هه‌ر له‌به‌ر خۆمه‌وه‌ ..

وه‌ڵاهی وه‌بیلاهی و تیلاهی و میلاهی ئه‌وه‌نده‌ گێره‌ و کێشه‌ زۆره‌ نامپه‌رژێ جار و بار سه‌ردانی ئه‌م کولانه‌یه‌ش بکه‌م.. ئه‌م‌ ماوه‌یه‌ ئه‌وه‌نده‌ له‌ دوایی خانوودا گه‌ڕاوم ئه‌ژنۆم سواوه‌.. نه‌ک بڵێی له‌م شاره‌ زه‌به‌لاحه‌دا (ورمێ )خانووی تێدا نیه‌ بۆ کرێ.  به‌ پێچه‌وانه‌ خانوو زۆرن به‌ڵام به هۆیی گه‌مارۆ نه‌گبه‌ته‌ی که‌ سه‌ر ئێران که‌وتوه‌ شته‌کان و پیداویستیه‌کان رۆژ له‌ دوای رۆژ له‌ فڕین دان .. و ته‌نها چینی مووچه‌ خۆر و کرێکار ده‌فله‌قێنێ.. سه‌نته‌ره‌کانی کڕین و فرۆشتنی خانوو و به‌کرێدان ده‌میان گۆتره‌یه‌، هه‌رچی به ده‌میان دا هات ئیتر ئه‌وه‌ نرخه‌که‌یه‌تی...

ره‌مه‌زانیش وه‌ک قۆرت له‌م ناوه‌دا وه‌ک دێوی قات و قڕی و شپرزه‌یی سه‌ری هه‌ڵداوه‌ و هه‌رچه‌نده‌ زۆربه‌ی خه‌ڵکی به‌رۆژوو نین به‌ڵام ئه‌مه‌ ئیتر بیانوویه‌کی چاکه بۆ سه‌رمایه‌داران که نرخی پێداویستیه‌کان به‌رز که‌نه‌وه‌ و ده‌وڵه‌تیش هیچ گوویه‌کی پێ ناخورێ..

"فوڕم اقتصادی خانواده"‌یان داناوه‌ بۆ که‌ر کردنی خه‌ڵک؛ که‌ ئیمه‌ چه‌نده‌ واین له‌ بیری ئێوه‌دا خه‌ڵکی له‌ بنکه‌کانی دانه‌وه‌ی ئه‌م فوڕمانه رۆژانه‌ به ده‌یان جار به شه‌ڕ دێن وا ده‌زانن ده‌وڵه‌ت هه‌ر ئه‌م درۆیه‌ نکردوه‌.. وا ده‌زانن ئه‌و کۆمه‌ک خه‌رج (یارانه) ئێستا وا له‌ گیرفانیان دایه‌..

به‌رقیش(کاره‌با) هه‌موو رۆژێک چاویک ئه‌ترووکێنی له‌ خه‌ڵک و ئه‌روات و رۆژانی وا هه‌یه‌ به رۆژ 2 کاتژمێر و شه‌ویش 2 کاتژمێر خۆیی ده‌شارێته‌وه‌.. ئیتر به‌رنامه‌ی ناوه‌کی پیتاندیومی یورانیوم ده‌ڵێن بۆ مه‌به‌ستی ئاشتی خوازانه ده‌یان هه‌وێ!! ئه‌م مه‌به‌سته‌ بۆ که‌ی ده‌گاته‌ به‌رۆ .. یان مه‌گه‌ر بۆ قه‌بری باوکیان...

"جه‌نه‌تی" ئیمام جومعه‌ی تاران فه‌ڕڕڕڕڕڕڕڕڕموویانه:"خه‌ڵکی ده‌بێ له‌ به‌رانبه‌ر ئه‌م گرانیه‌ سه‌ر سووڕهێنه‌ره‌دا سه‌بر و خۆراگری له‌ خۆیان پیشان بده‌ن... "

شێعر

' پێنــووس '                  بۆ منداڵان

  پێنووسه‌که‌ت هه‌ڵگـــــــره‌         تێنووسه‌که‌ت پڕۆکـــــه‌

  پیت و وشه‌ی جوان رێخـه‌          ئاوێته‌ی خوێنی دڵ که

   بڵـی ئه‌وه‌ی نیزامـــــــــه‌          که‌ دوژمنی کوردانـــــه‌

  هه‌مووی له من حه‌رامــه‌          فه‌رمووده‌ی با پیرانمــه‌

  بڵــێ له‌م کوردستانــــــه‌          له‌ سه‌ر ئه‌م نیشتمانـــه

  پێنووسه‌که‌م ئاڵامــــــــه‌          عه‌شقی وڵات  له‌ لامــه‌

  ده‌یپارێـزم گیـانمــــ ـــــه‌           تا دونیــا به‌رده‌وامـــــــه‌

سه‌وڵاوا

20ره‌شمه‌ی 80ی هه‌تاوی

"تۆم و به‌تاڵی"

له ژیانی خه‌ڵکی لای ئێمه‌ ، که وڵاتانی پێشکه‌وتوو پێمان ده‌ڵێن جیهان سێهه‌م ، یه‌کێک له ئامێره‌ سه‌ره‌کیه‌کانی رابواردن 'تۆم'ه .. ژنی به‌رده‌رکه‌ نشینی لای ئێمه‌ _که‌ هه‌لی چالاکیان زۆر که‌مه‌_ یان پیاوی به‌تاڵی لای گوێسه‌بان و سه‌ر حه‌وز و سه‌ر شه‌قامه‌کان !! له کاتی بێ ئیشی دا زۆربه‌یان په‌نا بۆ شه‌وچه‌ره‌ به‌ تایبه‌ت تۆمه‌ ڕه‌شه‌ ده‌به‌ن. .

نازانم راده‌ی به‌کارهێنانی ئه‌م شته‌ ناحه‌زه‌ لای خه‌ڵکانی وڵاتانی دیکه‌ چۆناوچۆنه‌ .. به‌ڵام له‌وه‌ی دڵنیام که باشترین ئامێری رابواردن جیا له کامپیوتر و گۆڤار و رۆژنامه‌کان ئه‌گه‌ر تۆم بێت به شێوه‌یه‌کی جوان ده‌یخۆن و ژێر پێ و شوێنه‌ گشتیه‌کانی پێ پیس و پۆخڵ ناکه‌ن..

'ئه‌نجومه‌ن'ه‌ کان یان نێرگه‌له

نازانم سه‌باره‌ت به‌ نێرگه‌له‌ یان قلیان چه‌نده‌ زانیاریتان هه‌بێ زانیاری وه‌ها نه ، که له کوێ دروست کراوه‌ یان یه‌که‌م جار کێ دروستی کردوه‌.. به‌ڵکوو سه‌باره‌ت به ئیشی نێرگه‌له‌ ..

به بڕوای من NGO کان به گشتی تاڕاده‌یه‌ک وه‌ک نێرگه‌له،‌ شان به شانن و له‌ یه‌ک ده‌چن .. ئه‌گه‌ر نێرگه‌له‌ بۆ چه‌ند ساتێک که‌سیک هه‌بی جوان مژی لێ بدات و سكڵ و ئاوی بۆ دابین بکات زۆر به جوانی ده‌بووژێته‌وه‌ .. ئه‌نجومه‌نه‌کانیش وه‌هان.. ئه‌گه‌ر که‌س یان که‌سانێک هه‌بن هه‌ست و ئه‌وین و خۆشه‌ویستی زمان و کولتوور و نیشتمانیان له دڵدا بێت .. به‌ره‌ به‌ره‌ ده‌بووژێته‌وه‌ به‌ڵام ئه‌گه‌ر ئه‌و که‌سانه‌ش نه‌مان که‌ شێعرێک وتارێک یان بۆنه‌یه‌ک ساز بکه‌ن .. ئیتر ئه‌مێنێته‌وه‌ و خۆڵه‌مێشێک و ناوێک..

جیا له‌مانه‌ش ئه‌ندامان ده‌ست ده‌که‌ن به خراپه‌ کووتن له‌م و له‌و و له‌ خۆیان و هه‌ر وه‌ها تاوانبار کردنی یه‌کتر.. فڵانی جاشه‌.. فڵانی کۆمه‌ڵه‌یه‌.. فڵانی پ.ک.ک یه‌ .. فڵانی حیزه‌ هه‌ر له‌ به‌ر کچان ده‌هاته‌ ئه‌نجومه‌ن.. فڵانی دزه‌ هه‌موو پاره‌ی ئه‌نجومه‌نی هه‌ڵلوشی..

ئه‌و که‌سانه‌ش که‌ به‌ دڵه‌وه‌ ئیشیان کردوه‌ ، به ده‌یان تۆمه‌تی دیکه‌ ده‌که‌ونه‌ به‌ندیخانه‌ و سزا و ئه‌شکنجه‌ و هتـــــــد...

یادێک له‌ مازووی خۆشه‌ویست!!

هه‌بوو، نه‌بوو، بێجگه‌ له‌ مازوو هیچ که‌س نه‌بوو.. مازوو ئه‌و بوونه‌وه‌ره‌ بوو که‌ خۆیی حه‌شار دابوو له‌ گۆره‌ویه‌کان دا... هه‌ر که‌س ده‌هاته‌ لای لێی ده‌پارایه‌وه‌ و دیگووت "وه‌ره‌ ده‌رێ مازوو.."

مازوو هیچ که‌ نه‌ده‌هاته‌ ده‌ره‌وه‌ به‌رده‌وام ئه‌م گۆره‌وی و ئه‌و گۆره‌وی به هه‌ڤاڵانی خۆی ده‌کرد.. له‌ ناکاو شۆڕش تێک چوو.. مازوو بزر بوو.. مازوو له‌ پڕیک گوم بوو نه‌ له‌ مه‌سنجر نه له‌ بلاگه‌که‌ی نه له‌ نێو گۆره‌ویه‌کان دا ده‌رنه‌که‌وت..

مازوو بوو به کاریزما.. هاوڕێیانی بۆنی به‌رد و ئاو و کانیاو و مووچه‌ و مه‌زرایان ده‌کرد و به‌رده‌وام گۆره‌ویان ده‌کڕی که‌ به‌ڵکوو له‌ نێو یه‌کێکیان دا بیدۆزنه‌وه‌.. 

به‌ڵام وا ئێستا مازوو سێ مانگه‌ دیار نیه‌؟؟!! ئاخۆ چی به‌ سه‌ر هاتبێ؟؟!!

به‌ڵام مازوو گیان! به راستی بێ تاقه‌تت بووین!! هیوادارم له‌ پێشدا نه‌گیرابی ئه‌گه‌ر گیراوی زه‌نگ بده‌ بۆ (لوله‌ بازکنی)، دواتر هیوادارم نه‌مردبی!! ئه‌گه‌ر مردبی ئیتر هیچمان له‌ ده‌ست نایه‌ت.. چونکا نه‌و‌توانی وه‌سیه‌ت نامه‌یه‌ک بنووسی هه‌ر خۆم چاکم کرد که‌ وه‌سیه‌ت نامه‌یه‌کم نووسی..

ئه‌و دوو مریشکه‌ش (سه‌رخڕ و سه‌ره‌خه‌ر)که‌ بانگه‌وازم بۆ کردن و هه‌ر نه‌هاتنه‌وه‌ چاک بزانن، وه‌ک تۆیان پێ ناکرێ.. که خۆیان بکه‌ن به‌ کاریزما.. به‌ڵام جارێ ئاگام لێیانه، که چۆن‌ له‌م کون و قوژبنانه‌دا هه‌لده‌ترووشکێن بۆ هێلکه‌ کردن؟؟ ئه‌م جاره‌ ئه‌گه‌ر نه‌یه‌نه‌وه؛‌ ئاو کوڵاتوو ده‌که‌م به سه‌ریان دا و ئاوه‌ رووتیان ده‌که‌م.. و فاتێحایه‌کیان بۆ داده‌خه‌م.. (به‌ڵام به‌ ئه‌سته‌م دایده‌خه‌م نه‌وه‌ک بشکێ..)

به‌ڵام مازوو گیان ! وا ئێستا که‌ سێ مانگه‌ نه‌ماوی به‌ڵێن ده‌ده‌ین به خۆت و مانیفسته‌که‌ت، به‌ڵێن ده‌ده‌ین به ماڵه‌ چۆڵ و هۆڵه‌که‌ت .. به‌ڵێن ده‌ده‌ین به‌ قه‌شمه‌رئاوای سه‌ربه‌رز.. که‌ رێگا و ئامانجی به‌رزت بپارێزین.. دوژمنانیش چاک بزانن که ئه‌گه‌ر هه‌زاری وه‌ک تۆ و ئه‌و دوو مریشکه‌ش (سه‌رخڕ و سه‌ره‌خه‌ر)نه‌مێنن، ئه‌وا به ته‌نێ خۆم ئاوایی ده‌پارێزم و  ناهێڵم به‌ر (کوچه‌ تراشی) بکه‌وێت..

به‌ بۆنه‌ی خۆشه‌ویستی مازووه‌وه‌، ئه‌م بابه‌ته‌شم له‌ "قه‌شمه‌رئاوا" دا داناوه‌..

وێنه

بۆ ماوه‌یه‌کی دوور و درێژ سه‌یری ئه‌م وێنانه‌م کرد.. و به‌راستی که‌ کاری کرد له‌ ناخم دا...

هاتن به‌ ده‌سی خـۆم نه‌بوو هێنـایانـم
ده‌رچوونه‌ ده‌ریش چۆن و که‌یه‌؟ نازانم

سه‌د خۆزگه‌ نه‌هاتبام ، نه‌چووبام ، نه‌ببام
له‌م گێـره‌ و کێشـه‌دا ڕه‌حه‌ت با گیانــم                                                          "خه‌ییام"

من و خوێندنه‌که‌م(3)

من و خوێندنه‌که‌م(3)

ناوه‌ندی په‌روه‌رده‌ی مامۆستایانی شه‌هید ره‌جایی شاری ورمێ له‌ ساڵی 1360ی هه‌تاوی، یه‌عنی گه‌رمه‌ی شه‌ڕه‌که‌ی ئێران و عێراق کراوه‌ته‌وه‌. ئه‌م ناوه‌نده‌ که‌ تایبه‌ت به په‌روه‌رده‌ی مامۆستایه‌، وه‌ک باقی ناوه‌نده‌کانی ئێران بریتیه‌ له‌ چه‌ند شوقه‌یه‌ک وه‌ک جێگای نووستنی قوتابیان، که‌ بۆ هه‌موو شتێک ده‌بێ ته‌نیا بۆ حه‌وانه‌وه‌ نه‌بێ،‌ چوونکا هه‌ر ژوورێک حه‌فده‌ تا بیست که‌سی تێدا ده‌ژی.

شوێنی خواردنه‌کشمان تاراده‌یه‌ک پیس و پۆخڵ، چێشته‌کانیشمان که‌ ئیتر هیچ باسیکی ناوێ که‌ چه‌نده‌ ناحه‌زن به‌ڵام چوونکا زۆربه‌ی نیمچه‌ مامۆستاکانی داهاتوو له‌ چینی لاخوار و که‌م ده‌سه‌ڵاتی کۆمه‌ڵگا هاتوون،(یه‌کێک نه‌زانێ خۆم بورژوام) وه‌ها ده‌می بۆ ده‌ته‌قێنن و ده‌س به‌رز ده‌که‌نه‌وه‌ شووکرانه‌ بژێری ده‌که‌ن ئه‌ڵێت چێشتیان نه‌خواردوه‌ هه‌ر ئه‌م چێشته‌ گه‌رم کراوانه‌ نه‌بێ.. چایه‌که‌شی پریان کردووه‌ له‌ کافوور و زه‌ردی زه‌رده‌...  وه‌ک شێخ ره‌زا(ع) ده‌فرمێ:"چایه‌که‌ی مامه‌ غه‌فورم ئه‌وه‌نده‌ زه‌رده‌ به‌ دوو تڕ گه‌رم ده‌بێ" به‌ڵام ئه‌م چایه‌ به‌ یه‌ک تڕیش گه‌رم ده‌بێ..

چه‌ند که‌سێکمان ویستمان له‌ بارودۆخ و گرانی خوارده‌مه‌نیه‌کان ناڕه‌زایه‌تییه‌ک ده‌بڕین، هێج که‌ باری خواردنه‌کان هه‌ر فه‌رقی نکرد به‌ڵکوو خواردنی نیوه‌ڕوان که‌ پێشتر به 1000تمه‌ن بوو، کردیان به 1200 تمه‌ن!! "بۆ ریش چووین و سمێڵیشمان نا له‌با‌نی"...

کتێبخانه‌یه‌کی سوونه‌تیشمان هه‌یه‌ که‌ به ره‌وشی کۆن ئیداره‌ ده‌کرێ و هه‌ر قووتابیه‌ک بیهه‌وێ په‌رتووکێک وه‌ر بگرێ ئه‌بێ ئه‌وه‌نده‌ به ناو فایله‌کان دا بگه‌ڕێ که‌ له‌ بیریشی ده‌چێته‌وه‌ بۆ چی هاتووه‌..

شوینی وه‌رزش و یاری کردنمان ئه‌وه‌نده‌ دواکه‌وتووانه‌یه‌ که‌ ته‌نانه‌ت بێزم دێت هه‌ر باسیشی لێ بکه‌م.. تۆپێک ده‌ده‌نه‌ ده‌ستمان و ئاده‌ی ده‌سه‌ به‌ش بکه‌ن به‌تێکرا مامۆستایانی 22 تا 45 ساڵانمان شوێن تۆپ ده‌که‌وین، وه‌ک منداڵیمان که‌ به‌رده‌وام مامۆستای وه‌رزشمان ئه‌م کاره‌ی ده‌کرد، لێره‌ش دا هیچ فه‌رقیکی نه‌کردوه‌.. ئیتر‌ فێر کردنی ته‌نانه‌ت چۆن شه‌ق لێدانێکشمان نیه‌.. له‌ کاتی تاقیکردنه‌وه‌مان دا ده‌بێ به سه‌ر شلنگێک(سۆنده‌)یه‌ک هه‌ڵ به‌زین و داخه‌ینه‌وه‌ له‌ ماوه‌ی 30چرکه‌دا.. ئه‌مه‌ش یاری و وه‌رزشه‌که‌شمان!!!!!

ناوه‌رۆکی وانه‌کانی ئێمه‌ که‌ خه‌ریکی خوێندنی لقی 'دینی و عه‌ربی'ن زۆربه‌یان باسی 'کلام و فلسفه‌ و عرفان و تفسیر و سیره‌ی پیامبر و معصومین' به‌زۆریش له‌ بیرۆکه‌کانی 'مطهری و طباطبایی' که‌ڵک وه‌ر ده‌گرن... وه‌ک هه‌وێنێکش تۆزێک عه‌ره‌بێشمان پێ ده‌ڵێن که‌ قه‌ناحه‌ت هه‌بێ ئه‌و ده‌مانه‌ی که‌ له‌ دوا ناوه‌ندی بووم پتر عه‌ره‌بیم ده‌زانی تا ئێستا !!!!

مامۆستاکانیشمان وه‌ک شێوازی مامۆستاکانی ئێران زۆربه‌ی کات به ده‌س ئه‌م بێسه‌وادی ئێمه‌وه‌ گیر ده‌که‌ن و له‌ وڵام دانه‌وه‌ دا ده‌مێننه‌وه‌.. بۆ نمونه یه‌کێکیان رۆژێک ده‌هه‌ویست باسێکمان بۆ بکات به‌ڵام قوتابیه‌کان رازی نه‌ده‌بوون به‌و شته‌ی که‌ مامۆستا ده‌ی کووت.. هه‌ر بۆیه‌ مامۆستا به ناچاریه‌وه‌ کووتی:"ئێوه‌ خۆ له من موسڵمان تر نین؟؟ سه‌رمان سڕ مابوو له‌م شته‌ که‌ وتی.. درێژه‌ی پێدا و کوتی:"ئاخر من ریشم هه‌یه‌ و ئێوه‌ نیتانه" !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

له‌ ئێران دا له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی که‌ خوێندن تا راده‌یه‌کی زۆر بێ بایه‌خ بووه‌، یان باشتره‌ بڵێم ئاستی وه‌رگرتنی مه‌دره‌ک له‌ پێشکه‌وتن دایه‌؛ تا راده‌یه‌ک که هه‌ر بنه‌ماڵه‌یه‌ک سێ- چوار ماسته‌ر(لیسانس) بێکاریان هه‌یه‌ که‌ له کیسه‌ی بابیان ده‌خۆن.. هه‌ر بۆیه‌ ها‌تن به‌ره‌و رووی ئه‌م ناوه‌ندانه‌ به شێوه‌یه‌کی سه‌رسووڕهێنه‌ر له‌ په‌ره‌ سه‌ندن دایه‌. چوونکا هه‌ر قوتابیه‌ک که‌ دێت بۆ ناوه‌ندی بارهێنانی مامۆستا هه‌ر له‌ هه‌وه‌ڵی ده‌رس خوێندن، تاکوو سی ساڵ دوای ئه‌وه‌ی که‌ خه‌ریکی ده‌رس کووتنه‌وه‌یه‌، مووچه‌ی هه‌یه‌.. ته‌نیا مه‌رجێک بۆ درێژه‌ دان به مامۆستای ئه‌وه‌یه‌ که‌ وه‌ک مه‌ڕ سه‌ر داخه‌یت و کارت به کاری که‌س و هیچ شتێکه‌وه‌ نه‌بێت و تا سه‌ر ئێسقان گه‌مژه‌ش بیت.. ئه‌گه‌ر له‌مه‌ زیاتر بیرێکی ترت هه‌بێ، بڕاوت هه‌بێ که‌ وه‌ لات ده‌نێن ئه‌گه‌ر 20ساڵیشت کار کرد بێ!!!!!!

ته‌واو

من و خوێندنه‌که‌م (2)

شاری ورمێ به کوردی، به فارسی ارومیه‌ و رضائیه‌.. هه‌ڵکه‌وتوو له‌ باکووری رۆژئاوای ئێران و رۆژهه‌ڵاتی کوردستانی گه‌وره‌یه‌.. ئه‌م شاره‌ وێده‌چێ 40تا50 له‌سه‌دی کورد بن.. کورده‌کانی ئه‌م گه‌وره‌ شار‌ی کورده‌، (به داخه‌وه)‌ ئه‌م شاره‌ به هی خۆیان نازانن و وه‌ک غه‌ریبه‌ و میوان له‌م شاره‌ ده‌ڕوانن.. شار به ته‌واوی مۆرکی ئازه‌ری به خۆی گرتووه‌ و له‌ کورد و کوردایه‌تی هیچ خه‌به‌رێک نیه‌.. ته‌نیا نیشانه‌ی کورد بوون هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ ماوه‌ که‌ جار به جار ژنه‌ کورده‌کان ده‌بینی له‌ نێو بازاڕ که‌ به جلی هه‌زار ره‌نگی کوردیه‌وه‌ دێنه‌ ده‌ره‌وه‌ و مانتۆیه‌کیان به سه‌ر کراسه‌که‌یان دا کردوه‌ یان پیاوه‌ به‌ ته‌مه‌نه‌کانیان که‌ کۆت و شه‌ڵواریان له‌ به‌ر کردوه‌ و جامانه‌یه‌کیش به‌ سه‌ریانه‌وه‌!!! ئه‌م دیمه‌نانه‌ ئه‌وه‌نده‌ پارادۆکس ده‌خاته‌ مێشکته‌وه‌، که‌ بێزت له‌ کورد و کوردایه‌تی دێت...

ئیتر هیچ خه‌به‌رێک له‌ نووسین و خوێندنه‌وه‌ی کوردی نیه‌.. ئه‌گه‌ر هه‌شبێت به‌ ده‌گه‌مه‌ن!! له‌ به‌ر مارکی (تجزیه‌طلب) که‌ ته‌نها بۆ کورد داتاشراوه،‌ شاراوه‌یه‌..

کورده‌کانی ئه‌م شاره‌ زۆربه‌یان بادینین که‌ جیا ده‌کرێنه‌وه‌ به دوو لقی شکاکی و هه‌رکیانی.. زاراوه‌کانی دیکه‌ی کوردیش وه‌ک سۆرانی لقی موکریان به رێژه‌یه‌کی به‌رچاو ده‌بینرێن.. سه‌یر و سه‌مه‌ر ئه‌وه‌یه‌ که‌ زۆربه‌ی کورده‌کانی ئه‌م شاره‌ زمانی ئازه‌ری به پاراوی ده‌زانن به‌ڵام درێغ له‌ ئازه‌ریه‌ک که‌ کوردی بزانێت.. ئه‌م ناوچه‌یه‌ی که‌ ئێمه‌ی لێی داده‌نیشین کوردن هه‌ر کات ده‌ڕۆم بۆ نانه‌واخانه؛ هه‌ر که‌س که‌ دێت ده‌پرسێت بۆ ئاخر نه‌فه‌ر به ئازه‌ری ده‌پرسێت!!! ده‌شزانێ که‌ ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ وه‌ستاون بۆ نان کوردن نه‌ک ئازه‌ری...

کورده‌کانی ئه‌م شاره‌ له‌ بواری ماڵیه‌وه‌ یان زۆر ده‌وڵه‌مه‌نن یان زۆر فه‌قیرن.. ده‌وڵه‌مه‌نه‌کان مووچه‌ و مه‌زرا و باخی باشی ترێ و سێویان هه‌یه‌..بازێکیشیان له‌ ڕێی کڕین و فرۆشتنی ماده‌ سڕکه‌ره‌کان و خواردنه‌وه‌کان(مشروبات)ده‌وڵه‌مه‌ند بووگن.. فه‌قیره‌کانیش به زۆری خه‌ریکی ده‌س فرۆشی مه‌وادی موخه‌در و له‌ش فرۆشین !!!!

له‌ بواری که‌ش و هه‌واوه‌، ئه‌م شاره‌، زستانێکی سارد و هاوینێکی فێنکی هه‌یه‌.. خه‌ڵکی ورمێ زۆربه‌یان جوان چاکن.. قژیان کاڵ و چاویان شین و سه‌وزه‌ و له‌ به‌ره‌که‌تی هێرشی عه‌ره‌به‌کانیشه‌وه‌ سه‌ر ڕه‌ش و روومه‌ت ره‌ش و ئه‌سمه‌ر و چاو ره‌شیش که‌م نین..

له‌ بواری چالاکی فه‌رهه‌نگی و کۆمه‌ڵایه‌تیه‌وه‌ زۆر له‌ پاشن.. تا راده‌یه‌ک که‌ زۆربه‌ی کورده‌کان ته‌نانه‌ت نووسین و خوێندنه‌وه‌ی کوردی نازانن.. هه‌ر وه‌ها ئازه‌ریه‌کانیش!!! خه‌ڵکی ئه‌م شاره‌ به تێکرا رێزی میوان و غه‌ریبه‌ و ریش سپی و سه‌ر پیه‌کان ده‌گرن.. و ته‌نها شارێکی دوونه‌ته‌وه‌یه‌ که‌ له‌ چاو باقی شاره‌ ئازه‌ری نشین و کوردنشینه‌کان، که‌مترین کێشه‌ی نه‌ته‌وایه‌تیان هه‌یه‌..

له‌ باری ئایینه‌وه‌ ئه‌م شاره‌ ته‌نها شارێکی ئێرانه که‌ رێژه‌یه‌کی به‌رچاو گاوری تێدا ده‌ژی و حه‌فتانه و ساڵانه رێ و ره‌سمی ئایینی خۆیان به‌ڕێوه‌ ده‌بن.. یه‌کێک له‌ کلێسه‌کانیان ناوی کلێسه‌ی "نه‌نه‌ مه‌ریه‌م"ه‌

کورده‌کان سونین و ئازه‌ریه‌کانیش شێعه‌ن..

یه‌کێک له‌ سه‌یرانگاکانی ورمێ شوێنێکه‌ که‌ پێی ده‌ڵێن "به‌ند" که‌ زیاتر لایه‌نی پیشان دانی ماشێنه‌کان و فیز کردن به ماشێنه‌کانیانه‌وه‌ زیاتر زه‌ق و به‌رچاوه‌ تاکوو رابواردن.. هه‌رچه‌نده‌ که‌ رابوواردن و بزه‌ و خۆشی و پیکه‌نێن له‌ ئێران دا هه‌ر نه‌ماوه‌..

کۆتایی به‌شی دووهه‌م

من و خوێندنه‌که‌م (1)

من و خوێندنه‌که‌م (1)

ئه‌وا دوا به داوی ئه‌وه‌ی که‌ به‌ تاقیکاریه‌ک که‌ پێی ده‌ڵێن کنکوری فرهنگیان تاقی کرامه‌وه‌.. به‌ شێوه‌یه‌کی سه‌ر سووڕهێنه‌ر ده‌رچووم (له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی ده‌ڵێم سه‌رسووڕهێنه‌ر، چوونکا ته‌نانه‌ت کتێبیشم نه‌بوو بۆ خۆ ئاماده‌کردن. یانێ هه‌ر وه‌ک فشقیاتێک رۆشتم بۆ ئه‌م تاقیکاریه‌... به ته‌مای ده‌رچوون نه‌ڕۆشتبووم)

که‌ چی ده‌رچووم..بۆ ئه‌وه‌ی درێژه‌ بده‌م به‌ خوێندنه‌که‌م و ئاستی زانیاری خۆم به‌رمه‌ سه‌ر!!!! به‌ڵام هیچ که‌ ئاستی زانیاریم نه‌چووه‌ته‌ سه‌رێ!! به‌ڵکوو وه‌ک زه‌ختی نه‌خۆشیش به‌رده‌وام له‌ دابه‌زین دایه‌..

ده‌رسه‌کانمان له‌ دوو رۆژ دا دابه‌شیان کردوه‌، یعنی سه‌ر له‌ به‌یانی رۆژی شه‌مه‌ تاکوو ئێواره‌ی رۆژی یه‌ک شه‌مه‌.. جا تێ ترنجانه‌ی ده‌رسه‌کانمان له‌ به‌ر ئه‌وه‌یه‌ که‌ زۆربه‌ی ئه‌و مامۆساتایانه‌ی که‌ له‌گلمانن وه‌ک خوێندکار؛ ده‌بێ له‌ قوتابخانه‌کانی شاره‌کانی خۆشیان ده‌رس بڵێنه‌وه‌.. بێجگه‌ له‌ من و چه‌ند که‌سێکی تر.. جا خۆ من که‌ نیشته‌جێی ئه‌م شاره‌ نیوه‌ کورده‌ واته‌ ورمێ م؛ دوای ئه‌و دوو رۆژه‌، ده‌بێ دوو رۆژیش بحه‌وێمه‌وه‌.. نه‌.. نه‌.. وا نه‌زانن له‌ به‌ر ئه‌وه‌یه‌ که‌ ده‌رسه‌کانمان زۆرن و پیا رانه‌گه‌ین و مامۆستاکانمان زه‌خت ئه‌خه‌نه‌ سه‌رمان نه‌.. به‌ ڵکوو به‌ پێچه‌وانه‌ی ئه‌مه‌وه‌ ئه‌وه‌نده‌ به‌تاڵین .. که‌ به‌ ته‌واوی وه‌ڕه‌ز ده‌بین به ده‌س ئه‌و ده‌رسه‌ هیچ و پووچ و دوور له‌ ناوه‌رۆکانه‌مانه‌وه‌‌..

سه‌ره‌تا له‌ سه‌ر ئه‌م شاره‌ و ئه‌م ناوه‌نده‌ و دواتریش له‌ سه‌ر مامۆستاکان و قوتابیه‌کان و وانه‌کانمان و ناوه‌رۆکیان بۆتان دێمه‌ ئاخافتن..

بۆ ئه‌وه‌ش ده‌ینووسم که ساڵانی داهاتووی ژیانم چاو له‌م گێژاوه‌ی ژیانم بکه‌م که‌ چلۆن باشترین کاته‌کانی ژیانم به فیڕۆ رۆشت و منیش هیچ کاریگه‌ریه‌کم له‌ سه‌ر چاره‌نووسی خۆم نه‌بوو..

کۆتایی به‌شی هه‌وه‌ڵ

مه‌نووچێهر پووردڵ

 مه‌نووچێهر پووردڵ له‌ هاوینی ساڵی 1366ی هه‌تاوی له‌ شاره‌ جوانه‌که‌ی مه‌هاباد له‌ دایک بووه‌.

12 ساڵان ده‌بێ که‌ چیرۆکی "مێشک کامپیوتری" ده‌نووسێ. و دێته‌ ناو جه‌رگه‌ی ئه‌ده‌بی کوردی. شاعیری به‌ڕێز کاک ره‌سووڵ عه‌بدوڵا نیژاد له ته‌مه‌نی 14 ساڵیدا به جوانی فێری نووسین و خوێندنه‌وه‌ی کوردی ده‌کا. 16ساڵان ده‌بێ که‌ یه‌که‌مین به‌رهه‌می به ناوی "رزگاری"پێشکه‌ش به‌ ئه‌ده‌بی منداڵان کردووه‌. پاشان له‌ ته‌مه‌نی 18 ساڵی دا دووهه‌مین به‌رهه‌می به ناوی "ئامانج و ئاوات" چاپ کردووه‌. له ته‌مه‌نی 19 ساڵیدا بوه‌ته‌ ئه‌ندامی ئه‌نجوومه‌نی نووسه‌رانی ئێران. له ساڵی 2008 دوو به‌رهه‌می وه‌رگێڕاوی له شاری هه‌ولیر به چاپ گه‌یاندووه‌.

رێزدار مه‌نووچێهر پووردڵ ئێستا له‌ ورمێ خه‌ریکی خوێندن له‌ رشته‌ی مه‌هه‌ندیسی ئه‌له‌کترۆنیکه‌.

به ناوی ده‌سته‌ی نووسه‌رانی "خاتوون" و سه‌رجه‌م ئه‌ندامانی ئه‌نستیتۆی ئه‌حمه‌دی خانی له‌ شاری ورمێ؛ هیوای سه‌رکه‌و‌تن و گه‌شه‌ سه‌ندنی هه‌ر چی زیاتر، بۆ ئه‌م نووسه‌ر و وه‌رگێڕه‌ی کورد‌ ده‌که‌ین. هیوادارین نمونه‌ی لاوانی سه‌رکه‌وتووی کورد به‌رده‌وام له‌ زیاد بوون دابێ. بۆ خزمه‌ت به‌ مرۆڤایه‌تی و نه‌ته‌وه‌ی کورد.

به‌رهه‌مه‌ له‌ چاپ دراوه‌کانی کاک مه‌نووچێهر پووردڵ بریتین له :

    رزگاری

   ئامانج و ئاوات

   مه‌زرای گیانه‌وه‌ره‌کان

     به‌فرین و حه‌وت فچقییله‌کان

هه‌ر له‌ به‌ر ته‌ماته‌یه‌(خۆراکی دوێنێی هه‌ژاران و خۆراکی ئه‌مڕۆی ده‌وڵه‌مه‌ندان)!!

   ئاخۆ به‌ش کیلـۆیه‌ک ته‌ماته‌ی ۲۸۰۰ تمه‌نی هێنابێته‌وه‌؟؟؟!!!

لاوان وه‌رن با جێ نه‌مێنن له‌ بزووتنه‌وه‌ی کورد دژی کورد!!

هونه‌رمه‌ندی گۆرانیبێژی کورد دارین زانیار، گه‌نجێکی به ڕه‌چه‌ڵه‌ک کورده‌ له‌ 2-6-1987دا له‌ سوید، له‌ دایک بووه‌. دارین هه‌روه‌كوو خۆی بۆ میدیاكان باسیده‌كات هه‌ر له‌ ته‌مه‌نی 3 ساڵییه‌وه‌ حه‌زی له‌ هونه‌ری مۆسیقا هه‌بووه...

هه‌ر چه‌نده‌ دارین زانیار له‌دایکبووی وڵاتی سویده‌ به‌ڵام له‌ دڵه‌وه‌ لاوێکی کورده‌ و له‌ کاتی تاقیکردنه‌وه‌یدا له‌ به‌رنامه‌ی ئیدۆل ئاڵای کوردستانی ده‌کرد به‌سه‌ر سنگیه‌وه‌، ته‌نانه‌ت هه‌ندێک له‌ سویدیه‌کانیش له‌ خۆشه‌ویستی دارین ئاڵای کوردستانیان ده‌شه‌کانده‌وه‌.

دارین له‌ ماوه‌ی هاتنه‌ نێو گۆڕه‌پانی هه‌نه‌ره‌وه‌، سێ ئه‌لبۆمی گۆرانی هه‌یه‌ که‌ به‌ زمانی ئینگلیزی وتراوون. هۆنراوه‌ی هه‌ندێک له‌ گۆرانیه‌کان هی دارین خۆیه‌تی و چه‌ندین هۆنراوه‌شی له‌ لایه‌ن هۆنراوه‌نووسانی جیهانیه‌وه‌ بۆ نووسراوه..

دارین زانیار له‌ ساڵی 2007دا باشترین خه‌ڵات وه‌رده‌گرێت و هه‌ڵده‌بژێرێت  به‌ باشترین كوردی ساڵی 2007، به‌هۆی سۆز و خۆشه‌ویستی خه‌ڵكی وڵاتی سوید بۆ دارین-ی سوپه‌ر ستار 4 هه‌زار سویدی ناوی منداڵه‌كانیان ناوه‌ (دارین)و وشه‌ی (دارین) له‌ فه‌رمانگه‌ی باری كه‌سێتی ئه‌و وڵاته‌ جێگیركراوه‌ وه‌ك لایه‌ك و له‌سه‌روو ئه‌مانه‌شه‌وه‌ ئه‌م ئه‌ستێره‌ به‌هره‌مه‌نده‌ تا ئێستا ده‌یان خه‌ڵاتی پێدراوه‌ به‌هۆی لێهاتوویی له‌ بواری هونه‌ره‌كه‌یدا ..

هه‌روه‌ك خۆشی ئاماژه‌ی پێدا جارێكیان له‌ سوید ده‌ستنیشانده‌كرێت كه‌ خه‌ڵات بداته‌ هونه‌رمه‌ندی گۆرانیبێژی ئه‌مه‌ریكای لاتین (شاكیرا)و هه‌ر له‌وێشدا خۆی پێده‌ناسێنێ... ئه‌م لاوه‌ هه‌ژده‌ ساڵه‌ بۆته‌ هێمای مه‌زنی لاوی کورد له‌ سوید...

  

دارین له‌ دیمانه‌یه‌كدا له‌گه‌ڵ ته‌له‌فزیۆنی (TISHK-TV) له‌ شه‌وی 5-6/2/2007، ئاماژه‌ی به‌وه‌ دا که‌ ده‌نگی مایکڵ جاکسۆن وتامی پیزا و کۆلا له‌ ده‌نگی حه‌سه‌ن زیره‌ک و تامی یاپراخ و ماستاو خۆشتره‌ به‌لایه‌وه‌.. پێشکه‌شکاره‌ حیزبییه‌که‌، به‌ چاوێکی به‌رته‌سکانه‌ و ناوچه‌گه‌رایانه‌ی حیزبییه‌وه‌‌!! گه‌ندترین پرسیاری ئه‌وه‌ بوو:" tishk tvیان ."roj tv  ، به‌ڵام دیاره‌ که‌سێک که‌ له‌ سه‌ر سفره‌ی که‌سێک دانیشتبێت قه‌د ناڵێ ده‌ستان خۆش نه‌بێ بۆ خواردنتان ئه‌ویش گووتی:" tishk tv" جا سه‌یری ئه‌و مێشکه‌ بچووکه‌ی کورد بکه‌!!! سه‌یری ئه‌و هه‌ڵسه‌نگاندنه‌..

هه‌روه‌ك خۆی وتی:" به‌نیازه‌ سه‌ردانی كوردستان بكات و وتیشی كه‌ ئه‌و كوردی سوید و كوردی هه‌موو دنیای خۆشده‌وێت هه‌روه‌ها كوردستان و سویدی زۆر خۆشده‌وێت و حه‌ز به‌ خه‌ڵكی كوردستان ده‌كات.." به‌ڵام چۆن ده‌بێ که‌سێک ناوی کورد بێنێت و ئاگای له‌ رق و کینه‌ و دووبه‌ره‌کی نه‌بێت.. بۆیه‌ ئه‌وا که‌ناڵه‌ کوردیه‌کانیش هه‌وڵ ده‌ده‌ن ئه‌وانه‌ی وان له‌ هه‌نده‌ران ئه‌وانیش فێری دووبه‌ره‌کی بکه‌ن.. ئه‌گینا له‌ بزووتنه‌وه‌ی کورد دژی کورد جێ ده‌مێنن!!

 ماوه‌ته‌وه‌ بڵێین هیوادارین نموونه‌ی (دارین)مان زۆر بێت، چونكه‌ ئه‌و له‌ رێگای هونه‌ره‌كه‌یه‌وه‌ كورد و كوردستانی ناساندووه‌ به‌ ئه‌وروپاو جیهان، كه‌ ئه‌مه‌ش خۆی له‌ خۆیا خزمه‌تێكی گه‌وره‌یه‌ به‌رامبه‌ر نیشتمان و نه‌ته‌وه‌كه‌ی... به‌ڵام که‌ناڵه‌ خۆێڕیه‌کانمان له‌ رێگه‌ی دوو به‌ره‌کی و سنوورکێشانی حیزبایه‌تی هه‌زارانی وه‌ک دارین کاول ده‌که‌ن..

ماهواره‌ دزین

ئه‌وا دیسان ده‌ڵه‌ دزه‌کانی نیرووی ئینتیزامی ده‌ستیان دایه‌ دزییه‌کی دیکه‌ ئه‌م جاره‌ روویان له‌ ماڵی ئێمه‌ و دراوسێکانمان کرد. و دوێنی له‌ کاتێک دا که‌ خۆمان له‌ ماڵ نه‌بووین رۆشتوونه‌ته‌ سه‌ربانی ماڵه‌که‌مان و ساج و LNB ی سه‌ته‌لایته‌که‌یان دزیوین. هه‌ر وه‌ک جاران که‌ بیره‌ و ویسکی و خواردنه‌وه‌کانییان به خه‌ڵکه‌وه‌ ده‌گرت و خۆیان ئه‌یان خوارد یان هه‌ر بۆ خۆیان ده‌یان فرۆشت!!! ئه‌م جاره‌یان که‌س نازانێ ئه‌م ساج و LNB یانه‌ له‌ کوێ ده‌فرۆشن...

ئه‌وا که‌س نازانێ ئه‌بێ تا که‌ی ئه‌و به‌رنامه‌ ناحه‌زانه‌ی ته‌له‌ڤیزیونه‌کانی ئێران چاو  لێ بکه‌ین....

پێڵاو

قه‌شمه‌ر ئاوا، ئاوه‌دان کرایه‌وه‌..

به‌ هه‌وڵ و تێکۆشانی هاوڕێیان و تێکۆشه‌رانی گه‌ل و نیشتمان ئه‌وا ئه‌م جاره‌ش پیلانی دوژمنانی مه‌کته‌بی قه‌شمه‌ریسم پووچه‌ڵ کرایه‌وه‌  و جارێکی تر قه‌شمه‌رئاوا، ئاوه‌دان کرایه‌وه‌...

دوا به دوایی ئه‌وه‌یی که‌ قه‌شمه‌رئاوا تووشی قه‌یرانی ئه‌نفال بوویه‌وه‌، ئه‌وا نه‌وه‌کانی داهاتووی ئه‌م مه‌کته‌به‌ له‌ مێژینه‌ی کورده‌ قۆڵیان هه‌ڵماڵیوه‌ به‌ درێژه‌ پێدانی قه‌شمه‌ری و قه‌شمه‌ریسم له ژێر دروشمی "دونیا یانێ تڕهات ، باقییه‌که‌ی قسه‌ی قۆڕه‌".

بۆ سه‌ردان و نووسینی بابه‌ت سه‌ردانی ئه‌م ناو نیشانه‌ بکه‌...

ناونیشان : دۆڵی بلۆگفا، ته‌نیشت خونچه‌ پشکووتوه‌که‌ی قه‌شمه‌ر، ماڵی قه‌شمه‌ریسته‌کان، قه‌شمه‌ر ژوماره‌ 2

 یان http://qeshmer2.blogfa.com

ڕه‌نگدانه‌وه‌ی شه‌ڕه‌ خواردنه‌که‌ی ره‌جه‌ب و جه‌ماعه‌ت

 

سه‌رچاوه‌یه‌ک له ژنه‌که‌ی بووشه‌وه‌ رایگه‌یاندوه‌، که‌ جورج ده‌م و فڵقی به‌ هۆی خواردنی پیازێکی گه‌رم و چه‌وره‌وه‌ سووتاوه‌.. ژنه‌که‌ی کاتێک به‌م کاره‌ساته‌ی زانی که‌ جورج ناتوانێ ماچی بکات.. ئه‌م پیازه‌ وا دیاره‌ ئه‌وه‌نده‌ گه‌رم و چه‌ور و سۆڵ بووه‌ که‌ جورج ته‌نانه‌ت قوونیشی ده‌سۆڵێته‌وه‌...

ڕه‌جه‌ب و عه‌به‌ گول به‌ هۆی ئه‌وه‌ی که‌ تووشی دڵه‌ڕاوکێیه‌کی له‌ ڕاده‌ به‌ده‌ر بووبوون.. و له‌و لاشه‌وه‌ ده‌یانویست زۆر بخۆن و هه‌ر بۆیان نه‌ده‌خوورا.. کاتی نووستنیش به‌رده‌وام به‌ خۆی ده‌گووت:" ئه‌م شه‌و پڕ به‌ چاوم ده‌خه‌وم".. به‌ڵام ته‌نیا توانیان یه‌ک کاتژمێر بخه‌ون ئه‌ویش ئه‌وه‌نده‌ خه‌ویی ناخۆشیان بینی.. گوویان بخواردایه‌ له‌و خه‌وتنه‌ش باشتر بوو.. له‌ خه‌ویاندا هه‌ر ده‌م منداڵێکی کوردیان ده‌بینی به‌ پێنووسێکی درێژه‌وه‌.. و پێیانی ده‌گووت:"هاتووم تۆڵه‌ی خۆم بکه‌مه‌وه‌".

عه‌به‌ گول بۆ سبه‌ی سه‌فه‌رێکی به‌ ده‌سته‌وه‌ بوو بۆ ئافریقا، مه‌جبوور بوو سه‌فه‌ره‌که‌ی هه‌ڵ وه‌شێنێته‌وه‌.. و بڕوات به‌ دوای کێشانی دیانی عه‌قڵی دا که‌ دوێنێ شه‌و ده‌ویست پاروویه‌کی پێ بخوات و هه‌ر پێی نه‌خوورا..

بۆ ئۆلمێرت برووسکه‌یه‌ک لایی حه‌زره‌تی یه‌عقووبه‌وه‌ هاتبوو.. " ئه‌ی ئۆلمێرت تۆ نه‌ده‌بووایه‌ له‌و خواردنه‌ت بخواردایه‌.. ئه‌و نه‌ته‌وه‌ نه‌ته‌وه‌یه‌کی پاکن، داوای وڵاتی خۆیان ده‌که‌ن.. وه‌ک ئێمه‌. به‌ڵام ئێمه‌ به‌ وڵاتی خۆمان و به‌ سه‌ر به‌خۆیمان گه‌یشتین.. ئه‌و نه‌ته‌وه‌ که‌ پێیان ده‌ڵێن کورد ئازاریان بۆ که‌س نییه‌.. و نابێ که‌س پێ به‌ کلکیان دا بنێ، چونکوو لێی ده‌بن به‌ ئه‌ژدیها.. خۆ ئه‌وان فه‌له‌ستینیه‌کان نین که‌ ساڵه‌های ساڵه‌ له‌ گۆشت و مۆخیان ده‌خۆی.. ئه‌وا من له‌ لایه‌ن تۆوه‌ بڕیارم داوه‌ به‌ خودای هه‌ژده‌ هه‌زار عاله‌م که‌ تووشی نه‌خۆشینت نه‌کا، و پێیم کووتوه‌ که‌ جارێکی تر گووی وه‌ها ناخۆیت و به‌شداریی ئه‌م جۆره‌ میوانیانه‌ ناکه‌یت.."

مام جه‌لال تووشی ئیسحالی و زه‌حیریه‌کی له‌ ڕاده‌ به‌ده‌ر هاتووه‌.. به‌ هۆی ئه‌وه‌ی بۆ مه‌زه‌ی شه‌رابه‌که‌یان شتێکی بچووکیان دانابوو، ئه‌وانه‌ی ده‌ڵێم که‌ له‌ دوای مشک به‌رده‌بنه‌وه‌ و ئه‌ویش هه‌ر به‌قیزه‌وه‌ ده‌یخوارد..

له‌ هه‌مووی خراپتر ده‌بێ مه‌سعودیش هێور بکاته‌وه‌.. گوایه‌ ویستوویه‌ فتوای جه‌هاد بدات و خه‌ڵکی بکێشێته‌ سه‌ر کۆڵان و شه‌قامه‌کان له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی توورکه‌کان پردێکیان رووخاندوه‌ و ژێر خانی ئابووریمان تێک چووه‌!!!

له‌م باروو دۆخه‌ ناسک و پڕ له‌ ئێش و نه‌خۆشینه‌دا؛ کاکه‌ مه‌سعود نامه‌یه‌کی پڕ له‌ گله‌ی و گازنده‌ ناردووه‌ بۆ جورجی ده‌م و فڵق و قوون سووتاوو، که بۆ چی منیشتان بانگ نکردووه‌ و هه‌ر ئه‌و ورگ پانه‌، دووگیانه‌ بانگ ده‌که‌ن..

بۆ ئه‌وه‌ی جوانتر چاو له‌ کێشه‌کان بکه‌ن، جورج خه‌ریکه‌ له‌ ئه‌مریکا چاویلکه‌یه‌کی سۆپه‌ری بۆ جه‌ماعه‌ته‌که‌ی ره‌جه‌ب ساز ده‌کات.. که‌ له‌مه‌ به‌ دوا به‌ چاوێکی تیژتر چاو له‌ کێشه‌کان بکه‌ن..

                                                       

                           تێبینی:ئه‌م بابه‌ته‌ پێوه‌ندی به‌م بابه‌ته‌ی خواره‌وه‌‌ هه‌یه‌..

میوانیه‌کانی ره‌جه‌ب و جه‌ماعه‌ت

 

ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ر‌دووغان:

ئه‌م شه‌و پڕ به‌ چاوم ئه‌خه‌وم.. ئه‌م شه‌و میوانیه‌کی باشمان ساز کرد.. میوانه‌کانمان بریتی بوون له‌ جورج بووش، ئۆلمێرت، عه‌بدووڵا گول، جه‌لال، که‌ لایی خۆیان پێی ده‌ڵێن جه‌لاله‌‌ قه‌ل خۆر.. به‌ڕاستی واش بوو.. یه‌ک گریلایی کرد به‌ قه‌پاڵێک..

خواردنه‌که‌ی ئه‌م شه‌و خواردنێکی جیاوازتر بوو له‌ شه‌وانی پێشتر.. چۆنیه‌تی ساز کردن و هه‌ر وه‌ها چۆنیه‌تی خواردنیشی بۆ ئێوه‌ ئه‌درکێنم..

په‌سا و پێداویستی خواردنه‌که‌:

1-      گۆشت 3200میلیون ته‌ن یا گۆشتی 40 میلیۆن  تورکی کێوی..

2-      خوێن له‌ بریتی ئاو و رۆن 200 میلیون لیتر

3-      مه‌نجه‌ڵێک به‌ ئه‌ندازه‌یی کوردستان

4-      ئاورێکی باش به‌ سووته‌مه‌نی و ده‌سه‌پاره‌ی دووبه‌ره‌کی و چه‌ن به‌ره‌کی و قین و..

5-      که‌لتووری پڕ له‌ بارووت و پڕ له‌ شه‌ڕ..

6-      سه‌ربازی راو که‌ری باش و تانجی و گوله‌ و تۆپ و فڕۆکه‌..

7-      ئیتر ویسکی سپیشال و شه‌رابی فه‌رانسه‌ و سه‌مایی سبیل که‌ن و نووکته‌کانی جه‌لال وه‌ک هه‌میشه‌ گه‌رم که‌ری به‌زم و شادیمانه‌..

چۆنیه‌تی خواردنی:

ئه‌م جۆره‌ خۆراکه‌ هه‌ر وه‌ک ساز کردنه‌که‌ی زه‌حمه‌تی زۆری ده‌وێ؛ خواردنه‌که‌شی زه‌حمه‌تی زۆری پێویسته‌.. بۆ خواردنی ئه‌م خۆراکه‌ پێویست ناکات که‌ له‌ رووی شاره‌ستانیه‌ته‌وه‌ بخۆیت و ده‌ستماڵ بخه‌یته‌ سه‌ر ڕانت یان بیده‌ی له‌ ژێر چه‌ناکه‌ت.. به‌س ده‌بێ زوو به‌ زوو هاشاوڵی بۆ بده‌ی که‌ بتوانی زیاتر بخۆیت.. ته‌نیا یه‌ک شت زۆر گرنگه‌ ئه‌ویش، ده‌بێ له‌ کاتی خواردندا ئاگات له‌ براده‌ری پاڵ ده‌ستت بێت و له‌ کاتی ته‌نگانه‌دا به‌ هانه‌یه‌وه‌ بچیت و یارمه‌تی بده‌یی نه‌کا تیکه‌یه‌ک له‌ گه‌روویی دا گیر بکات... چوونکا ئه‌م تیکه‌یه‌ بێ یارمه‌تی یه‌کتر قووت نادرێ...

ئامانجی سه‌ره‌کی ئه‌م میوانیانه‌:

1- بۆ داهاتوویه‌کی نزیک: پاکتاو کردنی تورکه‌ کێویه‌کان..

2- بۆ داهاتووی دوورتر: ئامانجی هه‌ره‌ گرنگمان ساز کردنی شارستانیه‌ت و دڵ خۆش کردنی باوکی گه‌وره‌مان(ئاتا تۆرک)ه‌ .. ئه‌گه‌ر ئه‌م میوانیانه‌ ساز نه‌که‌م، به‌ ته‌واوی لێم زیز ده‌بێ... چوونکا هه‌ر وه‌ک‌ ناچار بووم سه‌رپۆش و حیجاب بنێمه‌وه‌ سه‌ر خه‌ڵک.. ئه‌گه‌ر ئه‌م راونان و خواردنانه‌ش ساز نه‌که‌م ئه‌وا کارم له‌نگ ده‌بێ..

فه‌رهاد پیرباڵ

: 

میز به‌ هه‌موو شتێكی‌ توركدا كه‌ن..
 میز به‌ توركیادا كه‌ن!
 میز به‌هه‌موو شتێكی‌ توركیادا كه‌ن:
 ته‌نیا زمان‌و كولتوورو مرۆڤه‌ باشه‌كانیان نه‌بێ‌.
 ...
 میز به‌ هه‌موو شتێكی‌ توركدا كه‌ن:
 پێش هه‌موو شتێك به‌ ئاڵاكه‌یان
 چونكه‌ ئه‌وان ئاڵا به‌ئێمه‌ ره‌وا نابینن.
 میز به‌ئازادی‌ ئه‌واندا كه‌ن
 چونكه‌ ئه‌وان ئازادیی‌ ئێمه‌یان سه‌ربڕیوه‌.
 میز به‌جه‌ژنه‌كانیان
 چونكه‌ هه‌میشه‌ جه‌ژنه‌كانی‌ ئێمه‌ ده‌كه‌نه‌ پرسه‌.
 فڕۆكه‌خانه‌كانیان
 چونكه‌ له‌ناو فڕۆكه‌خانه‌كانیاندا
 ئێمه‌ به‌جووله‌كه‌و تیرۆریست تۆمه‌تبار ده‌كه‌ن
 سه‌رمان له‌قژه‌وه‌ ده‌گرن‌و ده‌یخه‌نه‌ ناو ده‌می‌ ئاوده‌ستخانه‌كانیان.
 ...
 میز به‌ هه‌موو شتێكی‌ توركدا كه‌ن:
 میز به‌مێژوویان
 چونكه‌ مێژووی‌ ئێمه‌یان له‌ناو مۆزه‌خانه‌كانی‌ خۆیاندا زیندان كردووه‌.
 قه‌ره‌ قۆینلوو و ئاق قۆینلۆ
 ئه‌م دوو مه‌ڕه‌، یه‌كه‌میان ره‌ش ئه‌وه‌ی‌ تر سپی‌
 له‌ (1435)‌و (1470) ئه‌رده‌ڵان‌و جزیره‌یان به‌ هه‌مان ئه‌و ده‌رده‌ برد
 كه‌ سوڵتان مورادی‌ چواره‌م
 مزووری‌‌و یه‌زیدییه‌كانی‌ له‌ 1638 له‌ناو مه‌نجه‌نیق چاوتۆقێن كرد.
 ...
 میز به‌سوڵتان سلێمانه‌ قانوونییه‌كه‌یان
 هات به‌ناوی‌ قانوون
 بانه‌و شاره‌زووری‌ هه‌پروون به‌ هه‌پروون
 عه‌شیره‌تی‌ دزه‌ییه‌كانیشی‌ نه‌فی‌ كرده‌ گوندی‌ (دزێ‌)
 ئنجا ره‌واندزی‌ له‌ (1548) گڕ تێبه‌ردا
 میر سه‌یفه‌ددینی‌ سۆرانیشی‌ له‌ 7/9/1559
 به‌فێڵ‌ ده‌عوه‌تكرده‌ ئه‌سته‌مبۆڵ‌‌و له‌وێ‌ له‌سێداره‌ی‌ دا.
 ...
 میز به‌ سوڵتان سه‌لیمی‌ یه‌كه‌میاندا كه‌ن
 چونكه‌ له‌ چاڵدێرانی‌ (1514)
 پاش رووخاندنی‌ میرنشینی‌ حه‌سه‌نكێف‌و ئازیزان
 كوردستانی‌ گه‌وره‌ی‌
 عه‌ینه‌ن كێكی‌ عیدمیلادی‌ باپیره‌ حیزه‌كه‌ی‌ خۆی‌
 دووله‌ت كردو
 له‌ نێوان خۆی‌‌و شا ئیسماعیلی‌ سه‌فه‌وی‌ دابه‌شكرد.
 ...
 عوسمانه‌ شه‌لی‌ یه‌كه‌مین سوڵتانیشیان
 چونكه‌ به‌ناوی‌ خه‌لافه‌تی‌ ئیسلامه‌وه‌
 ئه‌م گه‌له‌گورگه‌ی‌ كۆكرده‌وه‌
 تا له‌ئه‌رمه‌ن‌و ئاشووری‌‌و كوردانیان به‌ربدا!
 ...
 میز به‌گورگه‌ بۆره‌كانیاندا كه‌ن، گورگه‌ بۆره‌ مافیاكانی‌ تۆرانیزم
 كه‌ له‌ودیو هه‌ر په‌نجه‌ره‌یه‌ك له‌ئه‌وروپا
 یه‌كێكیان خۆی‌، ده‌ست به‌چه‌قۆ، مه‌ڵاس داوه‌، بۆ كوشتنی‌ گۆرانییه‌كی‌ كورد
 یان هیچ نه‌بێ‌ بۆ سه‌ربڕینی‌ حه‌رفێكی‌ كوردی‌.
 ...
 به‌ مه‌عمووری‌ كه‌ مه‌شهووری‌ جیهان بوو خاكی‌ كوردستان
 هه‌مووی‌ وێرانه‌یه‌ ئێستا له‌زوڵم‌و وه‌حشه‌تی‌ توركان
 ...
 میز به‌هه‌موو شتێكی‌ توركدا كه‌ن:
 میز به‌شووشه‌ هه‌نگوینه‌كانیان
 كه‌ ره‌واجی‌ هه‌نگوینی‌ خۆمانیان شكاند.
 میز به‌حه‌ڵواو گه‌زۆو مره‌باكانیان
 كه‌ له‌ناو قوتووه‌ مه‌عه‌لله‌به‌كه‌ مكیاژكراوه‌كاندا
 بازاڕی‌ حه‌ڵواچییه‌كانی‌ سلێمانی‌‌و پاقلاوه‌ فرۆشه‌كانی‌ هه‌ولێریان شكاند.
 میز به‌برنجیان
 كه‌ ره‌واجی‌ برنجی‌ ئاكرێ‌‌و برنجی‌ بازیانیان شكاند.
 شه‌قڵاوه‌ ده‌ڵێ‌:
 «میز به‌ ڕبه‌ هه‌نارو باده‌م‌و كونجی‌‌و ته‌ماته‌كانیشیان
 میز به‌توورو هه‌نجیره‌كانیشیان».
 گوێزی‌ هه‌ورامان ده‌گرێت‌و ده‌ڵێ‌:
 «میز به‌ پرته‌قاڵ‌‌و هه‌رمێ‌‌و سێوه‌كانیشیاندا كه‌ن».
 هه‌ناری‌ شاره‌بان تووڕه‌یه‌و ده‌ڵێ‌:
 «میز به‌ ترێ‌‌و هه‌ڵوژه‌كانیشیان..»
 به‌ئاوی‌ حه‌یاته‌كه‌شیان
 كه‌ به‌ نازو فیزی‌ خۆیه‌وه‌ وایكرد ئاوی‌ بێخاڵمان پڕ ببێ‌ له‌ گوو
 هاوینه‌هه‌واری‌ ئه‌حمه‌د ئاواشمان تا هه‌تایه‌ قه‌پات بكرێ‌!
 ...
 ئه‌م ئاوو ئه‌رزه‌ی‌ هه‌مانه‌ گه‌ر زه‌رع بكرێ‌
 ده‌وڵه‌ت ده‌بێ‌ به‌ كۆڵكه‌ش‌و شا به‌ سه‌پانمان
 ...
 میز به‌ كرێم‌و كلینێكس‌و شامپۆو سابوونه‌كانیشیان
 چونكه‌ ئه‌وان هه‌رگیز نایانه‌وێ‌ ئێمه‌ بتوانین
 كرێم‌و كلینێكس‌و شامپۆو سابوونی‌ خۆمان بۆ خۆمان دروست بكه‌ین.
 ...
 میز به‌ ئاوی‌ ته‌ماته‌و ته‌حین‌و دۆشاوه‌كانیشیاندا كه‌ن
 گه‌نم، نۆك، ئاردیان..
 «حه‌فتا ساڵی‌ ته‌واوه‌ كوردی‌ خواره‌وه‌ ئیستیقلالی‌ داخلیشی‌ مه‌حوو بووه‌و كه‌وتبووه‌ به‌رده‌ستی‌ تورك. له‌ زه‌رفی‌ ئه‌م حه‌فتا ساڵه‌ چ خێرێكی‌ بۆ ئێمه‌، چ موئه‌سه‌سه‌یه‌كی‌ عالییه‌و سناعه‌ی‌ بۆ دامه‌زراندین، چ ته‌ره‌قه‌یه‌كی‌ دا به‌ زراعه‌ت‌و تیجاره‌تمان؟»
 ...
 میز به‌ خاولی‌‌و پانتۆڵ‌‌و كراس‌و بلووزو ده‌رپێ‌ قوته‌و ستیان‌و حیجابه‌كانیشیان
 چونكه‌ ئه‌وان ئێمه‌یان كردۆته‌ بازاڕێكی‌ ئێكسپایه‌ر بۆ خۆیان‌و
 ده‌یانه‌وێ‌ رووتمان بكه‌نه‌وه‌.
 ...
 شه‌هیده‌كانی‌ گوندی‌ (ڕێكان) ده‌ڵێن:
 میز به‌ گۆشتی‌ مه‌ڕو بزن‌و مانگاكانیشیاندا كه‌ن
 كه‌ له‌ودیو جامخانه‌ لۆرته‌كانی‌ (مازی‌)‌و (نازه‌مۆڵ‌)
 سه‌فته‌ سه‌فته‌
 پاره‌ی‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌ كورده‌كان ده‌ژمێرن‌و
 به‌و مه‌ڕو مانگا شه‌هیدانه‌مان پێده‌كه‌نن كه‌ كه‌وتنه‌ به‌ر قه‌سفی‌ جه‌ندرمه‌كانیان له‌(نێروێ‌).
 میز به‌ گۆشتی‌ قه‌ل‌و مراوی‌‌و بزنه‌كانیشیان
 كه‌ له‌ودیو جامخانه‌ سووراوو سپیاولێدراوه‌كانی‌ (كاپیتاڵ‌)‌و (نیوو سیتی‌)
 وسووڵاتی‌ وه‌زاره‌تی‌ بازرگانیمان ده‌ژمێرن‌و
 حیت حیت
 به‌ قه‌ل‌و مراوی‌‌و بزنه‌ بۆردومانكراوه‌كانمان پێده‌كه‌نن له‌ خواكوڕك.
 ...
 چۆن تازه‌ فه‌رامۆشی‌ ده‌كا كوردی‌ عێراقی‌
 زوڵم‌و سته‌می‌ تورك‌و جه‌فاو جه‌ورو نیفاقی‌؟
 ...
 میز به‌ كارتۆنی‌ شیرو شه‌ربه‌تی‌ خۆخ‌و سێوه‌كانیاندا كه‌ن
 میز به‌ ماست‌و په‌نیره‌كانیان
 میز به‌ ته‌به‌قه‌ هێلكه‌كانیشیان- له‌هه‌ر كوێیه‌ك
 چونكه‌ هه‌ڕمێنی‌ باغه‌وان‌و پیشه‌وه‌ره‌كانی‌ خۆمانیان شكاند
 چونكه‌ بازاڕی‌ ژنه‌ شه‌هیده‌كانی‌ خۆمانیان ئاواره‌ كرد
 ئه‌و ژنه‌ شه‌هیده‌ گوندنشینانه‌ی‌، له‌گه‌ڵ‌ وه‌رزێره‌ بێكاره‌كانی‌ برایان
 له‌گه‌ڵ‌ ئامۆزاو خاڵ‌‌و مام‌و دۆتماته‌ بێ‌ خه‌سته‌خانه‌و بێ‌ مه‌كته‌به‌كان
 ناچار- له‌به‌ر بێ‌ كاره‌بایی‌‌و بێ‌ تراكتۆری‌‌و بێ‌ ئاودێری‌
 گوندی‌ خۆیان به‌جێهێشت‌و
 ئه‌مه‌تا هاتوون بوونه‌ته‌ فه‌ڕاش‌و چایچی‌ له‌ناو په‌رله‌مانی‌ پڕ په‌پووله‌ی‌ پایه‌داری‌ كوردستان
 یان بوونه‌ته‌ خزمه‌تكاری‌ ئه‌و سه‌نته‌ره‌ رۆشنبیرییانه‌ی‌
 رۆژ تا ئێواره‌ باوێشك ده‌ده‌ن به‌دیار ئاڵای‌ شه‌كاوه‌ی‌ حیزبه‌كانه‌وه‌.
 ...
 سه‌ربه‌خۆیی‌ سیاسی‌ چۆن دروست ده‌بێ‌ به‌بێ‌ سه‌ربه‌خۆیی‌ ئابووری‌؟!
 ئه‌م ئاوو ئه‌رزه‌ی‌ خۆمان گه‌ر زه‌رع بكرێ‌
 ده‌وڵه‌ت ده‌بێ‌ به‌ كۆڵكه‌ش‌و شا به‌ سه‌پانمان
 ...
 میز به‌و سیاسه‌ته‌ ئابوورییه‌ گه‌وجه‌ی‌ حكوومه‌تی‌ خۆمانیشدا كه‌ن
 كه‌ بۆ خاتری‌ قازانجی‌ چه‌ند كۆمپانیایه‌كی‌ شه‌ریك
 یان له‌به‌ر خاتری‌ وه‌رگرتنی‌ باج له‌به‌روبوومه‌ توركییه‌كان
 لێده‌گه‌ڕێن عه‌سكه‌رو جه‌ندرمه‌و فڕۆكه‌ی‌ توركیا
 گوڵه‌كانمان، سمۆره‌كانمان، بزنه‌كانمان، گامێشه‌كانمان، شاخه‌كانمان.. بۆمباران...
 «سه‌ری‌ بڵند»ه‌كانیشمان شۆڕ بكه‌ن.
 ...
 میز به‌و كه‌سانه‌شدا كه‌ن
 كه‌ ده‌ڵێن ئه‌م قسانه‌ی‌ من خه‌ته‌رن بۆ سه‌ر ئه‌منی‌ قه‌ومیی‌ كوردو كوردستان.
 ...
 میز به‌ شاحینه‌و تانك‌و لۆرییه‌كانیاندا كه‌ن
 چونكه‌ غازو نه‌وتی‌ ئێمه‌یان پێده‌دزن.
 ...
 كارتۆگرافیا زانستێكی‌ بێلایه‌ن نییه‌، جوگرافیا زانستێكی‌ لایه‌نگیره‌، هونه‌رێكی‌ سیاسییه‌.
 میز به‌نه‌خشه‌ی‌ جوگرافیشیاندا كه‌ن
 بۆچی‌ له‌سه‌ر نه‌خشه‌ جوگرافییه‌كاندا حه‌ز ده‌كه‌ن له‌جیاتی‌ «كوردستان» بنووسن (شیمال ئه‌لعێراق)؟
 ...
 ئێمه‌ی‌ به‌له‌نگازو بێ‌ دیفاع هیچ چه‌كێكی‌ دیكه‌مان نییه‌،
 میز به‌ توركیادا كه‌ن
 میز به‌ ده‌مانچه‌و بیكه‌یسی‌‌و كڵانشیكۆفه‌كانیشیان
 میز به‌ جه‌ندرمه‌و له‌شكرو عه‌سكه‌ره‌كانیشیان
 چونكه‌ ئێمه‌ گوڵمان دانێ‌، وه‌ریاننه‌گرت.
 چونكه‌ ئێمه‌ ده‌ستی‌ ته‌وقه‌مان بۆ درێژكردن
 كه‌چی‌ ئه‌وان نارنجۆكیان له‌ناو ده‌ستماندا ته‌قانده‌وه‌:
 وا تێده‌گه‌ن ئێمه‌ بێهێزین‌و له‌ كه‌میی‌ خۆمانه‌ كه‌ ئاشتیخوازین.
 ته‌ماشای‌ ئه‌و هه‌موو سه‌رده‌مه‌ شه‌رمه‌زارانه‌ی‌ رابردوو بكه‌ن
 چه‌ند كۆیله‌و شه‌رمه‌زارو برسین ئه‌و سه‌ده‌ تاریكه‌ ژێرده‌ستانه‌مان
 چه‌نێك زه‌لیل
 چونكه‌ خۆمان هه‌میشه‌ به‌ برا بچووك‌و كه‌م ده‌زانی‌!
 سه‌رده‌می‌ برا بچووكی‌‌و گه‌وجێتی‌ به‌سه‌رچوو:
 میزیان پێدا كه‌ن
 میز به‌ هه‌موو مه‌لهاو كه‌به‌ریه‌كانیاندا كه‌ن
 میز به‌ قه‌حبه‌كانیشیاندا كه‌ن كه‌ ده‌ڵێ‌ «پێشمه‌گه‌ تیرۆریستن»
 ئه‌مه‌ بۆ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ كورد هه‌ست به‌ غه‌ڵه‌تێكی‌ توندو كه‌میی‌ خۆی‌ بكا به‌رامبه‌ر تورك
 بۆ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ تاكی‌ كورد هه‌میشه‌ هه‌ست به‌ گوناح بكا له‌مه‌حفه‌له‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كاندا
 هه‌ست به‌ بچووكی‌‌و كه‌میی‌ خۆی‌ بكا.
 ...
 میز به‌توركیادا كه‌ن!
 میز به‌ هه‌موو شتێكی‌ توركیادا كه‌ن:
 میز به‌ سوڵتان محه‌ممه‌دی‌ چواره‌م داكه‌ن، وێرانگه‌ر بوو:
 له‌ (1645) میرنشینی‌ شه‌ره‌فخانی‌ خاپوور كردو
 كتێبخانه‌كه‌ی‌ عه‌بدالخانیشی‌ سووتاند.
 ...
 سوڵتان مه‌حموودی‌ دووه‌میش
 چونكه‌ له‌ (1837) میرنشینی‌ بادینانی‌ خاپوور كردو
 پاشای‌ گه‌وره‌ی‌ میری‌ ره‌واندزیشی‌ له‌شاری‌ سیواس گولله‌باران كرد.
 ...
 (یه‌زدان شێر) ده‌ڵێ‌:
 میز به‌سوڵتان عه‌بدولمه‌جیدی‌ یه‌كه‌میش
 چونكه‌ له‌(1851) میرنشینی‌ بابانی‌ وێران كردو
 له‌ (1853) ئاگری‌ خسته‌ ماڵی‌ منه‌وه‌
 له‌ (1874)یش میری‌ بۆتانی‌ نه‌فی‌ كرده‌ دورگه‌ی‌ (كریت)،
 به‌درخان پاشای‌ میری‌ بۆتان سڵی‌ لێ نه‌كرده‌وه‌ پێی‌ بڵێ‌:
 «راسته‌ تۆ له‌من به‌هێز تری‌، سوڵتان،
 به‌ڵام من له‌ تۆ زۆر به‌شه‌ره‌فترم».
 ...
 میز به‌ سوڵتان عه‌بدولحه‌میدی‌ دووه‌میشدا كه‌ن
 چونكه‌ له‌ 1882 شه‌مزینانی‌ وه‌ك (دۆڵی‌ خانه‌قا) ئه‌مڕۆ سووتاندو
 شێخ عوبه‌یدوڵای‌ نه‌هریی‌ نه‌فیی‌ كرده‌ مه‌ككه‌
 هه‌ر ئه‌میش بوو داوای‌ له‌ میقداد- مه‌دحه‌ت به‌درخان كرد:
 ـ ئه‌گه‌ر رۆژنامه‌كه‌ت نه‌وه‌ستێنی‌
 هه‌رچی‌ مومته‌له‌كاتی‌ ئه‌ژدادت هه‌یه‌ زه‌وتی‌ ده‌كه‌م‌و
 بنه‌ماڵه‌كه‌شت یه‌كه‌ یه‌كه‌ نه‌فی‌ ده‌كه‌مه‌ ته‌ڕابلووس!
 چییه‌ ئه‌م زوڵمه‌ ئه‌مڕۆ تورك ئه‌یكا له‌م عیباده‌ی‌ تۆ!
 فه‌قیرو ده‌وڵه‌مه‌ند، شاه‌و گه‌دا، شه‌و تا سه‌حه‌ر ناڵان!
 میز به‌ سوڵتان محه‌مه‌د ره‌شادیشدا كه‌ن
 ئه‌و بوو بارزان‌و بادینانی‌ كرده‌ گۆمی‌ خوێن
 شێخ عه‌بدولسه‌لام بارزانیشی‌ له‌ 1914 له‌سێداره‌ دا
 قه‌تڵوعامی‌ ئه‌رمه‌نییه‌كانیشی‌ كرده‌ شانازی‌ بۆ قه‌ومی‌ تورك.
 كه‌ شێخ عه‌بدولسه‌لامیان كوشت ئه‌گه‌ر بێده‌نگ نه‌بووینایه‌
 چ توركێك حه‌ددی‌ بوو ده‌ست دا له‌نه‌جلی‌ سه‌ییدی‌ عه‌دنان
 له‌ 1918 عه‌بدولڕه‌زاق به‌درخان‌و
 له‌ 1919 هه‌مزه‌ به‌گ مۆكسیی‌ سه‌رنووسه‌ری‌ (ژین)یشی‌ ئیعدام كرد.
 سوڵتان عه‌بدولمه‌جیدی‌ دووه‌میش له‌بیر نه‌كه‌ن:
 كورد قڕانی‌ ئه‌و له‌ژمار هه‌ر نایه‌.
 هه‌موو جه‌سته‌م برینداری‌ قوڵنگی‌ جه‌یشی‌ توركانه‌
 سروشكی‌ زار زاریمه‌ به‌ یبللا شێوی‌ سه‌ر قه‌بران
 سێداره‌كه‌ی‌ شێخ سه‌عیدی‌ پیران ده‌ڵێ‌:
 میز به‌ كه‌ماڵ‌ ئه‌تاتوركیشدا كه‌ن
 ئه‌ژدیهای‌ هه‌ره‌ مه‌زن
 چ بلیمه‌تێك له‌ كوردكوژیدا:
 ـ توركیا توركله‌ریدی‌!
 هێنده‌ سامناك زمانی‌ كوردیی‌ قه‌ده‌غه‌كرد
 كه‌ كورد له‌ئه‌ورووپاش زه‌نده‌قی‌ چوو
 ته‌نانه‌ت له‌ لاس فیگاس‌و له‌سه‌ر بورجی‌ ئیڤڵیش
 تاكو ئه‌مڕۆش جه‌ساره‌ت ناكا به‌ زمانی‌ خۆی‌ قسه‌ بكا!
 ...
 میز به‌ توركیادا كه‌ن!
 میز به‌ هه‌موو شتێكی‌ توركیادا كه‌ن:
 ته‌نیا زمان‌و كولتوورو مرۆڤه‌ باشه‌كانیان نه‌بێ‌،
 ئه‌و مرۆڤه‌ باشانه‌ی‌ كه‌ ژماره‌یان حه‌یف، به‌ هه‌مووی‌
 له‌ په‌نجه‌كانی‌ ده‌ستێك تێپه‌ڕ ناكا. 

با مشقۆڵه‌زمێی نه‌مێنم!!

سڵاو له‌ هه‌موو لایه‌ک

پێش ئه‌وه‌یی هیچ بنووسم قه‌رزارم.. قه‌رزاریی یه‌ک جه‌ماعه‌ت وبلاگ نووسم که‌ هاتوون بۆ لام و به‌سه‌ریان کردوومه‌ته‌وه‌.. به‌ڵام من ئا‌مشۆیی ئه‌وانم نه‌کردوه‌،و کاسه‌ ئاوسێتی، یان کامێنت ئاوسێتیم له‌ گه‌ل نه‌کردوون.. ئه‌وا ئیتر نامه‌وێ له‌مه‌ زیاتر مشقۆڵه‌زمێی ئه‌وان بم بۆیه‌ به‌ تێکرا لێره‌دا داوایی لێبووردن له‌م ئازیزانه‌ ده‌که‌م...

گه‌ردن ئازایی ده‌خوازم و ماچێکم بده‌رێ ناسر گیان که‌ زه‌حمه‌تت کێشا بوو بابه‌تێکیشت بۆ دانام.. به‌ڵام من نه‌متوانی ته‌نانه‌ت فڵته‌یه‌کیشت بۆ بفرمووم..جا ناسر گیان فڵتاندووته‌:"هیوادارم ئه‌م باسه‌ دوایین باسێك بێ كه‌ له‌م دواییانه‌ـ به‌ شێوه‌یه‌كی نه‌خوازراو ـ تووشی بووم، هه‌روه‌ها هیوادارم به‌ كۆتایی هێنان به‌م چه‌شنه‌ باسه‌ خۆسووكرانه‌یه‌ بگه‌رێمه‌وه‌ سه‌ر رێچكه‌ و ئامانجه‌ گشتییه‌كانی "كونه‌ كورد"." به‌ڵام من هیوادارم جیا له‌ رێچکه‌که‌ی جارانت ئه‌م رێچکه‌یه‌ش به‌ر نه‌ده‌یی .. که‌ زۆر پێویسته‌ سه‌رکرده‌ خۆێڕیه‌کانمان له‌ قاو بده‌ین..

نه‌متووانیوه‌ له‌م ماوه‌دا ده‌نگێک بۆ "بنــار" ده‌رببڕم..بۆ هه‌واڵه‌ ناخۆش و جار و بار هه‌واڵه‌ دڵخۆشکه‌ره‌کانی که‌ کردوومیی به‌ "گیسکه‌که‌یی هه‌یاس" ه‌وه‌...

سوپاس بۆ کۆڵه‌که‌یی بێ بڕانه‌وه‌ بۆ مـازوو؛  که‌ هه‌ر ده‌م به‌ هه‌ر شێوه‌یه‌ک بووبێت سه‌ردانی هه‌موو ماڵه‌ قۆچه‌کانی ناو ئینترنێتی کردوه‌...و منیشی بێ به‌ش نکردوه‌..

له‌ ئاستی هۆنراوه‌ جوانه‌کانی "نه‌ختێک ئێواره‌" و "مامۆستا ساهی" و "چه‌پکه‌ گوڵ" و "عه‌تا چاوه‌ڕوان" و "ئامۆزا" و هه‌ر وه‌ها بۆ به‌رێز "سارۆ خه‌لیفی"سه‌ری رێز و نه‌وازش داده‌نه‌وێنم.. به‌ڵام به‌ داخه‌وه‌ بۆ ماڵه‌که‌یی "سارۆ گیان" که‌ له‌ روویی ئێمه‌ دا ئاوه‌ڵا نیه‌ و فیلتر و به‌ر به‌ستیان لێ داوه‌ و هه‌ر ده‌م ده‌بێ له‌ ده‌لاقه‌وه‌ بڕۆمه‌‌ ژووره‌وه‌...

سوپاس بۆ کاک"سه‌لاح" و ساڵڕۆژی له‌ دایک بوونی نیان به‌ تۆ و به‌ ئاوات خان و به‌ نیان گیان پیرۆزبایی ده‌ڵێم. دیاره‌ ره‌شه‌مه‌ بۆ منیش له‌ دایک بوونی خۆشه‌ویسترین که‌سمی تێدایه‌ ئه‌وێش له‌ دایک بوونی "کـه‌ژان" ه‌ .

سوپاس بۆ"مامه‌ندی ئازیز" که‌ به‌رده‌وام له‌ گه‌ل مازوو و ناسر دا وه‌ک سیر و پیازیان لێهاتوه‌.. سوپاس بۆ "یاشیل" بۆ "مه‌نسوور عه‌زیزی" و هه‌ر وه‌ها بۆ "ئایهان" یش.. "ئایهان" ته‌نز نووسێکی به‌ توانایه‌ به‌ڵام به‌ داخه‌وه‌ به‌رهه‌مه‌کانی به‌س خزمه‌ت به‌ ئه‌ده‌بیاتی فارسیه.. به‌ڵام به‌ فارسی نووسین گرفتێکی ئه‌و تۆ نیه..‌ گرفت ئه‌و ده‌م ده‌بێته‌ کاره‌سه‌ت که‌ به‌ فارسیش بیر که‌ینه‌وه‌ ‌..

تێبینی: له‌ به‌ر ئه‌وه‌یی که‌ خێرایی ئه‌نته‌رنێت له‌ ئێران دا له‌ ئاستێکی کیسه‌ڵانه‌دایه‌.. و به‌رده‌وام به‌ هه‌زار وه‌سواسه‌وه‌ کامێنتم نووسیوه‌ بۆ براده‌ران به‌ڵام ئه‌م ئه‌نته‌رنێته‌ کیسه‌ڵانه‌ خه‌جاڵه‌تی کردووم و نه‌یی ناردوه‌. بۆیه‌ لێره‌وه‌ عووزرماییتان بۆ دێنمه‌وه‌..

جیا له‌مه‌ش خراپتر ده‌س به‌ سه‌ر کردنی جه‌مشید بارامی و سه‌لام نه‌باتی و کووژرانی ئیبراهیم لووتفووڵاهی و گیرانی ئه‌یووب گه‌نجی و به‌تایبه‌تی کاره‌ساتی زۆر دڵته‌زێنی کووژرانی ئه‌یووب یوسف قادر له‌ شاری هه‌ولێر به‌ ده‌ستی باوک و باوه‌ژنه‌که‌یی .. به‌ ته‌واویی هه‌ست و ده‌روونمیی پڕ له‌ قین و بێزاری کرد...

قوقولی قوو قوو شه‌و هاتوه

‌ 

قوقولی قوو قوو شه‌و هاتوه‌، خۆتان شارنه‌وه‌ شه‌وه‌زه‌نگ و دێوه‌زمه‌ و مێرده‌زمه‌ هاتوون‌،

 _ دایکان: دیسان شه‌وه‌زه‌نگه،‌ که‌ڵه‌شێره‌کان قوقولی قوو قوو ده‌که‌ن. هه‌ر که‌س نه‌خه‌وتبێ.. ده‌یبه‌ن.. ده‌یخۆن.. ده‌یکووژن.. ده‌ی زووکه‌ن زوو بنوون..

ده‌ی دایکان گوورگانه‌ شه‌وێتان بۆ که‌ی ... بۆ که‌ڵکی نه‌ماوه‌، بۆ خه‌ومان لێ ناکه‌وێ.. بۆ ..

هۆ دایکان!! هۆ دایکه‌ سه‌ر لێشێواواه‌کانمان!!! بۆ هانایه‌ک له هه‌ناوتانه‌وه‌ ده‌رناییه‌ت ..

*       *       *

 گوورگانه‌ شه‌وێ، گوورگانه‌ شه‌وێ کۆرپه‌که‌م نووستوه‌ گورکه‌ که‌ بچی بۆ ماڵی ئایشێ گۆێ درێـژێ.

_ دایه‌ گیان! بۆ گوورگه‌کان هه‌میشه‌ بۆ ماڵی ئێمه‌ دێن..

_ رۆڵه‌که‌م! ئاخـر، چوونکا تۆ ناخه‌ویت.. هه‌ر منداڵێک بقیژێنێ، بگرمێنێ و هاوار بکا.. ئه‌وا که‌ڵه‌شێره‌کان قوقولی قوو قوو ده‌که‌ن.. تا کوو گوورگه‌کان بێن و بیبه‌ن بۆ لای مێرده‌زمه‌کان.. جا منیش مه‌جبوورم لای لایه‌ت بۆ بکه‌م .. گوورگانه‌ شه‌وێت بۆ بچڕم... نه‌کا تۆش وه‌ک چاره‌نووسی کاکت به‌ سه‌ر بێت... ئای له‌م به‌رهه‌مه‌ شیرینه!! خه‌وتن.. نائاگایی...

بنوه‌ به‌رهه‌می ژینی رابردووم ته‌نیا ئاواتی عومری با بردووم..

*       *       *

تێبینی: قوقولی قوو قوو بۆ دوو شانۆ کاری مه‌ریوانی..

یه‌کێکیان له‌ پێناسه‌ی خۆیی و وبلاگه‌که‌ی دا نووسیویه‌تی:

"جه‌مشیدم"
له‌ بناری زرێبار چه‌ند
هانگاو خوارت
له‌ کانیه‌که‌ی داسێرانی
مــه‌ریــــــوان
چاوم هه‌ڵێناوه‌ته‌ دوونیا
له‌ گه‌ڕه‌کی کۆماس و پشکۆ و...
خولیای هونه‌رم دواییش شانۆ و
سه‌رتر له‌ هه‌ر چشتێک وڵات...
ئێسته‌یش خوێندکاری شانۆم
له‌ شاری ته‌ورێز،
به‌ڵام گــا نیم!!

داواکاریه‌ک له ناسر و کامیل!

داوا له‌ ناسر و کامیل ده‌که‌م ئه‌م شته‌کۆنانه‌ به هاوکاری وه‌زاره‌تی ئه‌وقاف له‌ ناو قه‌ڵاکه‌ی هه‌ولێر دا بشارنه‌وه‌. تاکوو وڵاتانی ئه‌مریکا و بریتانیا لێیان گوم نه‌بێ و دوای 500- 600ساڵی دیکه‌، بێن و له‌ ده‌ستی کوڕه‌زازازازاکه‌مان ده‌ریبێنن. ئیتر ئه‌و ده‌م مارکی کوردی به‌م شاره‌وه‌ نه‌ماوه‌. و به‌م شێوه‌ی گۆڕینی دمۆگرافی شاره‌ کورده‌کان، ئه‌و ده‌م یان ناوی اربیل یان تخت جمشید یان ئه‌ستانبووڵی دووهه‌مه‌!!!!

1-      ماده‌ی 140 و کێشه‌ی که‌رکووک (الفاتحـة مع صلوات علی ارواح شهداء کرکوک العربی)

2-      ئاڵای کوردستان و کڵاو و جامانه‌که‌ی مه‌سعوود بارزانی که‌ هه‌ر چی کرد نه‌یتوانی ئاڵای به‌عسیه‌کان به سه‌ر خۆیه‌وه‌ داگرێت.

3-      کێشه‌ی پیتاندیۆمی یورانیومی ئێران (ئه‌مه‌یان چاک بشارنه‌وه‌، چوونکا هه‌ر ده‌م کورد پێویستی به‌ خۆ کوشتن و یه‌کتر کوشتن ده‌بێت. نه‌کا ئه‌و ده‌م هیچمان ده‌س نه‌که‌وێ بۆ ژینوساید)

4-       ئاوایی قه‌شمه‌رئاوا به قه‌شمه‌ر و ناقه‌شمه‌ر و قه‌یخا و ناقه‌یخا و مانیفسته‌که‌شی(جا قسه‌یشم پێ مه‌که‌ن با قسه ‌نه‌که‌م)

5-      ئاشتی رۆژهه‌ڵاتی ناویین و به‌تایبه‌تی ئیسرایل و فه‌له‌ستین

۶-   هه‌ر وه‌ها مافی ژنان و مافی منداڵان و مافی کورد نه‌ک بۆ پێنج، شه‌ش سه‌ده‌ی داهاتوو؛ به‌ڵکوو بۆ هه‌تا هه‌تایی بیفه‌وتێنن با هه‌ڵنه‌داته‌وه‌ .

۷-       گۆڕێکی جوانیش بۆ کورده‌ گیـان(دواتر پێتان ئه‌ڵێم که گۆڕم بۆ چیه‌).

بۆیه‌ ئه‌م زه‌حمه‌ته‌ که‌وتوه‌ته‌ ئه‌ستۆیی ئێوه‌ چوونکا ئێوه‌ له‌ قه‌ڵاکه‌وه‌ نزیکترێکن. له‌وانه‌یه‌ تا ئێستاکه‌ ئیتر هیچی تیا نه‌مابێ بۆ دزین.. ده‌ی خۆ خوا هه‌ڵناگرێ دزه‌کانی پێنج ، شه‌ش سه‌ده‌ی داهاتوو هیچیان ده‌س نه‌که‌وێ بۆ دزیـن.........

یادێک له‌ جه‌لال مه‌له‌کشا

کاتژمێر چواری دوانیوه‌ڕۆیه‌. له‌ ئه‌نستیتۆی ئه‌حمه‌دی خانی له‌ شاری ورمێ، چاوه‌ڕوانی میوانه‌کانین.

یه‌کێک له‌ میوانه‌کان زۆر له‌ سه‌ر خۆ ته‌قه‌ی لێدا و ده‌رکه‌که‌ی کرده‌وه‌. له دڵی خۆم دا کووتم بڵێی ئه‌و بێت یان......

هاته‌ژووره‌وه‌، جه‌سته‌یه‌کی لاواز، چرچ و لۆچی ناو چاوانی دونیایه‌کی پڕ له‌ سته‌م و نابه‌رابه‌ری ده‌هێنا پێش چاو. هه‌ستاینه‌وه‌ له‌ به‌ر پێی، له‌ گه‌ل هه‌موومان ته‌وقه‌ی دایه‌وه‌، کووتی وا دیاره‌ ده‌بێ خۆم معرفی بکه‌م. من جه‌لال مه‌لکشام.

ته‌زوویه‌ک به‌ دڵم دا هات......و له ناکاو بۆ چرکه‌یه‌ک له‌ خۆمدا وون بووم و هه‌ستم به ئازارێکی تاقه‌ت پڕووکێنه‌ر و تێکه‌ڵاوییم له‌ گه‌ل شێعڕه‌کانی جه‌لالی مه‌له‌کشا بووم......

*       *       *

چه‌ند رۆژ دواتر کۆڕێکی خنجیلانه‌ی رێزلێنانمان بۆ ساز کرد.

به‌رێوه‌به‌ری کۆڕه‌که‌ جه‌لال و شێعره‌کانی به‌م جۆره‌ به ئاماده‌بووان ناساند:

"جه‌لال مه‌له‌کشا له ساڵی 1330 هه‌تاوی له گوندی مه‌له‌کشای سه‌ر به شاری سنه‌ له‌ دایک بووه‌. له‌ شاری سنه‌ په‌روه‌رده‌ بوو. هه‌تا ره‌ده‌ی دیپلۆمی ئه‌ده‌بی ده‌رسی خوێندوه‌. هه‌ر له‌ منداڵی و سه‌ره‌تای لاوه‌کی ده‌ستی به نووسینی شێعر و په‌خشان کردوه‌. له‌ دوا ساڵه‌کانی ده‌هه‌ی چله‌کانه‌وه‌، به‌رهه‌مه‌کانی له‌ گۆڤاره‌ فارسیه‌کان دا بڵاو بووه‌ته‌وه‌. هه‌ر له‌م ساڵانه‌دا به‌ هۆی چالاکی سیاسی دژی نیزامی پاشایه‌تی چه‌ندین ساڵ زیندانی کراوه‌.

ژیانی جه‌لال پڕه‌ له ده‌ربه‌ده‌ری، ناسۆری، تاڵی، نامورادی،....

زۆربه‌ی شێعره‌کانی به‌رهه‌می گۆشه‌ی زیندانن. جه‌لال له‌ دونیای ئه‌دبیاتی فارسیدا _ له شێعڕ و له چێرۆک دا _ سه‌رکه‌وتنی باشی وه‌ده‌س هێناوه‌. هه‌ر به‌م سه‌رکه‌وتنانه‌وه‌ بوو؛ که‌ بوو به‌ ئه‌ندامی کانوونی نووسه‌رانی ئێران.

جه‌لال، له‌ گه‌رمه‌ی شۆڕشێ گه‌لانی ئێران دژ به نیزامی پاشایه‌تی رووی له‌ ئه‌ده‌بیاتی کوردی هێناوه‌. له‌ ماوه‌ی چه‌ند ساڵ چالاکی ئه‌ده‌بی کوردی، وه‌ک شاعێرێکی لێهاتووی کوردی، ناوبانگی ده‌رکردوه‌. دوا به دوای ئه‌وه‌ دا چه‌ندین ساڵی دیکه‌ زیندانی کێشاوه‌.

ماوه‌ی 14 ساڵ وه‌ک نووسه‌ر و رۆژنامه‌وان ئه‌ندامی ده‌سته‌ی نووسه‌ران و کارمه‌ند و به‌رپرسی به‌شی ئه‌ده‌بی گۆڤاری سروه‌ی له‌ ئه‌ستۆ بووه‌.

بۆ ماوه‌یه‌ک بوو به سه‌رنووسه‌ری گۆڤاری پرشنگ له‌ هه‌ولێر، که‌ ته‌نها پێنج ژوماره‌ی لێده‌رچوو.

له‌ پاڵ ئه‌ده‌بیاتی کوردی دا، ده‌ستی له‌ ئه‌ده‌بیاتی فارسی هه‌ڵنه‌گرتووه‌. و ناو به ناو به‌رهه‌مه‌کانی به زمانه‌کانی ئینگلیزی و فه‌رانسه‌وی و عه‌ره‌بی و رووسی وه‌رگێڕدراونه‌ته‌وه‌.

مامۆستا هه‌ر چه‌نده‌ چه‌ندین ده‌فته‌ره‌ شێعری ئاماده‌ی چاپن به‌ڵام ته‌نیا به‌رهه‌می چاپ کراوه‌ی کتێبه‌ شێعرێکه‌ به ناوی زڕه‌ی زه‌نجیری وشه‌ دیله‌کان."

ئه‌مه‌ش چه‌ند شێعرێک له‌ مامۆستا جه‌لال مه‌له‌کشا

                                 حه‌سره‌ت

ئه‌ی رێبواره‌ غریبه‌که‌

به‌م لا و به‌و لا

 چاو مه‌گێڕه‌

خێڵ رۆیوه‌

ته‌نیا جێگه‌ی کوچک ئاورێک

به‌ جێ ماوه‌ له‌م هه‌واره‌

ئه‌م گه‌رداله‌

ته‌پ و تۆزی خۆڵه‌مێشی یاده‌کانه

ئه‌و چنووره‌ کێویله‌یه‌

بۆیی ده‌گه‌رێی

ئێستا گوڵێکی ده‌سته‌مۆی

نێو گوڵدانی خه‌ڵکی شاره‌.

                               لێتان تووڕه‌م

له‌گه‌لتانا یه‌ک ره‌نگ ژیام

به شادیتان شاد ئه‌بوومۆ

له‌ خه‌مه‌کانتانا ده‌گریام

به‌ڵام کاتێ قوڵپه‌ی گریان

ئه‌وکی هه‌نسکی پێ گرتم

ئێوه‌ کردتان به شای لۆغان

ئێستاش دڵه‌ سارده‌که‌م نه‌گۆڕاوه‌

هه‌ر وه‌ک دڵه‌که‌ی جاران

هه‌ر چه‌ند تووڕه‌م

پڕ له‌ خۆشه‌ویستیتانم.