیه جێی خۆیه‌تی بڵێم كه یه‌كه‌م دوژمنی كورد ده‌سه‌ڵاتی رووسه‌كانه دوای توركه‌كان.




Feb 15, 2018

ژیاننامه‌ی عه‌بدوڵا ئۆجه‌لان \ Abdullah Öcalan

پوخته‌یه‌ك له ژیاننامه‌ی «عه‌بدوڵا ئۆجه‌لان» سه‌رۆكی پارتی كرێكارانی كوردستان (P.K.K).
ئه‌م راپۆرته ساڵی ٢٠١٨ ته‌له‌فزیونی (NRT) بڵاوی كرده‌وه‌، لێره‌دا وه‌ك ئه‌رشیڤ تۆماری ده‌كه‌م.
 به‌ هیوای ئازاد بوونی ئۆجه‌لان له به‌ندی ئه‌ساره‌تی رژیمی تووركیا.




Feb 7, 2018

«زمستان»

زمستان عنوان مشهورترین شعر مهدی اخوان ثالث (م. امید) است. او این شعر را در جریان کودتای ۲۸ مرداد سرود. شعر دارای دو لایه است: در لایه اول، راوی مشغول توصیف سرمای سوزان آخرین فصل سال است، اما در لایه زیرین راوی یخبندان فضای سیاسی کشور را به تصویر می کشد. شاعر در به تصویر کشیدن فضای سیاسی بسیار متبحرانه عمل کرده و شباهت خفتگان سیاسی با زمستان را خوب توصیف نموده است.
در زیر متن كامل شعر به خوانندگی «پروین» آمده‌ است:

سلامت را نمی خواهند پاسخ گفت
سرها در گریبان است
کسی سر بر نیارد کرد پاسخ گفتن و دیدار یاران را
نگه جز پیش پا را دید، نتواند
که ره تاریک و لغزان است
وگر دست محبت سوی کس یازی
به اکراه آورد دست از بغل بیرون
که سرما سخت سوزان است
نفس، کز گرمگاه سینه می آید برون، ابری شود تاریک
چو دیوار ایستد در پیش چشمانت
نفس کاین است، پس دیگر چه داری چشم؟
ز چشم دوستان دور یا نزدیک
مسیحای جوانمرد من! ای ترسای پیر پیرهن چرکین
هوا بس ناجوانمردانه سرد است ... آی ...
دمت گرم و سرت خوش باد
سلامم را تو پاسخ گوی، در بگشای
منم من، میهمان هر شبت، لولی وش مغموم
منم من، سنگ تیپاخورده ی رنجور
منم، دشنام پست آفرینش، نغمه ی ناجور
نه از رومم، نه از زنگم، همان بیرنگ بیرنگم
بیا بگشای در، بگشای، دلتنگم
حریفا! میزبانا! میهمان سال و ماهت پشت در چون موج می لرزد
تگرگی نیست، مرگی نیست
صدایی گر شنیدی، صحبت سرما و دندان است
من امشب آمدستم وام بگزارم
حسابت را کنار جام بگذارم
چه می گویی که بیگه شد، سحر شد، بامداد آمد!
فریبت می دهد، بر آسمان این سرخی بعد از سحرگه نیست
حریفا! گوش سرما برده است این، یادگار سیلی سرد زمستان است
و قندیل سپهر تنگ میدان، مرده یا زنده
به تابوت ستبر ظلمت نه توی مرگ اندود، پنهان است
حریفا! رو چراغ باده را بفروز، شب با روز یکسان است
سلامت را نمی خواهند پاسخ گفت
هوا دلگیر، درها بسته، سرها در گریبان، دستها پنهان
نفسها ابر، دلها خسته و غمگین
درختان اسکلتهای بلور آجین
زمین دلمرده، سقف آسمان کوتاه
غبار آلوده مهر و ماه
زمستان است.