قوقولی قوو قوو شه‌و هاتوه

‌ 

قوقولی قوو قوو شه‌و هاتوه‌، خۆتان شارنه‌وه‌ شه‌وه‌زه‌نگ و دێوه‌زمه‌ و مێرده‌زمه‌ هاتوون‌،

 _ دایکان: دیسان شه‌وه‌زه‌نگه،‌ که‌ڵه‌شێره‌کان قوقولی قوو قوو ده‌که‌ن. هه‌ر که‌س نه‌خه‌وتبێ.. ده‌یبه‌ن.. ده‌یخۆن.. ده‌یکووژن.. ده‌ی زووکه‌ن زوو بنوون..

ده‌ی دایکان گوورگانه‌ شه‌وێتان بۆ که‌ی ... بۆ که‌ڵکی نه‌ماوه‌، بۆ خه‌ومان لێ ناکه‌وێ.. بۆ ..

هۆ دایکان!! هۆ دایکه‌ سه‌ر لێشێواواه‌کانمان!!! بۆ هانایه‌ک له هه‌ناوتانه‌وه‌ ده‌رناییه‌ت ..

*       *       *

 گوورگانه‌ شه‌وێ، گوورگانه‌ شه‌وێ کۆرپه‌که‌م نووستوه‌ گورکه‌ که‌ بچی بۆ ماڵی ئایشێ گۆێ درێـژێ.

_ دایه‌ گیان! بۆ گوورگه‌کان هه‌میشه‌ بۆ ماڵی ئێمه‌ دێن..

_ رۆڵه‌که‌م! ئاخـر، چوونکا تۆ ناخه‌ویت.. هه‌ر منداڵێک بقیژێنێ، بگرمێنێ و هاوار بکا.. ئه‌وا که‌ڵه‌شێره‌کان قوقولی قوو قوو ده‌که‌ن.. تا کوو گوورگه‌کان بێن و بیبه‌ن بۆ لای مێرده‌زمه‌کان.. جا منیش مه‌جبوورم لای لایه‌ت بۆ بکه‌م .. گوورگانه‌ شه‌وێت بۆ بچڕم... نه‌کا تۆش وه‌ک چاره‌نووسی کاکت به‌ سه‌ر بێت... ئای له‌م به‌رهه‌مه‌ شیرینه!! خه‌وتن.. نائاگایی...

بنوه‌ به‌رهه‌می ژینی رابردووم ته‌نیا ئاواتی عومری با بردووم..

*       *       *

تێبینی: قوقولی قوو قوو بۆ دوو شانۆ کاری مه‌ریوانی..

یه‌کێکیان له‌ پێناسه‌ی خۆیی و وبلاگه‌که‌ی دا نووسیویه‌تی:

"جه‌مشیدم"
له‌ بناری زرێبار چه‌ند
هانگاو خوارت
له‌ کانیه‌که‌ی داسێرانی
مــه‌ریــــــوان
چاوم هه‌ڵێناوه‌ته‌ دوونیا
له‌ گه‌ڕه‌کی کۆماس و پشکۆ و...
خولیای هونه‌رم دواییش شانۆ و
سه‌رتر له‌ هه‌ر چشتێک وڵات...
ئێسته‌یش خوێندکاری شانۆم
له‌ شاری ته‌ورێز،
به‌ڵام گــا نیم!!

داواکاریه‌ک له ناسر و کامیل!

داوا له‌ ناسر و کامیل ده‌که‌م ئه‌م شته‌کۆنانه‌ به هاوکاری وه‌زاره‌تی ئه‌وقاف له‌ ناو قه‌ڵاکه‌ی هه‌ولێر دا بشارنه‌وه‌. تاکوو وڵاتانی ئه‌مریکا و بریتانیا لێیان گوم نه‌بێ و دوای 500- 600ساڵی دیکه‌، بێن و له‌ ده‌ستی کوڕه‌زازازازاکه‌مان ده‌ریبێنن. ئیتر ئه‌و ده‌م مارکی کوردی به‌م شاره‌وه‌ نه‌ماوه‌. و به‌م شێوه‌ی گۆڕینی دمۆگرافی شاره‌ کورده‌کان، ئه‌و ده‌م یان ناوی اربیل یان تخت جمشید یان ئه‌ستانبووڵی دووهه‌مه‌!!!!

1-      ماده‌ی 140 و کێشه‌ی که‌رکووک (الفاتحـة مع صلوات علی ارواح شهداء کرکوک العربی)

2-      ئاڵای کوردستان و کڵاو و جامانه‌که‌ی مه‌سعوود بارزانی که‌ هه‌ر چی کرد نه‌یتوانی ئاڵای به‌عسیه‌کان به سه‌ر خۆیه‌وه‌ داگرێت.

3-      کێشه‌ی پیتاندیۆمی یورانیومی ئێران (ئه‌مه‌یان چاک بشارنه‌وه‌، چوونکا هه‌ر ده‌م کورد پێویستی به‌ خۆ کوشتن و یه‌کتر کوشتن ده‌بێت. نه‌کا ئه‌و ده‌م هیچمان ده‌س نه‌که‌وێ بۆ ژینوساید)

4-       ئاوایی قه‌شمه‌رئاوا به قه‌شمه‌ر و ناقه‌شمه‌ر و قه‌یخا و ناقه‌یخا و مانیفسته‌که‌شی(جا قسه‌یشم پێ مه‌که‌ن با قسه ‌نه‌که‌م)

5-      ئاشتی رۆژهه‌ڵاتی ناویین و به‌تایبه‌تی ئیسرایل و فه‌له‌ستین

۶-   هه‌ر وه‌ها مافی ژنان و مافی منداڵان و مافی کورد نه‌ک بۆ پێنج، شه‌ش سه‌ده‌ی داهاتوو؛ به‌ڵکوو بۆ هه‌تا هه‌تایی بیفه‌وتێنن با هه‌ڵنه‌داته‌وه‌ .

۷-       گۆڕێکی جوانیش بۆ کورده‌ گیـان(دواتر پێتان ئه‌ڵێم که گۆڕم بۆ چیه‌).

بۆیه‌ ئه‌م زه‌حمه‌ته‌ که‌وتوه‌ته‌ ئه‌ستۆیی ئێوه‌ چوونکا ئێوه‌ له‌ قه‌ڵاکه‌وه‌ نزیکترێکن. له‌وانه‌یه‌ تا ئێستاکه‌ ئیتر هیچی تیا نه‌مابێ بۆ دزین.. ده‌ی خۆ خوا هه‌ڵناگرێ دزه‌کانی پێنج ، شه‌ش سه‌ده‌ی داهاتوو هیچیان ده‌س نه‌که‌وێ بۆ دزیـن.........

یادێک له‌ جه‌لال مه‌له‌کشا

کاتژمێر چواری دوانیوه‌ڕۆیه‌. له‌ ئه‌نستیتۆی ئه‌حمه‌دی خانی له‌ شاری ورمێ، چاوه‌ڕوانی میوانه‌کانین.

یه‌کێک له‌ میوانه‌کان زۆر له‌ سه‌ر خۆ ته‌قه‌ی لێدا و ده‌رکه‌که‌ی کرده‌وه‌. له دڵی خۆم دا کووتم بڵێی ئه‌و بێت یان......

هاته‌ژووره‌وه‌، جه‌سته‌یه‌کی لاواز، چرچ و لۆچی ناو چاوانی دونیایه‌کی پڕ له‌ سته‌م و نابه‌رابه‌ری ده‌هێنا پێش چاو. هه‌ستاینه‌وه‌ له‌ به‌ر پێی، له‌ گه‌ل هه‌موومان ته‌وقه‌ی دایه‌وه‌، کووتی وا دیاره‌ ده‌بێ خۆم معرفی بکه‌م. من جه‌لال مه‌لکشام.

ته‌زوویه‌ک به‌ دڵم دا هات......و له ناکاو بۆ چرکه‌یه‌ک له‌ خۆمدا وون بووم و هه‌ستم به ئازارێکی تاقه‌ت پڕووکێنه‌ر و تێکه‌ڵاوییم له‌ گه‌ل شێعڕه‌کانی جه‌لالی مه‌له‌کشا بووم......

*       *       *

چه‌ند رۆژ دواتر کۆڕێکی خنجیلانه‌ی رێزلێنانمان بۆ ساز کرد.

به‌رێوه‌به‌ری کۆڕه‌که‌ جه‌لال و شێعره‌کانی به‌م جۆره‌ به ئاماده‌بووان ناساند:

"جه‌لال مه‌له‌کشا له ساڵی 1330 هه‌تاوی له گوندی مه‌له‌کشای سه‌ر به شاری سنه‌ له‌ دایک بووه‌. له‌ شاری سنه‌ په‌روه‌رده‌ بوو. هه‌تا ره‌ده‌ی دیپلۆمی ئه‌ده‌بی ده‌رسی خوێندوه‌. هه‌ر له‌ منداڵی و سه‌ره‌تای لاوه‌کی ده‌ستی به نووسینی شێعر و په‌خشان کردوه‌. له‌ دوا ساڵه‌کانی ده‌هه‌ی چله‌کانه‌وه‌، به‌رهه‌مه‌کانی له‌ گۆڤاره‌ فارسیه‌کان دا بڵاو بووه‌ته‌وه‌. هه‌ر له‌م ساڵانه‌دا به‌ هۆی چالاکی سیاسی دژی نیزامی پاشایه‌تی چه‌ندین ساڵ زیندانی کراوه‌.

ژیانی جه‌لال پڕه‌ له ده‌ربه‌ده‌ری، ناسۆری، تاڵی، نامورادی،....

زۆربه‌ی شێعره‌کانی به‌رهه‌می گۆشه‌ی زیندانن. جه‌لال له‌ دونیای ئه‌دبیاتی فارسیدا _ له شێعڕ و له چێرۆک دا _ سه‌رکه‌وتنی باشی وه‌ده‌س هێناوه‌. هه‌ر به‌م سه‌رکه‌وتنانه‌وه‌ بوو؛ که‌ بوو به‌ ئه‌ندامی کانوونی نووسه‌رانی ئێران.

جه‌لال، له‌ گه‌رمه‌ی شۆڕشێ گه‌لانی ئێران دژ به نیزامی پاشایه‌تی رووی له‌ ئه‌ده‌بیاتی کوردی هێناوه‌. له‌ ماوه‌ی چه‌ند ساڵ چالاکی ئه‌ده‌بی کوردی، وه‌ک شاعێرێکی لێهاتووی کوردی، ناوبانگی ده‌رکردوه‌. دوا به دوای ئه‌وه‌ دا چه‌ندین ساڵی دیکه‌ زیندانی کێشاوه‌.

ماوه‌ی 14 ساڵ وه‌ک نووسه‌ر و رۆژنامه‌وان ئه‌ندامی ده‌سته‌ی نووسه‌ران و کارمه‌ند و به‌رپرسی به‌شی ئه‌ده‌بی گۆڤاری سروه‌ی له‌ ئه‌ستۆ بووه‌.

بۆ ماوه‌یه‌ک بوو به سه‌رنووسه‌ری گۆڤاری پرشنگ له‌ هه‌ولێر، که‌ ته‌نها پێنج ژوماره‌ی لێده‌رچوو.

له‌ پاڵ ئه‌ده‌بیاتی کوردی دا، ده‌ستی له‌ ئه‌ده‌بیاتی فارسی هه‌ڵنه‌گرتووه‌. و ناو به ناو به‌رهه‌مه‌کانی به زمانه‌کانی ئینگلیزی و فه‌رانسه‌وی و عه‌ره‌بی و رووسی وه‌رگێڕدراونه‌ته‌وه‌.

مامۆستا هه‌ر چه‌نده‌ چه‌ندین ده‌فته‌ره‌ شێعری ئاماده‌ی چاپن به‌ڵام ته‌نیا به‌رهه‌می چاپ کراوه‌ی کتێبه‌ شێعرێکه‌ به ناوی زڕه‌ی زه‌نجیری وشه‌ دیله‌کان."

ئه‌مه‌ش چه‌ند شێعرێک له‌ مامۆستا جه‌لال مه‌له‌کشا

                                 حه‌سره‌ت

ئه‌ی رێبواره‌ غریبه‌که‌

به‌م لا و به‌و لا

 چاو مه‌گێڕه‌

خێڵ رۆیوه‌

ته‌نیا جێگه‌ی کوچک ئاورێک

به‌ جێ ماوه‌ له‌م هه‌واره‌

ئه‌م گه‌رداله‌

ته‌پ و تۆزی خۆڵه‌مێشی یاده‌کانه

ئه‌و چنووره‌ کێویله‌یه‌

بۆیی ده‌گه‌رێی

ئێستا گوڵێکی ده‌سته‌مۆی

نێو گوڵدانی خه‌ڵکی شاره‌.

                               لێتان تووڕه‌م

له‌گه‌لتانا یه‌ک ره‌نگ ژیام

به شادیتان شاد ئه‌بوومۆ

له‌ خه‌مه‌کانتانا ده‌گریام

به‌ڵام کاتێ قوڵپه‌ی گریان

ئه‌وکی هه‌نسکی پێ گرتم

ئێوه‌ کردتان به شای لۆغان

ئێستاش دڵه‌ سارده‌که‌م نه‌گۆڕاوه‌

هه‌ر وه‌ک دڵه‌که‌ی جاران

هه‌ر چه‌ند تووڕه‌م

پڕ له‌ خۆشه‌ویستیتانم.